ISFLAKET - Ishavsmuseet Aarvak

Plukkfangst:
I nyare tid er fem menneske drepne av
isbjørn på Svalbard. I november 1971 vart
Bjørn Tessem frå Tromsø angripen og drepen
på Bjørnøya. Til vanleg er der lite bjørn på
Bjørnøya, men den gongen var der altså ein.
Kan hende hadde han stranda på øya vinteren
før og var utsvolten. Og Tessem vart teken på
hyttatrappa. Hyttedøra var låst!
I juli 1977 låg ei østerriks familiegruppe i telt
oppe i Magdalenefjorde. Menn, kvinner og
barn. Isbjørnen gjekk til angrep og drap ein 33
år gammel mann framfor augene til dei andre.
Bjørnen drog kroppen med seg ut på eit isflak,
og ingen ting vart funne att av mannen.
Jokkskadde rømde dei andre opp på ein isbre i
nærleiken. Der skreiv dei SOS med steiner på
isen og venta på hjelp. Og hjelpa kom etter eit
døgns tid, eller var det to, då Sysselmannen på
ein inspeksjonstur i helikopter tilfeldigvis flaug
over dei.
I mars 1995 var to venninner på fottur på
fjellplatået som ligg rett oppfor kyrkja i
Logyearbyen, Platåberget. Ein heilt vanleg tur
å gå for folk i longyearbyen. Ein fin liten
søndagstur. Det var aldri bjørn der, oppe på
fjellet, så ingen bar med seg våpen. Heller ikkje
desse to venninne. Men denne dagen var der
ein liten bjørn, berre 88 kg, men det var 88 kg
med musklar og tenner og knivskarpe klør. 22
år gamle Nina Olaussen frå Oslo vart drepen.
Venninna kasta seg utfor den stupbratte
fjellkanten og berga livet.
Helmer Kristian Kristiansen var ein erfaren
ishavsmann og islos og var med eit turistskip
som kjentmann på austkysten av Svalbard
hausten 1995. Dei gjekk i land på ei øy sør i
Hinlopenstretet, og der angreip isbjørnen. Det
hjelp ikkje med signalpistol og det er
uforståeleg at Helmer berre hadde med ein 22
kaliber pistol. Han var ein god skyttar, for då
folk frå sysselmannskontoret etter ei tid avliva
isbjørnen, som ikkje ville forlate den døde
kroppen til Helmer, og då dei flådde bjørnen,
sto fleire av kulene faste i pannebrasken på
bjørnen. Og Helmer Kristiansen var død.
Og så skjedde det igjen i sommar. 17 år gamle
Horatio Chappel som deltok i British Schools
Exploring Society sin leir lengs inne i
Sassenfjorden vart første veka i august drepen
av ein gammal ihelsvolten isbjørn med utsltne
tenner. I årevis har BSES hatt slike
sommarleirar på Svalbard, folk med stor
erfaring og utan store uhell, men denne gongen
gjekk det gale. Ikkje virka varslingsanlegget og
rifla klikka fire gonger før det femte skotet
drap bjørnen. Diverre for seint for unge
Horatio.
(:Svalbardposten og eigne notat) HH 22.8.11
xXx
Innlandsisen på Grønland har det tøft for
tida, fortel det danske tidsskriftet Polarfronten.
Observasjonar viser at året 2010 har vore det
verste for innlandsisen si ”helse” hittil. Ein
mindre kald og turr vinter følgd av ein uvanleg
varm og turr sommar, førde til større
avsmelting enn nokon gong tidlegare og det var
rekord i kalving frå dei store breane som
munner ut i fjordbotnane.
(:Polarfronten nr.1/2011) HH 22.8.11
xXx
China som polarnasjon? Ja visst, sidan 1984
har verdas mest folkerike stat organisert 26
ekspedisjonar og etablert 3 forskingsbasar i
Antarktis. I det same tidsromet har
Folkerepublikken også sendt ei rekkje
ekspedisjonar nordover og i juli 1984 opna
China sitt første forskingssenter i Arktis, i Ny
Ålesund. Ikkje berre China, men også verdas
nest folkerike stat, India, og 10 andre nasjonar,
i tillegg til Norge, er no til stades i gamle
Brandal City, i alle fall om sommaren.
(:Polarfronten nr.1/2011 og eigne notat) HH
22.8.11
Isflaket side | 58