Descarga en formato PDF (9,4 MB) - Centro Ramón Piñeiro para a ...

A formación do modelo nacionalista da historia en Irlanda. 1845-1881
257
cunha dobre faciana. Por unha parte, porque o encadra, como un episodio máis,
ben que de singular importancia, no conflito entre nativos e estranxeiros que se
viña desenvolvendo en Irlanda desde o século XII, que constitúe a realidade
fundamental da súa caracterización do pasado desde aquela data fatal. Pero tamén
porque, ademais, non deixa de salientar repetidamente a importancia excepcional
do acontecemento, do cal derivan unha remodelación de tal fondura nas relacións
entre as dúas nacións contrapostas, que o enfrontamento, permanecendo inmutable
na súa natureza, entraría nunha nova etapa ben diferenciada da anterior.
Continuidade e ruptura que se expresan, respectivamente, na afirmación primeira
de que o cambio relixioso na Inglaterra da época influíu no agravamento dunha
loita que xa viña de moi atrás, por un lado, e na demorada e extensa atención que
lle dedica á cuestión e a gravidade coa que cualifica a repercusión dos seus efectos
no balance final dos capítulos nos que trata dos acontecementos relacionados coa
Reforma, polo outro. 325
O principal trazo na caracterización que Sullivan fai da Reforma protestante
e das súas manifestación concretas en Inglaterra e, como consecuencia, en Irlanda,
é o da súa significación política, verdadeiramente fundamental tanto na súa xénese
coma no seu desenvolvemento posterior. Con carácter xeral, relaciónase
estreitamente o nacemento e o éxito do protestantismo en Europa co afán dos
gobernantes que o impulsaron por satisfacer as súas ambicións persoais,
sinaladamente, a de se liberar das restricións que para o seu poder representaba o
Papado, sempre atento, segundo o autor, a denunciar os abusos dos poderosos, e
consolidar así a súa supremacía política. Foi esta posibilidade de instrumentalización
política, subliña Sullivan, e non preocupación doutrinal ningunha, a que volveu
atractiva a Reforma para tantos príncipes europeos.
No caso de Henry VIII de Inglaterra, engádese a tal esquema xeral de carácter
político a ansia por se divorciar da súa muller, que o levou a romper co Papa que
lle negara a súa ilexítima demanda, para así poder satisfacer as súas paixóns dentro
325 A continuidade exprésase no encabezamento do capítulo XXX, no que comeza o tratamento do asunto.
titulado, precisamente, “How a new element of antagonism came into the struggle”: “The time was now
at hand when, to the existing elements of strife and hatred between the Irish and the English nations, there
was to be added one more fierce that all the rest; one bitterly intensifying the issues of battle already knit
with such deadly vehemence between the Celt and the Saxon”. A.M. Sullivan, The Story of Ireland, p.
185. A sensación de ruptura que se atribúe ó período queda resaltada, cento cincuenta páxinas despois,
no capítulo que dá comezo á seguinte etapa e que se refire á transcendencia da anterior no seu propio
título: “A memorable epoch. How Milesian Ireland finally disappeared from history [...]”. Poucas liñas
despois resume aqueles dramáticos efectos: “Taking leave, therefore, of the chapter of history to which
I have devoted so much space, we bid farewell to Milesian Ireland –Ireland claiming to be ruled by its
own native princes, and henceforth have to deal with Ireland as a kingdom subject to the Scoto-English
sovereign”. Id., p. 342.