Descarga en formato PDF (9,4 MB) - Centro Ramón Piñeiro para a ...

A historia oficial da nación irlandesa: conclusións
727
2.3. Representación narrativa do pasado
A composición formal do relato oficial da historia nacionalista está prefigurada
na obra de Sullivan, escrita en 1867, e na de Duffy, redactada en 1880. Do mesmo
modo que aquel, tanto The Story of Ireland coma A bird’s-eye view of Irish History
reflicten un entendemento do pasado como representación narrativa da historia
completa da nación irlandesa. O suxeito nacional está xa perfectamente definido
e diferenciado do seu antagonista por unha caracterización dicotómica que
contrapón a ambos os dous nos seus trazos identitarios e os predispón en situación
de enfrontamento. Fixados os contidos en función da interpretación do pasado
como conflito entre a parella de contendentes, o discurso narrativo dá conta do
desenvolvemento da confrontación cara a un final predeterminado, aínda implícito,
que non pode ser outro máis que a liberación de Irlanda do inxusto dominio ó que
se ve sometida. Son as distintas unidades mitográficas, ademais, as que permiten
a articulación narrativa, enfiando nunha única trama nacional os materiais diversos
que se seleccionan do vasto e variado depósito dun pasado milenario, de maneira
que se poden integrar nun só relato que abrangue desde as remotas orixes da nación
ata o propio presente.
Así mesmo, as historias populares ofrecen xa esbozados os trazos
específicos que caracterizan a exposición narrativa do posterior modelo
nacionalista. O didactismo que deriva da funcionalidade política que se lle atribúe
á historia impregna o enteiro relato, obrigado a manter un estilo directo e
reiterativo, por causa da necesidade de delimitar con claridade a mensaxe e
facilitar a súa transmisión. Este afán pedagóxico que informa a representación
desde a súa mesma xénese deriva nunha subordinación da rigorosidade no
tratamento dos contidos en favor da efectividade expresiva, que se reflicte nunha
linguaxe presta á dramatización excesiva, sempre próxima á hipérbole descritiva,
como acontece coa representación do sufrimento do pobo irlandés, coas loas ós
heroes da nación ou coa caracterización dos personaxes ingleses ou protestantes,
sempre tinguida por unha anglofobia que marca de maneira decisiva a tonalidade
da narración. Por demais, o ritmo do desenvolvemento discursivo atópase
condicionado pola inserción de continuas referencias textuais ó presente,
derivación directa da funcionalidade política que se lle asigna á historia e
manifestación recorrente do finalismo con que se concibe a súa representación,
así como pola frecuente intercalación de parágrafos contraditorios da versión
inglesa do pasado.
Desde o punto de vista formal, pois, a historia nacionalista popular configúrase
como relato do enteiro pasado de Irlanda, representado segundo criterios de
secuencialidade temporal e de presunción teleolóxica, en virtude dos cales se