You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
mine sahip olanların araştırma içindeki oranının<br />
yüzde 14 dolaylarında olması bu tezimizi desteklemektedir.<br />
OSTİM imalat sanayinde faaliyet gösteren işletmelerin<br />
dikkate değer bir verimlilik probleminin olduğu<br />
bariz biçimde görülmektedir. Araştırmada yer alan<br />
işletmelerin yaklaşık olarak yarısı orta kapasiteyle<br />
çalıştığını belirtmiştir. Yüksek kapasiteyle çalıştığını<br />
ifade eden işletme oranı yalnızca yüzde 24 kadar<br />
çıkmıştır. İşletmelerin yaklaşık yüzde 20’si düşük<br />
kapasiteyle çalıştığını beyan etmişlerdir. İşletmelerin<br />
verimsizliğinde rol oynayan çok değişik faktörlerin<br />
içinde, “sektörün genel durumu”, “girdi maliyetlerinin<br />
yüksek oluşu” ve “nitelikli işgücü eksikliği”<br />
gibi üç faktör en önemli unsurlar olarak ön plana<br />
çıkmaktadır. Enerji ve ham madde maliyetlerinin<br />
yüksek oluşuna ilave olarak vergilerin, sanayiciyi sıkıntıya<br />
soktuğu genel bir tespit olarak görülmüştür.<br />
İşletmelerin verimsizliğinde rol oynayan önemli faktörlerden<br />
biri nitelikli eleman açığı olarak görülmektedir.<br />
Nitelikli elemanın sanayiye işgücü olarak<br />
yetiştirilemeyişinde rol oynayan çok değişik faktörlerin<br />
olduğunu söylemek mümkündür. Bunların bir<br />
kısmının aşağıda analiz edilenler arasında olduğu<br />
söylenebilir.<br />
OST‹M’DEK‹ ‹fiGÜCÜ<br />
PROF‹L‹NE ‹L‹fiK‹N TESP‹TLER<br />
OSTİM imalat sektöründe çalışmakta olan işgücünün<br />
%90 kadar bir kısmının erkeklerden oluştuğu<br />
görülmektedir. Kadın istihdamı, çoğunlukla büro işleri,<br />
sekreterlik, pazarlama, halkla ilişkiler ve müşteri<br />
temsilciliği gibi işlerde yoğunlaşmaktadır. Metal<br />
işleme alt sektöründe dikkate değer bir kadın grubunun<br />
özellikle takı ve süs eşyası imalatında istihdam<br />
edildiği anlaşılmaktadır.<br />
OSTİM imalat sektöründe istihdam edilen işgücü,<br />
eğitim durumuna göre değerlendirildiğinde dikkate<br />
değer bir tablo ortaya çıkmaktadır. Buradaki istihdamın<br />
eğitim durumuna göre dağılımı sırasıyla düz<br />
lise, ilkokul, ortaokul ve teknik/meslek lisesi olduğu<br />
görülmektedir. Teknik/meslek lisesi eğitimine sahip<br />
işgücü oranının diğerlerinin altında kalışının Türkiye’de<br />
takip edilmekte olan eğitim politikasıyla yakın<br />
bir ilişkisinin olduğu söylenebilir. Özellikle üniversiteye<br />
girişte katsayı uygulaması teknik/meslek liselerinin<br />
öğrenci kaynağını kurutarak öğrencileri düz<br />
liselere yönlendirmiştir. Düz liselerden mezun olan<br />
başarılı öğrenciler üniversitelere girerken, mezun<br />
olmayanların sanayiye yöneldiği görülmektedir. Düz<br />
liseden mezun olduktan sonra sanayiye işgücü olarak<br />
gelen öğrenciler hem sanayi, hem de genel olarak<br />
ülke ekonomisi açısından ciddi bir maliyete yol<br />
açmaktadır.<br />
Üniversiteye girişte uygulanan katsayı uygulaması,<br />
aynı zamanda nitelikli öğrencilerin düz liselere kaymasına<br />
yol açmaktadır. Üniversiteye girme kapasitesi<br />
olan öğrenciler bu konudaki şanslarını değerlendirmek<br />
için düz liseye kayarken, üniversiteye girme<br />
şansının olmadığı düşünülen, sanayicilerin ifadesiyle<br />
“döküntü” öğrenciler açıkta kalmamak için<br />
teknik/meslek liselerine yönelmektedirler. Böylece,<br />
bu liselerin beyin niteliğinin düştüğüne ilişkin şikayet,<br />
sanayiciler arasında yaygın olarak görülmüştür.<br />
Oysa teknik/meslek lisesi eğitiminin belli bir zihinsel<br />
nitelik ve yatkınlık gerektirdiği için buraya “seçme”<br />
öğrencilerin gelmesinin daha yararlı olacağı<br />
anlaşılmaktadır.<br />
OSTİM Sanayi Bölgesi’nde istihdam edilen işgücünün<br />
gelir düzeyi Türkiye’deki yaşam standardının altında<br />
kalmaktadır. Maaşların genel olarak 700 ile<br />
1000 TL arasında yoğunlaştığı görülmektedir. Nite-<br />
İşletmelerin<br />
verimsizliğinde rol<br />
oynayan çok değişik<br />
faktörlerin içinde,<br />
“sektörün genel<br />
durumu”, “girdi<br />
maliyetlerinin yüksek<br />
oluşu” ve “nitelikli<br />
işgücü eksikliği” gibi<br />
üç faktör en önemli<br />
unsurlar olarak ön<br />
plana çıkmaktadırlar.<br />
Enerji ve ham madde<br />
maliyetlerinin yüksek<br />
oluşuna ilave olarak<br />
vergilerin, sanayiciyi<br />
sıkıntıya soktuğu genel<br />
bir tespit olarak<br />
görülmüştür.<br />
İşletmelerin<br />
verimsizliğinde rol<br />
oynayan önemli<br />
faktörlerden biri<br />
nitelikli eleman açığı<br />
olarak görülmektedir.<br />
OCAK-fiUBAT 2011 65
Change language