TMS 39 : Finansal Araçlar - Kpmgvergi

(i)(ii)Gruptaki borçluların ödeme durumlarında olumsuz anlamda değişiklikler yaşanması (örneğintemerrüde düşülen ödemelerin sayısının artması veya kredi limitleri dolup da sadece aylıkasgari ödeme tutarını ödeyen kredi kartı borçlularının sayılarının artması); veyaGruptaki varlıkların geri ödenmemesi ile ilişkili bulunan ulusal veya yöresel ekonomikkoşullar (örneğin borçluların bulunduğu coğrafi bölgedeki işsizlik oranında artış yaşanması,ipotekli konut kredileri açısından ilgili bölgelerdeki gayrimenkul fiyatlarında düşüş olması,petrol üreticelerine kullandırılan kredi varlıkları açısından petrol fiyatlarında düşüş olmasıveya gruptaki borçluları etkileyen sanayi koşullarında olumsuz anlamda değişiklikler olması).60. İşletmenin finansal araçlarının artık halk arasında alınıp satılmaması nedeniyle aktif piyasanın ortadan kalkması,değer azalışının göstergesi değildir. İşletmenin kredi notunun düşmesi, ancak, mevcut diğer bilgiler dikkatealındığında değer azalışının göstergesi olarak değerlendirilebilecek olup, tek başına değer azalışının göstergesiolarak nitelendirilemez. Bir finansal varlığın gerçeğe uygun değerinin, maliyetinin veya itfa edilmiş maliyetininaltına düşmesinin değer azalışının göstergesi olması gerekmez (örneğin risksiz faiz oranının yükselmesinedeniyle bir borçlanma aracına yapılan yatırımın gerçeğe uygun değerinde düşüş olması).61. 59 uncu Paragraftaki olay çeşitlerine ek olarak, bir özkaynağa dayalı finansal araca yapılan yatırıma ilişkin değerdüşüklüğünün tarafsız göstergesi, ihraçcının faaliyet gösterdiği teknolojik, sektörel, ekonomik ve yasal çevredeolumsuz etkileri bulunan önemli değişiklikler meydana geleceği ve özkaynağa dayalı finansal araçlara yapılanyatırımın maliyetinin karşılanamayacağına ilişkin bilgi bulunmasıdır. Özkaynağa dayalı finansal araca yapılanyatırımın gerçeğe uygun değerinin önemli ve uzun süreli bir biçimde maliyetinin altına düşmesi de değerdüşüklüğünün tarafsız bir göstergesidir.62. Bazı durumlarda, bir finansal varlıktaki değer düşüklüğü tutarının tahmin edilebilmesi için gerekli olangözlemlenebilir veriler, kısıtlı veya mevcut koşullarla birebir uyumlu olmayabilir. Örneğin bir borçlunun finansalsıkıntı içinde olması ve benzer durumdaki borçlulara ilişkin elde edilebilir tarihi verilerin az sayıda olmasıhalinde bu durum söz konusudur. Bu tür durumlarda, işletme, ilgili değer düşüklüğü tutarını tahmin etmekamacıyla tecrübeleri ile de desteklenen muhakeme yeteneğini kullanır. Benzer şekilde, işletme, söz konusumuhakeme yeteneğini, mevcut koşulları yansıtması amacıyla bir finansal varlık grubunun gözlemlenebilirverilerini düzeltmek amacıyla kullanır (bakınız: Paragraf UR 89). Makul tahminlerin kullanılması finansaltabloların hazırlanması ile ilgili temel unsurlardan olup anılan tabloların güvenilirliğine zarar vermez.İtfa edilmiş maliyetinden gösterilen finansal varlıklar63. İtfa edilmiş maliyetinden gösterilen kredi ve alacaklarda veya vadeye kadar elde tutulacak yatırımlarda değerdüşüklüğü zararı meydana geldiğine ilişkin tarafsız bir göstergenin bulunması durumunda, ilgili zararın tutarı,gelecekteki tahmini nakit akışlarının (henüz oluşmamış gelecekteki kredi zararları hariç) finansal varlığın orijinalfaiz oranı (diğer bir ifadeyle, ilk muhasebeleştirme sırasında hesaplanan etkin faiz oranı) üzerinden iskontoedilerek hesaplanan bugünkü değeri ile defter değeri arasındaki fark olarak ölçülür. Varlığın defter değeri,doğrudan veya bir karşılık hesabı kullanılmak suretiyle azaltılır. İlgili zarar tutarı kâr veya zarardamuhasebeleştirilir.64. İşletme, öncelikle, değer düşüklüğüne ilişkin tarafsız göstergenin bireysel olarak önemli olan finansal varlıklarıiçin bireysel bir şekilde, bireysel olarak önemli olmayan finansal varlıklar için ise bireysel veya toplu bir şekildebulunup bulunmadığını değerlendirir (bakınız: Paragraf 59). İşletmenin, önemli olsun veya olmasın, bireyselolarak değerlendirilen bir finansal varlık için tarafsız bir göstergenin bulunmadığını tespit etmesi durumunda, sözkonusu varlık kredi riski açısından benzer özelliklere sahip bir finansal varlık grubuna dahil edilir ve anılan grupdeğer düşüklüğü açısından toplu olarak değerlendirilir. Değer düşüklüğü açısından bireysel olarakdeğerlendirilen ve kendilerine ilişkin olarak değer düşüklüğü zararı muhasebeleştirilen veyamuhasebeleştirilmeye devam edilen finansal varlıklar, değer düşüklüğünün toplu olarak değerlendirilmesisürecine dahil edilmezler.65. Daha sonraki bir dönemde, değer düşüklüğü zararı miktarının azalması ve söz konusu azalmanın değerdüşüklüğü zararı muhasebeleştirildikten sonra meydana gelen bir olay ile tarafsız bir şekilde ilişkilendirilebilmesidurumunda (borçlunun kredi derecesinde iyileşme yaşanması gibi), daha önce muhasebeleştirilmiş bulunan değerdüşüklüğü zararı doğrudan doğruya veya bir karşılık hesabı aracılığıyla iptal edilir. İptal işlemi, ilgili finansalvarlığın defter değerinin, değer düşüklüğünün muhasebeleştirilmemiş olması durumunda değer düşüklüğününiptal edildiği söz konusu tarih itibariyle oluşacak olan itfa edilmiş değerinden fazla olmasına sebep olmaz.Maliyetinden gösterilen finansal varlıklar66. Gerçeğe uygun değerinin güvenilir bir biçimde tespit edilememesi nedeniyle gerçeğe uygun değerindengösterilemeyen borsaya kayıtlı olmayan özkaynağa dayalı finansal araçlara veya bu tür özkaynağa dayalı finansalaraçlara bağlı olan ve bunların teslim edilmesi suretiyle ödenmesi gereken türev varlıklara ilişkin değer15