TMS 39 : Finansal Araçlar - Kpmgvergi

Finansal riskten korunma (Paragraf 71-102)Finansal riskten korunma araçları (Paragraf 72-77)Nitelikleri (Paragraf 72-73)UR94.UR95.UR96.UR97.İşletmenin yazdığı bir opsiyondaki zarar potansiyeli, finansal riskten korunma konusu kalemin değerindekikazanç potansiyelinden önemli ölçüde fazla olabilir. Başka bir deyişle, yazılan bir opsiyon, finansal risktenkorunma konusu kalemin kâr veya zarar riskini azaltma konusunda etkin değildir. Dolayısıyla, yazılan biropsiyonun başka bir finansal araçta saklı olanlar da dahil olmak üzere, satın alınmış bir opsiyonun netleştirilmesiamacıyla yazılmamış olması durumunda, söz konusu yazılan opsiyonun finansal riskten korunma aracı olarakkullanılması uygun değildir (örneğin, yazılı bir alım opsiyonunun vadeden önce ödenebilir bir borcun riskindenkorunma aracı olarak kullanılması). Bunun aksine, satın alınan bir opsiyonun kazanç potansiyeli, kaybına eşitveya daha fazla olabilir ve dolayısıyla, gerçeğe uygun değerlerdeki veya nakit akışlarındaki değişikliklerdenkaynaklanan kâr veya zarar olasılıklarını azaltma potansiyeli bulunabilir. Bu nedenle, anılan opsiyon, finansalriskten korunma aracı özelliği taşır.İtfa edilmiş maliyetinden gösterilen vadeye kadar elde tutulacak bir yatırım, yabancı para riskinden korunmaişleminde finansal riskten korunma aracı olarak tanımlanabilir.Gerçeğe uygun değerinin güvenilir olarak ölçülememesi sebebiyle gerçeğe uygun değerinden gösterilemeyen,kayıtlı fiyatı bulunmayan bir özkaynağa dayalı finansal araca yapılan yatırım veya kayıtlı fiyatı bulunmayan butür bir özkaynağa dayalı finansal araca bağlı olan ve söz konusu aracın teslim edilmesiyle ödenecek olan türevürünler, finansal riskten korunma aracı olarak tanımlanamazlar.Bir işletmenin kendi özkaynağına dayalı finansal araçları, işletmenin finansal varlıkları veya finansal borçlarıdeğillerdir ve bu sebeple riskten korunma aracı olarak tanımlanamazlar.Finansal riskten korunma konusu kalemler (Paragraf 78-84)Nitelikleri (Paragraf 78-80)UR98.UR99.İşletme birleşmesinde bir şirketin edinimi yönünde yapılan kesin taahhüt, yabancı para riski dışında, finansalriskten korunma konusu kalem olamaz; çünkü korunulan diğer riskler ayrı olarak belirlenemez ve ölçülemezler.Diğer riskler genel işletme riskleridir.Özkaynak yöntemi uygulanan bir yatırım, gerçeğe uygun değer riskinden korunma amaçlı işlemlerde finansalriskten korunma konusu kalem olamaz; çünkü özkaynak yöntemi, ilgili yatırımın gerçeğe uygun değerindekideğişimlerden ziyade, yatırımcının iştirakin kâr veya zararı üzerindeki payının kâr veya zarardamuhasebeleştirilmesini gerektirir. Benzer şekilde, konsolide edilen bağlı ortaklıktaki yatırım, gerçeğe uygundeğer riskinden korunma amaçlı işlemlerde finansal riskten korunma konusu kalem olamaz; çünkükonsolidasyon işlemi ilgili yatırımın gerçeğe uygun değerindeki değişimlerin değil, ilgili bağlı ortaklığın kârveya zararının kâr ya da zarar olarak muhasebeleştirilmesini gerektirir. Yurtdışındaki bir işletmedeki net yatırımailişkin finansal riskten korunma amaçlı işlemler ise daha farklıdır; çünkü bu işlemler, yabancı para riskindenkorunma amaçlı işlemler olup, yatırımın değerinde oluşan değişikliklere ilişkin gerçeğe uygun değer riskindenkorunma amaçlı bir işlem değildir.UR99A. Paragraf 80’e göre, gerçekleşme ihtimali yüksek grup içi tahmini bir işleme ilişkin yabancı para riski, anılanişlemin, işlemi yapan işletmenin geçerli para biriminden farklı bir para birimi ile yapılmış olması ve ilgiliyabancı para riskinin konsolide kâr veya zararı etkileyecek nitelikte olması durumunda, konsolide finansaltablolarda nakit akış riskinden korunma amaçlı işlemlerde finansal riskten korunma konusu kalem olaraksunulabilir. Sözü edilen işletme, ana ortaklık, bağlı ortaklık, iştirak, iş ortaklığı veya şube olabilir. Grup içitahmini işleme ilişkin yabancı para riskinin konsolide kâr veya zararı etkilememesi durumunda, ilgili grup içiişlem finansal riskten korunma konusu kalem niteliği taşımaz. Bu durum, genellikle, aynı grubun üyeleriarasında gerçekleştirilen ve bununla aynı nitelikte harici bir işlem bulunmadığı isim hakkı ödemeleri, faizödemeleri veya yönetim ödemeleri için geçerlidir. Öte yandan, grup içi tahmini işleme ilişkin yabancı parariskinin konsolide kâr veya zararı etkileyecek olması durumunda, ilgili grup içi işlem finansal riskten korunmakonusu kalem özelliği taşır. Grup dışındaki bir tarafa ileriye dönük bir ticari mal satışının bulunduğu durumlarda,aynı grubun üyeleri arasındaki tahmini ticari mal alış veya satışları bu duruma örnek olarak gösterilebilir. Benzerbiçimde, grup içindeki bir işletme tarafından üretilen bir gayri maddi duran varlığın söz konusu varlığıfaaliyetlerinde kullanacak olan diğer bir grup işletmesine satılmasına ilişkin grup içi tahmini maddi duran varlıksatışı, konsolide kâr veya zararı etkileyebilir. Bunun sebebi, ilgili maddi duran varlıkların satın alan işletmetarafından amortismana tabi tutulacak olması ve ilgili tahmini grup içi işlemin satın alan işletmenin kullandığı50