Bilgi DeÄeri Açısından Cefr ve Ebced - Harfler ve ... - DüÅünce Tarihi
Bilgi DeÄeri Açısından Cefr ve Ebced - Harfler ve ... - DüÅünce Tarihi
Bilgi DeÄeri Açısından Cefr ve Ebced - Harfler ve ... - DüÅünce Tarihi
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
<strong>Bilgi</strong> Değeri Açısından <strong>Cefr</strong> <strong>ve</strong> <strong>Ebced</strong> –<strong>Harfler</strong> <strong>ve</strong> Rakamlar Metafiziği-dir.” 34 söyleyerek bununla uçları açık kayıtsızlığı ortaya koymaktadır.Böylece sofestai te’vil anlayışının meşruîyet talebi kendindenmenkul epistemik temele kavuşmuş olur. Böylece kuralsızlık kuralıile Kur’an’ın fal bakılan bir kitap haline getirilmesinin yolu açılır. İlkdönem ihtilaflarında siyasi pozisyon almalara, mezhep kaygılarınınetkisiyle istenilen haberleri <strong>ve</strong> siyasal neticeleri doğrulayançıkartımlara da çoğu kez bu tür Gnostik yönelimler ile gidilmiştir.HurûfîlikHurûf, harfler <strong>ve</strong> rakamlarda tabiat <strong>ve</strong> hadiseleri etkileme gücününbulunduğu <strong>ve</strong>ya bunların gaybdan haber <strong>ve</strong>rmede yararlı olduğuiddiasına dayanan sözde bir ilimdir. Literatürde daha çok ilmü’lhurûf olarak geçmektedir, Gizli anlamlar içerdiği kabul edilen harf<strong>ve</strong> rakam gizemciliğine eski Mısır, Yakındoğu <strong>ve</strong> Hint uygarlıklarındadaha sonra da Yahudi, Hıristiyan <strong>ve</strong> İslâm kültürlerinde rastlanmaktadır.35Hurûfîlik; harflerden dinsel anlamlar çıkaran bir Alevi tarikatıdır.İran’lı Şihâbeddin Fazlullah Esterâbâdî (1339-1394) tarafındankurulmuştur. Bu inanca göre “yaratıcı olan harftir.” Bu inanç, YunanPitagorasçılığına/Pisagorculuğuna <strong>ve</strong> Yahudi Kabalasına dayananfikirlerden etkilenerek gelişmiştir. Hurûfilik konuşan insanıtanrılaştırır. Burada insan, konuşan tanrı (Kelâmullah-ı Nâtık)dır.Bâtınî’lerin Hurûfîlik etkisi altındaki görüşleri şöyledir; Kelime-iTevhid (Lâ İlâhe İllâllah) sözü Arap harfleriyle üç harfle yazılır.Bunlar, Lam, Elif <strong>ve</strong> He harfleridir. Bu üç harf, aklı, nefsi <strong>ve</strong> felekigösterir. Dört kelime oluşu, insanın dört tabiatı olduğunu gösterir.Yedi hecedir. Bu heceler, insan başının iki gözü, iki kulağı, iki burndeliği <strong>ve</strong> bir ağzı olmak üzere yedi delikli organlarına işarettir. Oniki harfle yazılışı da, insanın oniki organını belirtir. Demek ki, Kelime-iTevhid, aslında insanı dile getirir <strong>ve</strong> Allah’ın insanda belirdi-34S. Hüseyin, Nasr, İslâm İdealler <strong>ve</strong> Gerçekler, İz Yayınları, Terc.: Ahmet Özel,İstanbul 1996, s. 74.35Mehmet Emin Bozhüyük, “Hurûf” mad., T.D.V. İslâm Ansiklopedisi, İstanbul1998, c: 18.89MİLEL VE NİHALinanç–kültür–mitoloji
Change language