Cinedergi 62

ir dönemden bahsediyoruz. Beynin
ve toplumsal yaşamın sürekli değişim
gösterdiği bir dönemden bahsediyoruz.
Sizin sinemada gösterdiğiniz bir cinayet
ya da sadistçe bir şeyi, 10 yaşındaki
birinin algılamasıyla, 30 yaşındaki bir
erişkinin algılaması çok farklıdır. Belli bir
yaş grubundan sonra tabii ki patolojisi
olan, gerçekten problemi olan kişileri de
olumsuz etkiler. Ama yaş grubuna özgü
özellikler olarak farklı etkileme şekilleri
var. Bu tartışma konusu değil, bu bütün
dünyanın kabul ettiği bir konu. Burada
sorun hangi yaş grubuna neyi izlettirmemiz
gerektiği konusu. Biliyorsunuz akıllı
işaretler var ama siz onlara uyulduğunu
görüyor musunuz? “Postacı Kapıyı İki
Kere Çalar” filmi 7 yaş üstü kabul ediliyorsa
demek ki uygulanmıyor demektir.
Ya da sinemaya gittiğinizde ben çok
sık rastlıyorum, hatta birisi bir gün beni
dövecek diye korkuyorum çünkü müdahale
ediyorum, üstünde yazıyor ama aile
almış 5 yaşında çocuğu sokmuş oraya;
şiddet, seks ya da gerçekten o yaş
grubunun olumsuz algılayacağı bir şey,
bunlara dikkat etmemiz gerekiyor. Her
şey sinemada yapılmaz diye bir şey yok
ama hangi yaş grubuna hitap ettiğiniz
önemli. Bir de sinemada altyazılar
var her şeyde olduğu gibi biz kötüyü
gösterirken kötüyü övüp övmediğimiz,
yüceltip yüceltmediğimiz de önemli.
Sinema sadece çiçekler, kuşlar, kelebekler,
böcekler göstermeyecek
ama benim sevdiğim örnektir benim
çocukluğumda en şiddetli sayılan filmler
kovboy filmleriydi. Şimdi o filmleri izliyorum
arada bir kişi ölüyor, iki kişi ölüyor,
çok adamın öldüğü kovboy filmi çok az.
Ve hep iyiler kazanıyor. Ölenler kötü ve
iyiler asla bilerek, isteyerek öldürmek
amaçlı öldürmüyor. Bir haklı gerekçe
bulunuyor. Dolayısıyla çocuk kafanda
durup dururken insan öldürülemeyeceği
gibi bir şey yavaş yavaş yerleşiyor.
Şimdiki kahramanlara bakıyorsunuz 30
kişinin ölmediği film filmden sayılmıyor.
Ve kahraman öldürüyor ve sürekli
yüceltiliyor. Öldürdüğü oranda kahraman
oluyor ve amaç kayboluyor.
Dolayısıyla bu 10 yaşındaki bir çocuk
için şu demektir, “Ne kadar çok adam
öldürürsem o kadar değerli, kıymetli,
saygı gören, yüksekte biri olurum. Bu
yanlış bir şey.
Sizin söylediklerinizden yola
çıkarak sinemayla çocuk arasındaki
ilişkiyi daha çok seyretme yaşıyla
düzenleyebileceğinizi görüyoruz
fakat şöyle bir tezat var, sinema
sonuçta hayatın aynasıdır ve sinema
yaratıcılarının hayattaki bütün
çirkinlikleri filmlerinde işleyebilme
özgürlüğüne sahip olmaları lazım. Sizin
söylediğiniz şekilde olduğu zaman zaten
bir problem yok. Yaratıcılarla ilgili değil,
tüketimle ilgili bir problemden bahsediyorsunuz.
Fakat Türkiye’de işler öyle
yürümüyor. Sonuçta Kültür Bakanlığı’nın
araştırmaları, Kültür Bakanlığı’nın
desteği, senaryo denetlemesi, sansür
diyeceğimiz kadar önlemler var. Ve
bu önlemlerin sebepleri de çocuk izleyicilere
dayandırılıyor. Burada bir iki
yüzlülük söz konusu değil mi?
Sinema başka bir şey. Sinema salona
gidip para verilip izlenen bir şey,
orada yaratıcının dürüstlüğü şuradan
kaynaklanmalı, “Ben bu filmi bu yaş
grubu için seçtim”. Biz bazı çok gündeme
oturan filmler nedeniyle çeşitli
yapımcı ve yönetmenlerle de tartıştık
bunu. Maalesef, birçok yapımcı şuradan
başlıyor tartışmaya “Hayır bunun
çocuklara bir zararı yok”. Oradan
tartışmaya başladığı zaman otomatik
olarak kaybetmek zorunda. Bana dese
ki “Haklısınız ben bunu zaten çocuklar
için çekmedim, bu erişkin filmi.” Hayır
o gişede daha çok iş yapabilmek için
küfürbaz, kötü, iyi bir özdeşim modeli
olmayan kahramanı neredeyse
çocuk filmiymiş gibi sunuyor. Kendinizi
denetleyemiyorsanız, başkaları gelir sizi
denetler. Önce kendinizi denetlemeyi