Gençlerle Tevhid Dersleri

ِ
يِف كَةًِئ لاََم
نِْم سْقَی اَم كْتُبُونََی
رْجَةٌَع
إَف رَقَِو
ِ لَف ‏ٍة لاََف أِب
b) Ebân b. Sâlih’in rivayetine göre Nebi (s.a.v) şöyle demiştir: “Sizden birinizin bineği veya devesi bir çölde kaçar ve
orada kimseyi göremezse “Bana yardım edin ey Allah’ın kulları!” desin. Zira o yardım edilecektir.” 339
Bu da zayıf bir rivayettir.
c) İbn Abbas (r.a) Rasûlullah’ın şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir:
ُ ‏ُط
ِ س ‏ِةَ‏ ،
إ َّ ‏ِن َّ ِ ِ}
‏َظ ال ‏ْحفَ‏ ىَوِ‏ الأْ‏ ‏َرضْ‏
أ ‏ْمُكَدَ‏ ‏َح أ ‏َصابََ‏ ‏ِذاَ‏ الش َّجَرِ،‏
أ الله َِّ‏ ‏َعینُوا عِبَادَ‏ ادِ:َنُ‏ ‏ْی ‏َرضْ‏
“Yeryüzünde hafaza meleklerinin dışında Allah’ın melekleri vardır ki, düşen ağaç yapraklarını yazarlar. Bu yüzden
sizden birinize çölde (veya açık bir arazide) bir aksaklık isabet ederse 340 “Ey Allah’ın kulları! Yardım edin” diye
seslensin.” 341
Heysemî (r.h) “Mecmau’z-Zevâid”inde bu rivayet hakkında: “Ravileri sikadır (güvenilirdir)” demiştir. Ehlince malum
olduğu üzere Heysemî’nin bu sözü hadisin isnadının sahih olduğu anlamına gelmez. Çünkü bu sadece ravilerin adaletli
olduğunu ifade eder ki, adaletli olmak, hadisin sahih olarak kabul edilme şartlarından sadece bir tanesidir. Bu şartın
dışında dört şart daha vardır.
Bunu bildikten sonra; Kimi âlimler bu hadisi zayıf kabul etmişlerdir. Zira senedinde bulunan tebe-i tâbiînin
büyüklerinden Usâme b. Zeyd adındaki ravinin zayıf olduğunu söylemişleridir. Fakat İbn Hacer el-Askalânî 342 , talebesi
Sehâvî 343 (rahimehumallah) gibi kimi âlimler ise bu ravinin hadisinde bir sıkıntı olmadığını, rivayetin isnadının hasen
olduğunu söylemişlerdir.
Nevevi (r.h) “el-Ezkâr” adlı kitabında (sy: 223) en başta aktardığımız rivayeti zikrettikten sonra bu rivayetin içerdiği
anlamın tecrübeyle de sabit olduğunu belirtmek için şunları kaydetmiştir: “İlimde büyük şeyhlerimizden bazıları bana
anlattı ki, kendisinin bir bineği -zanndersem katırı- kaçmış. Bu hadisi de biliyormuş ve hadisi (yani “Ey Allah’ın kulları!
Hapsedin. Ey Allah’ın kulları! Hapsedin” sözünü) söylemiş ve Allah (c.c) da bu bineği o anda engellemiş. Bir defasında
bir grupla birlikteydim. Onların bir hayvanı kaçtı ve hayvanı yakalamaktan aciz oldular. Ben de bu sözü söyledim ve bu
sözümün dışında başka hiçbir sebep olmadan o anda durdu.”
Abdullah (r.h) babası Ahmed b. Hanbel (r.h)’ın şöyle dediğini aktarmştır: “…Hac yolculuğu sırasında yürürken yolu
kaybettim. Bunun üzerine “Ey Allah’ın kullları! Bize yolu gösterin” demeye başladım. Bunu söylemeye devam
ediyordum, taki yolu buldum.” 344 Evet, bu gösteriyor ki, Ahmed b. Hanbel’in yanında bu hadis amel edilebilecek
seviyededir.
Bütün bu aktardıklarımızdan sonra cevaben deriz ki: Bütün bu rivayetler, -en son zikrettiğimiz rivayetten açıkça
anlaşıldığı üzere- meleklerle alakalı olup, onların hâzır olduklarını, duyduklarını, Allah’ın izniyle yardım etmeye,
yolunu kaybetmiş olanlara yol göstermeye güç yetirdiklerini bildirmektedir. Buna göre Allah (c.c) kimi meleklere,
biniti kaçmış veya yolunu kaybetmiş olanlara veya bir sıkıntıya düşmüş kimselere yardım etme görevi vermiştir. Yani
bu kimseler “Ey Allah’ın kulları” dediklerinde, hâzır olan/orada bulunan meleklere çözümüne güç yetirebilecekleri
sıkıntılar için seslenmiş olurlar ki, bunun konumuzla uzaktan yakından alakası yoktur. Çünkü ölülerin ruhlarının veya
yaşayanların güçlerinin daima nida edilen yerde olduğuna dair hiçbir rivayet yoktur. Bu sadece bazı meleklere has
olan bir durumdur.
Ömer Faruk
339
İbn Ebî Şeybe.
340
Beyhakî’nin rivayetinde bu ifadeden sonra şöyle bir ek daha vardır: “…veya yardıma ihtiyaç duyarsa…”
341
Bezzâr.
342
Netâicu’l-Efkâr, el-Futûhâtu’r-Rabbâniyye, 5/151.
343
el-İbtihâc sy:39.
344
el-Mesâil, sy:217. Târîhu Dimeşk, İbn Asâkir, 5/298, Beyhakî.