You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Makale<br />
SATIŞ TAHMİN YÖNTEMLERİ<br />
*İşletme yöneticilerinin tahminleri.<br />
*Satış gücünün tahminleri.<br />
*İşletmenin faaliyette bulunduğu her ürün için ayrı<br />
ayrı tahmin yapılarak bunların toplamı.<br />
*İşletmenin geçmiş dönem satışlarının<br />
önümüzdeki döneme göre tahmini.<br />
BÜTÇELE HAZIRLANIRKEN DİKKAT EDİLMESİ<br />
GEREKENLER<br />
*Hedefler açık ve anlaşılır şekilde net olarak<br />
belirlenmelidir.<br />
*Hedeflerin gerçekçi bir şekilde belirlenmiş olması<br />
gerekir.<br />
*Bütçeler sorumlu departmanlar tarafından<br />
hazırlanmalıdır.<br />
*Bütçeyi hazırlayacak departmanlar bütçeleme<br />
sürecine mutlaka katılmalıdır.<br />
*Bütçeler işletme yönetimi tarafından<br />
benimsenmelidir.<br />
*Bütçe kontrolünün sağlıklı yapılabilmesi için<br />
işletmede kullanılan hesap planına uygun<br />
olmalıdır.<br />
*Uygulama döneminde bütçelerde zorunlu<br />
olmadıkça düzeltme yapılmamalıdır.<br />
BÜTÇELERİN İŞLETMEYE FAYDALARI<br />
*İşletmelerde amaçları belirleyerek temel<br />
politikayı belirler.<br />
*Amaca ulaşmak için gerekli üretim araçlarını<br />
belirler.<br />
Yönetimin doğru karar almasını sağlar.<br />
*Hedefleri belirler.<br />
*Çeşitli departmanların faaliyetlerini koordine<br />
eder.<br />
*İşletme yönetimini, üretim departmanını en<br />
verimli hale getirebilmek için plan yapmaya zorlar.<br />
*Bütçeler faaliyetlerin belirli periyotlarda analiz ve<br />
durum değerlendirmesi yaparak nerede olduğunu<br />
ve ne yapılması gerektiğini belirleyerek alınması<br />
gereken önlemleri ortaya çıkarır.<br />
ÖRNEK:1<br />
Aşağıda bir işletmenin 12 aylık ayrı ayrı bütçesi<br />
mevcuttur. İşletme ürettiği her çeşit için aynı<br />
şekilde bütçe yapmak durumundadır. 10 çeşit<br />
üretim yapıyorsa her bir ürün çeşidi için bütçe<br />
yapıldıktan sonra bunlar TL’ ye çevrilip toplam<br />
satış hacmi bulunur.<br />
Bir diğer konu satış bölgelerinin ayrı ayrı bütçesi<br />
yapıldıktan sonra bunların birleştirilerek genel<br />
satış bütçesi oluşturulur.<br />
Satış bütçeleri aynı zamanda istatistikî bilgiler de<br />
içerir. Aşağıdaki bütçede en fazla satış 935 birimle<br />
ekim ayında gerçekleşecektir. En fazla satış 720<br />
birimle 6 no’lu müşteriye planlanmıştır.<br />
SATIŞ BÜTÇESİ BEKLENENDEN ÇOK SAPMA<br />
GÖSTERİRSE<br />
Yukarıdaki grafikte lacivert sütün hedeflenen<br />
satışı, bordo sütün gerçekleşen satışları, gri<br />
sütun ise eksik veya fazla yapılan satışları<br />
göstermektedir. Buna göre;<br />
-Birinci üç ayda 175 birim satış hedeflenmiş,120<br />
birim gerçekleşen satış olmuş,40 birim eksik<br />
kalmıştır.<br />
-İkinci üç ayda 120 birim satış yapılacağı<br />
planlanmış,140 birim satış gerçekleştirilmiş ve 20<br />
birim fazla satış yapılmıştır.<br />
-Üçüncü üç ayda 160 birim satış hedef<br />
koyulmuş,180 birim satış yapılmış 20 birim hedef<br />
aşılmıştır.<br />
-Dördüncü üç ayda ise 180 birim satış<br />
hedeflenmiş,150 birim satış olmuş ve 30 birim<br />
satış eksik yapılmıştır.<br />
Yıllık bütçeyi ele alırsak 635 birim hedeflenmiş,590<br />
birim satış gerçekleştiği için 45 birim bütçe açığı<br />
doğmuştur.<br />
Bütçe üzerine çıkarsa;<br />
*fiyatımız geride kalmıştır.<br />
*Pazarda tüketim çoğalmıştır.<br />
*Rakiplerden bir veya birkaçı pazardan çekilmiştir.<br />
*Satış elemanı çok yeteneklidir.<br />
Bütçe altında kalırsa;<br />
*Ürünümüzde bir kusur vardır.<br />
*Müşterilerden bazıları bizimle çalışmayı<br />
bırakmıştır.<br />
*Pazara yeni rakip veya rakipler çıkmıştır.<br />
*Satış elemanı yetersizdir.<br />
*Fiyatımız yüksek kalmıştır.<br />
Bütçe kontrolü yapılırken belirli periyotlarda satış<br />
kontrolü da yapılmış olacaktır. Yukarıdaki etkenler<br />
bölge sorumluları ile irdelenmelidir.<br />
ÖRNEK: 2<br />
X Üretim işletmesi satış bütçesini üçer aylık<br />
dönemler halinde uygulamaktadır.<br />
Tek çeşit hammadde ile tek cins ürün üreten<br />
firmanın önümüzdeki dönemde gerçekleştirmeyi<br />
planladığı üçer aylık satış tahminleri ve satış<br />
83