Stres Kavramı ve Psikiyatrik Hastalıklar - Cerrahpaşa Tıp Fakültesi

Sos yal iliş ki ku ra bil me ye te nek le ri de önem li dir çün kü sos yal ya pı da stres iliş ki ler
ile ala ka lı dır. Bu yüz den sos yal özel lik ler şu şe kil de ol ma lı dır;
a- Di ğer in san lar ile uy gun ve et ki li mü na se bet ler ku ru la bil me li dir,
b- sos yal iliş ki ler üze rin de kont rol ge liş ti ri le bil me li dir.
Stres Kavramı ve Psikiyatrik Hastalıklar
4- Sosyal Destek: Sos yal ya pı des te ği olan in san lar stre sör le re da ha iyi ce vap lar
üre tir ler. Dört sos yal des tek ti pi bu lun mak ta dır. Bun lar;
a- De ğer len dir me des te ği : Bu ra da stre sör iyi ta nı nır ve ona uy gun ba şa çık ma lar
se çi lir,
b- Ger çek des tek ler : Baş ka la rın dan sağ la nan mad di des tek le re de nir. Borç al mak
gi bi .
c- Bil gi Des te ği: Baş ka la rın dan stre sör hak kın da bil gi alın dı ğı du rum la rı ifa de
eder.
d- Duy gu sal ( emos yo nel ) des tek : Bi re yin de ğer li ol du ğu ve di ğer le ri ta ra fın dan
sa yı lıp se vil di ği nin ona ifa de edi lip be lir til me si şek lin de ve ri len des tek le ri ifa de
eder.
Sos yal des tek her za man fay da lı ol ma ya bi lir. Sos yal des te ğin fay da lı ola bil me si
için şah sın ken di si nin di ğer le ri ta ra fın dan des tek len di ği nin bi lin me si ge re kir. Ba zen
de sos yal des tek ra hat sız edi ci ola bi lir. Bu sos yal çev re nin bi re ye aşı rı ve yan lış destek
ver me si ha lin de olur ve za rar lı olur
5- Sahip Olduğu Değerler: Bu ra da sa hip olu nan pa ra ve mal kas te dil mek te dir. Kaynak
lar sa ye sin de ya sal, me di kal, fi nan sal, ve di ğer pro fes yo nel ko nu lar da baş et me
ko lay laş mak ta dır. Pa ra sı olan bir ki şi stres sör ile da ha ra hat baş ede bil mek te dir. Özellik
le pa ra yı na sıl kul la na ca ğı nı iyi bi li yor sa bu ko nu da ra hat ve ba şa rı lı olur. Pa ra yı
kul lan ma sa bi le ona sa hip ol ma nın ra hat lı ğı ve ver di ği gü ven stre sör et ki yi azal tır.
6- Genetik ve Eski Tecrübeler: Ge ne tik ve ço cuk luk dö ne mi nin tec rü be le ri bir çok
mo de ra tör üze ri ne et ki li ol mak ta dır. Po zi tif ve ya ne ga tif af fek ti vi te olu şu, op ti mizm,
ba şa çık ma la rı dü zen li ve doğ ru kul la na bil me, sos yal des tek ara ma gi bi du rum lar kısmen
ge ne tik ola rak ebe veyn ler den ge çer ken,bi re yin için de bu lun du ğu or tam da ki
ai le bü yük le rin den de öğ re nil mek te dir.
Ki şi sel kont rol kul lan ma stres sö re kar şı in kar me ka niz ma sı nın kul la nıl ma sı, stressö
re öf ke ve düş man lık duy gu la rıy la ce vap ver me ço cuk luk dö ne min de ai le içi
ya şam tec rü be le ri ile ka za nıl mak ta dır. Böy le ce ge ne tik ve ai le içi iliş ki ler den ge len
tec rü be ler stres te et ki li olur.
Ge nel de ank si ye te ve dep res yon gi bi akıl has ta lık la rı nın da ge ne tik ve ai le içi
ya şam tec rü be le ri ile ya kın dan iliş ki le ri bu lun mak ta dır.
7- Demografik Değişkenler: Yaş,ırk,cin si yet,sos yo eko no mik du rum, mes le ki
25