Stres Kavramı ve Psikiyatrik Hastalıklar - Cerrahpaşa Tıp Fakültesi

umut suz luk, gi bi kog ni tif res pons lar bun lar ara sın da sa yı la bi lir.
A- YAN MA LAR (burn out): Yan ma şi ka ye ti yo ğun bi çim de ar tan psi ko lo jik, fiz yo lojik
ve dav ra nış sal bir bo zuk luk tur. Kro nik stres du ru mun da de vam lı stres sör akı mı
so nun da olur. Yük sek de re ce li me mur lar da ve ça lı şan lar ara sın da sık gö rül mek te dir.
Bun lar iş le rin den yük sek is tik bal bek le yen in san lar dır. Baş lan gıç ta ki olan fiz yo lo jik
ve dav ra nış be lir ti le ri iş le ri ne olan il gi le ri ni azal tır . Bu da gü ven duy gu su nu or ta dan
kal dı rır. Bun lar da en sık şu be lir ti ler gö rül mek te dir.
a- Ne fe sin kı sa ve ke sik olu şu,
b- İş tah bo zul ma sı,
c- Baş ağ rı sı,
d- Yor gun luk ve tü ken me ha li.
Dav ra nış sal be lir ti ler ise şun lar dır ;
a- İş ar ka daş la rı na kar şı olar il gi siz li ğin art ma sı,
b- Teh li ke li dav ra nış la ra dü şün me den gir me eği li mi nin art ma sı,
c- Mi zaç ta ani ve kont rol süz dal ga lan ma la rın ol ma sı .
Bu du rum lar da ha iler le di ğin de ;
Stres Kavramı ve Psikiyatrik Hastalıklar
a- Al kol ve mad de kul la nı mı ar tar,
b- Aşı rı si ga ra kul la nı mı gö rü lür,
c- Ka fe in li içe cek tü ke ti min de aşı rı art ma olur.
d- Dü şün ce de ri gi di te mey da na ge lir,
e- İş ar ka daş la rı na, ida re ye, or ga ni zas yo na ve ken di ne olan gü ve nin de ile ri de rece
de azal ma olur,
f- Da ha az üret ken ha le ge lir ler.
Ay nı şe kil de ego bo şal ma sı da bu na ben zer Bu da bur no ut de ni len yan ma la rın
al tın da ki be lir ti le ri yan sı tır. Ego bo şal ma sı nın al tın da ki dü şün ce ise ira de nin bir davra
nı şı baş la tıp dur du ra bil me si nin, bun la ra yö ne lik plan ku ra bil me nin bo zul ma sı
an la mı na ge lir. Bu ra da ego kay na ğı çok bo şa la cak olur sa strses kar şı sın da yap ma sı
ge re ke ni ya pa maz ve stres ile de ba şa çı ka maz.
B– AKIL HAS TA LIK LA RI: Men tal has ta lık lar bir çok has ta lık ha li nin bir ara ya gel mesi
ile oluş mak ta dır. Bun lar da;
a- Kim ya sal den ge siz lik ler,
b- Edi nil miş özel lik ler,
c- Er ken dö nem de edi nil miş ve öğ re nil miş olum suz tec rü be ler,
d- Be yin ha sar la rı,
e- Psi ko lo jik ya pı lar ve fak tör ler önem li dir.
Stres di atez mo de li stre sin akıl has ta lı ğı nı baş lat ma sı na işa ret et mek te dir. Bu na
27