Download (944Kb) - Süleyman Demirel Üniversitesi

1.1.2.2. Fizyokrasi
Merkantilizm, ticari kapitalizm ve yeni gelişen mutlak monarşilerin iktisadi
düşünce sistemini yansıtmaktaydı. Fizyokrasi ise girişimci çiftçiyi, büyük ölçekte üretim
yapacak tarımsal üreticiyi ön plana çıkarmak isteyen, Fransız reformcularının öğreticisi
olmuştur 9 .
On sekizinci yüzyılda, Fransa’ da tarım en önemli üretim faaliyetiydi. Son iki
yüzyılda İngiliz tarımında kaydedilen büyük ilerlemeye karşı, Fransa’ da tarım
ilerlememişti. Yönetimin merkantilist politika ile sanayileşme çabaları tarımın büyük ölçüde
zarar görmesine yol açmıştı. Merkantilist politika, sanayiyi bir dış ticaret aracı olarak
geliştirmiş fakat ülke içinde tarıma dayalı ticaret gelişememişti. Her Fransız eyaleti
arasındaki gümrük resimleri, tarımsal ürünlerin ihraç edilmemesi gibi nedenler, üretim
artışını önlüyordu. 1660-1715 yılları arasında nüfusun % 20 oranında, tarımsal üretimi ise
% 33 oranında azaldığı tahmin ediliyordu. Köylüler ve kiracı çiftçiler, ağır bir vergi yükü
altındaydı. Orta derecede verimli topraklar üzerinde dahi, toprak vergisi yükünün, tarım
gelirinin % 80’ ine vardığı bir gerçekti. Köylüler, yollarda angaryaya koşuluyordu.
Ayrıca, Kilise’ ye ve Fransa’ da hala yaşayan feodal lordlara vergi ödemek zorundaydı.
Tarım, Fransa’ nın gelişmesinde bir darboğaz haline geliyordu. Soylular, kral, Kilise,
vergiden muaf tutulmuştu. Köylünün vergi yükünü taşıyor olması yanında, bir diğer gerçek de,
vergi gelirlerinin yetersizliğiydi. Devlet, saray masrafları ve sömürge savaşlarının
giderlerini karşılamak için, spekülatörlerle mali sermaye sahiplerine büyük çapta
borçlanmaktaydı. Bu borçlar, söz konusu grupları zenginleştirdi. Biriktirdikleri servetler
ise, ya spekülasyonda kullanıldı ya da gömülendi. Bunların yanında merkantilizmin
kalıntısı çok geniş bir tüccar sınıfı da, ülkenin zenginliğinden pay almaktaydı. 10
Bu huzursuz ortamda Fizyokratlar, halk ayaklanmasını önleyecek ve bir
anlamda ‘‘yukarıdan ihtilal’’ sayılabilecek bir takım ekonomik düzenlemeler önererek,
ortaya çıktılar. 11 Fizyokratlar, Merkantilistler gibi ‘‘servet’’ in kaynağını aramakta,
bunlardan farklı olarak, servetin mübadeleden değil, üretimden doğduğunu ileri
9 Isaak, s.77
10 Gülten Kazgan, İktisadi Düşünce, 7.b.,İstanbul: Remzi Kitabevi, 1997, s.56
11 Vural Savaş, İktisatın Tarihi, 2.b,İstanbul, 1998, s.225