Download (944Kb) - Süleyman Demirel Üniversitesi
Download (944Kb) - Süleyman Demirel Üniversitesi
Download (944Kb) - Süleyman Demirel Üniversitesi
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Bir yandan gelişmiş ülkelerin uyguladığı politikalar, diğer yandan petrol<br />
krizlerinin yarattığı dış ekonomik şoklar, gelişmekte olan ülkelerin ihracatını olumsuz<br />
olarak etkilemiş ve büyüme hızlarını yükseltmek için daha fazla dış borç yükü altına girmeleri<br />
sonucunu vermiştir 100 . Yeni Korumacılık tedbirleri sonucunda gelişmekte olan<br />
ülkelerin ihracat olanakları azalmakta, ihracat gelirlerine bağımlılıkları fazla olan bu<br />
ülkelerin ya ithalatları azalarak üretimleri kısılmakta ya da ithalatlarını dış borçlanma ile<br />
finanse ettikleri için ithalatın reel maliyeti yükselmektedir. Bu iki durumda da fiyatların<br />
hızla yükselmesi sonucu ortaya çıkmaktadır. Bu ülkeler günümüzde dış ticarette liberalizm<br />
ve korumacılık kıskacı arasında sıkışıp kalmıştır 101 .<br />
2.1.2. KAVRAM VE TEORİK YAPI<br />
Serbest Ticaret Anlaşmaları (STA), uluslararası ekonomik bütünleşme<br />
hareketleri arasında en basiti olmasına rağmen, bütünleşmenin ilk adımını oluşturması<br />
sebebiyle ayrı bir öneme sahiptir. Serbest Ticaret Anlaşmaları bir entegrasyon<br />
hareketinin çekirdeğini oluşturması sebebiyle bütünleşme yolunda oldukça önemli bir<br />
aşamadır ve ileri derecedeki bütünleşme için zemin oluşturmaktadır 102 .<br />
Dünya ticaretine taraf olan ülkeler arasındaki genel kural, akit tarafların<br />
birbirlerine karşı “en çok kayırılan ülke” (MFN) kuralı çerçevesinde aynı ve düşük olan<br />
gümrük vergilerini uygulamasıdır. Ancak, bu kurala GATT ’ın 24. maddesi ile bir<br />
sapma getirilmiş ve aralarında Serbest Ticaret Anlaşmaları imzalayan ülkelerin<br />
birbirlerine karşı diğer akit taraflara nazaran daha düşük gümrük vergileri<br />
uygulayabilmesine imkan tanımıştır. Serbest ticaret alanı içerisinde gümrük vergisinden<br />
muaf olarak malların serbest dolaşımı, anlaşma kapsamında yer alan ve anlaşmanın<br />
taraflarının oluşturduğu bölge menşeli ürünler için uygulanmaktadır 103 .<br />
Kaynaklarını daha etkin kullanmak isteyen ülkeler, üye ülke üreticilerine daha<br />
geniş pazar olanakları sunmak için ticari işbirliği yoluna gitmektedirler. Serbest Ticaret<br />
Anlaşması, iç pazarda korumacılığı azaltarak diğer üye ülke pazarlarındaki fırsatlardan<br />
100<br />
OECD Economic Studies,s.9-12<br />
101<br />
Kalaycıoğlu, s.10<br />
102<br />
Glen Atkinson, “Regional Integration in the Emerging Economy”, Social Science Journal, Vol.35,<br />
Issue 2, 1998, s.159<br />
103<br />
DTM, Pan Avrupa Menşe Kümülasyon Sistemi Başvuru Kitabı, Ankara: 1999, s.10