Download (944Kb) - Süleyman Demirel Üniversitesi
Download (944Kb) - Süleyman Demirel Üniversitesi
Download (944Kb) - Süleyman Demirel Üniversitesi
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Uluslararası ticaret politikası, serbest ticaret ve korumacılık gibi birbirine zıt<br />
güçlerin rekabeti sonucunda şekillenmiştir. Korumacılığa karşı Serbest Ticaret konusu,<br />
on sekizinci yüzyıldan beri tartışılmaktadır. Bu tartışma üzerine yazılan edebiyat, politik<br />
ekonominin tarihinde çok kapsamlılarından biridir. Tartışmanın açık olmasına karşın,<br />
argümanlar çok karışık ve belirsizdir. 56 Serbest ticaret taraftarları, genellikle tüm bu<br />
etkilerin olumlu sonuçlar yaratacağına inanmış, toplumlararası temasın yeni düşüncelerin<br />
yayılmasına, teknolojik gelişme ve toplumsal ilerlemeye neden olacağını<br />
vurgulamışlardır. Buna karşılık muhafazakarlar, sık sık ticaretin bir toplumun<br />
geleneksel değerlerini yıkacağını, maddeciliği teşvik edeceğini, aşırı lüks tüketimini<br />
yaşam biçimi haline getireceğini iddia etmişlerdir. İzlenen dış ekonomi politikası<br />
sonucunda, ülke içi üreticiler ile ihracatçılar korunup, bunların dış ülkelere daha fazla mal<br />
satmaları mümkün olabileceği gibi, bunun tamamen tersi de söz konusu olabilmektedir. 57<br />
İthalatın, ulusal ekonomiye verebileceği zararlara karşı, gelişmiş sanayi<br />
ülkelerinde de büyük bir duyarlılık vardır. Bu konuda, kamuoyu hükümetler üzerinde önemli<br />
bir baskı doğurur. Oysa, piyasa ekonomisine dayalı bu ülkelerde, benimsenen temel<br />
ekonomik felsefeye göre, serbest rekabet, ekonomik etkinliğin zorunlu koşullarından<br />
birisidir. Ancak, özellikle ithalatla rekabet edemeyen iç üretici grupların baskıları sonucu,<br />
hükümetler koruyucu önlemler almak zorunda kalmaktadırlar 58 .<br />
Uluslararası ticaretin modern kuramı, tam bir serbest ticaretin “kapalı<br />
ekonomi” (autarky) ye kıyasla, her zaman gelir ve üretimi daha yüksek bir düzeye<br />
çıkaracağını ileri sürer. Aynı zamanda serbest ticaret, “kapalı ekonomi” ye oranla her<br />
ulusun daha yüksek bir düzeyde üretim ve tüketim elde etmesini sağlar. Bunun tersi<br />
durumunda ise, ticaret engelleri, ticari malların uluslararası ve iç fiyatları arasında<br />
farklılıklar yaratarak, bu eşitlik durumunu engeller. 59<br />
Serbest ticareti savunanlar, gerek iç ticarette, gerekse dış ticarette devlet<br />
müdahalesini kabul etmemektedirler. Serbest ticaretle, işbölümü ve uzmanlaşmadan<br />
yararlanmak suretiyle, ekonomik kaynaklar daha etkin ve verimli bir şekilde<br />
kullanılır.<br />
56 Root, s.278<br />
57 Rıdvan Karluk, Türkiye’de İhracata Yönelik Dış Ticaret Politikası ve İhracatın Yapısal Analizi,<br />
Eskişehir, 1981, s.3<br />
58 Seyidoğlu, s.115-116<br />
59 Root, s.278-279
Change language