Download (944Kb) - Süleyman Demirel Üniversitesi
Download (944Kb) - Süleyman Demirel Üniversitesi
Download (944Kb) - Süleyman Demirel Üniversitesi
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
sınırlandırılmıştır 82 . Gümrük Birliğinin tarihte en çok görülen bütünleşme şekli olduğunu<br />
belirtmek gerekir. Anavatanla sömürge arasındaki ilişkiler temelde bu tip ekonomik<br />
bütünleşmelere dayanır. 19. yüzyılda İngiliz serbest ticaret doktrinine karşı yerli<br />
sanayileri korumak amacıyla kurulan Alman ve ABD Gümrük Birlikleri en başarılı<br />
örnekler olarak gösterilebilir. Bunların dışında, Avusturya, Güney Afrika, İtalya gümrük<br />
birlikleri de 1800’lü yıllarda ekonomik entegrasyonun uzun ve dramatik tarihinde<br />
önemli yer tutmuşlardır.<br />
Avrupa Topluluğu, her şeyden önce, bir Gümrük Birliğidir. Avrupa<br />
Topluluğu’ndaki gelişmeler, bütünleşme kuramının temelini teşkil eden Gümrük Birliği<br />
kuramının diğer bütünleşme biçimlerini kapsayacak şekilde genişletilmesine neden<br />
olmuştur. Avrupa Topluluğu’nda Gümrük Birliği, ilk olarak 1951 yılında imzalanan<br />
Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu’nu kuran Paris Antlaşması ile yürürlüğe girmiştir. Bunu,<br />
1957 tarihinde imzalanan, 1 Ocak 1958 tarihinde yürürlüğe giren ve Avrupa Ekonomik<br />
Topluluğu’nu kuran Roma Antlaşması izlemiştir. Roma Antlaşması’nın Gümrük Birliği<br />
hedefi bütün sanayi mallarında ve tarım ürünlerinin çoğunda 1 Temmuz 1968 tarihi<br />
itibariyle gerçekleştirilmiştir. Gerek AET, gerekse AKÇT Antlaşmalarında yer alan<br />
Gümrük Birliği’ne ilişkin hükümler, GATT hükümlerinin öngördüğünden daha ileri bütünleşmeyi<br />
hedeflemektedir.<br />
1.2.3. ORTAK PAZAR ( Common Market )<br />
Gümrük birliğindeki üretim faktörleri hareketinin üye ülkeler arasında serbest<br />
dolaşımına ilişkin bütün kısıtlamaların ortadan kaldırıldığı ve üçüncü ülkelere karşı ortak<br />
gümrük tarifelerinin uygulandığı bir bütünleşme şeklidir 83 .<br />
Ortak Pazar bir üye ülkenin iç pazarından oluşmuş genişletilmiş bir iç pazardır. İç<br />
pazarın oluşabilmesi için üye ülkelerin ulusal sınırlarında uygulanan her türlü fiziki, teknik<br />
ve mali engellerin kaldırılması gerekmektedir. Atılması gereken ikinci adım ise<br />
ülkelerin iç ekonomik politikalarının birbirine yaklaştırılmasıdır 84 . Söz konusu engelleri<br />
82<br />
Robert C.Fronstera-Gene M.Grossman-Douglas A.Irwin, The Political Economy of Trade Policy,<br />
Massachusetts: Mıt Press, 1996, s.266<br />
83<br />
Root, s.341<br />
84<br />
<strong>Süleyman</strong> Uyar, "Ekonomik Bütünleşmeler ve Gümrük Birliği Teorisi", Dış Ticaret Dergisi (Ekim<br />
2000), Sayı:19, s.110