04.04.2013 Views

MAZOWSZE.

MAZOWSZE.

MAZOWSZE.

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

4<br />

i t. d. Ku północy wieś Jabłonna; przy ujściu zaś Narwi<br />

min<br />

do Wisły, naprzeciwko twierdzy Nowo-Gieorgiewskiej (Modlina),<br />

Nowyd'wor. A dalej, o ćwierć mili od Narwi, wieś Niepo­<br />

ręt przez księcia Mazowieckiego sprzedana Prażmowskim w r.<br />

1484. We dworze tej wsi, przemieszkiwali królowie Władysław<br />

IY i Jan Kazimierz ; ten ostatni w tutejszych borach łowami się<br />

zabawiał i w r. 1668 majętność tę Jezuitom darował. (Obacz<br />

Mazowsze tom I, str. 17).<br />

Były obwód Stanisławowski z głównem miastem Mińskiem,<br />

wchodził w skład województwa Mazowieckiego z r. 1815, później<br />

w gubernię warszawską zamienionego. Za Rzeczypospolitej nale­<br />

żał on w części do ziemi Warszawskiej, w części do Czerskiej<br />

i Liwskiej. Rzeki w nim znaczniejsze są: Wisła, Bug wpa­<br />

dający do Narwi a z nią razem pod Modlinem do Wisły, Wi~<br />

tówka i Os80wica wraz z L i w c e m do Bugu ; Rządzą<br />

i Długa wraz z Czarną do Narwi, Świder wraz z dopły­<br />

wami : Sienniczką>, Srebrną i Mienią do Wisły blisko<br />

Karczewa. Jeziora leżą jedne nad Wisłą, drugie nad Bugiem.<br />

Jeziora nad Wisłą są we wsiach : Otwock wielki, Nad­<br />

brzeże, Duda, Glinki. Jeziora nad Bugiem we wsiach :<br />

Brzoza, Kuligów, Slężany i Czarnoił (obacz: L. Wol­<br />

skiego : Jeziora i rzeki w Bibliot. Warsz. z r. 1851).<br />

oiujsce uszu zastępować mające; skorupa była gruba, już wypalona<br />

jak cegła, już niedopalona ; materyałem zdawała się być<br />

zwyczajna glina, do której mieszano na proch tłuczony granit,<br />

widać bowiem było w ich odłamie, a często i na powierzchni<br />

wiele kończastych ziarn kwarcu, feldspatu i miki, która jak<br />

złoty piasek tu i owdzie blysaczała. Obok większych były i mniejsze<br />

naczynia (płaczebnice). Dalej następuje (w pomienionem<br />

dziele) bardziej szczegółowy tych popielnic opis.<br />

J ) Kuryer codzienny (Warsz. 6 czerwca 1871) donosi: „W kolonii<br />

p. Briihla pod Grochowem rozkopano na polu cmentarzysko pogańskie<br />

z mnóstwem urn małych z popiołami, rzędem postawiowionych,<br />

które się rozsypały; w dwóch większych znaleziono<br />

obok popiołu i kosteczki, a w jednej z nich iglicę (z bronzu?)<br />

jakoby kobiecą." v '<br />

5<br />

Kobyłka wieś kościelna. Biskup Załuski ufundował tu pię­<br />

kny kościół r. 1765 (według innych 1740) z kapliczkami kalwa-<br />

ryjskiemi, a przy nim missyę jezuicką. W r. 1774 otrzymali po-<br />

jezuickie te dobra Sułkowscy. Miejsce to słynne odpustami<br />

zwało się niegdyś, wedle podania, Targowa-Wola; tu bowiem po<br />

ukończonym targu na Pradze, sprzedawano pozostałe jeszcze ko­<br />

nie, i z tego zapewnie powodu nazwisko Kobyłki otrzymała. Ota­<br />

czały ją znaczne lasy, a pola przerzynają rzeczki : Długa i Struga.<br />

Wieś ta słynęła także z fabryki pasów jedwabnych i z mydlarni.<br />

(J. Bartoszewicz: Wiadomość o Kobyłce w Kalendarzu warsz.<br />

Ungra na r. 1852. Sprostował niektóre jego daty Winc. Matu­<br />

szewski w Bibliot. warss. 1853, czerwiec). *)<br />

Okóniew v. Okuniow leży w miejscu niskiem wśród lasów<br />

nad rzeką Długą; miasteczko to było niegdyś wsią zwaną Długa-<br />

Wola, którą Stanisław z Kalenia Okuń przywilejem z r. 1538<br />

wyniósł na miasto. Szwedzi pod wodzą Karola XII doznali tu<br />

porażki w r. 1703; spalone r. 1831, podupadło.<br />

Radzymin, gniazdo Radzimińskich, za Augusta II było wła­<br />

snością Eleonory Czartoryskiej kanclerzowej w. litews. która tu<br />

*) Czasop. Wędrowiec (Warsz. 1880, nr. 189, str. 102) pisze:<br />

„Niedaleko za Pragą jest wieś Kobyłka. Warszawianie prawie<br />

wcale jej nie znają ; chyba jaki pobożny rzemieślnik staromiejski<br />

przechował jeszcze tradycyonalną pamięć o „Panu Jezusie Kobylańskim"<br />

— i zajdzie tu pieszo na odpust w czasie lata przypadający.<br />

Ale będzie to już prostak bardzo „zacofany", taki,<br />

co nawet do Rokitna chodzi i do Góry Kalwaryi się puści; dla<br />

„postępowych" dosyć Bielan i Czerniakowa, bo tam znajdą nietylko<br />

„grzechów odpuszczenie", ale i „młyn dyabelski". — Kobyłka<br />

nie dorosła jeszcze do takiego eklektyzmu. Tu ludność nie<br />

zna wielkomiejskiego gwaru ; bawi się inaczej, może też i modli<br />

się inaczej."<br />

Kościół (który widać z okna wagonu) wygląda okazale ; murowany,<br />

w stylu gotyckim, należał dawniej wraz ze wsią do<br />

jezuitów warszawskich i przez nich został z muru wzniesiony.<br />

Nie wykończyli go wszakże, zwłaszcza wewnątrz, i gdy Stanisław<br />

August zjechał na konsekracyą, naprędce przyozdobili wnętrze<br />

drewnianemi posągami świętych, których dotąd nikt nie zastąpił<br />

statuami kamiennemu<br />

Na gruntach dóbr Kobyłka, niegdyś bardzo rozległych, stoi<br />

do tej pory murowany budynek, w którym się mieściła (w latach<br />

1795 — 1809) komora celna austryjaeka.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!