You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
4<br />
i t. d. Ku północy wieś Jabłonna; przy ujściu zaś Narwi<br />
min<br />
do Wisły, naprzeciwko twierdzy Nowo-Gieorgiewskiej (Modlina),<br />
Nowyd'wor. A dalej, o ćwierć mili od Narwi, wieś Niepo<br />
ręt przez księcia Mazowieckiego sprzedana Prażmowskim w r.<br />
1484. We dworze tej wsi, przemieszkiwali królowie Władysław<br />
IY i Jan Kazimierz ; ten ostatni w tutejszych borach łowami się<br />
zabawiał i w r. 1668 majętność tę Jezuitom darował. (Obacz<br />
Mazowsze tom I, str. 17).<br />
Były obwód Stanisławowski z głównem miastem Mińskiem,<br />
wchodził w skład województwa Mazowieckiego z r. 1815, później<br />
w gubernię warszawską zamienionego. Za Rzeczypospolitej nale<br />
żał on w części do ziemi Warszawskiej, w części do Czerskiej<br />
i Liwskiej. Rzeki w nim znaczniejsze są: Wisła, Bug wpa<br />
dający do Narwi a z nią razem pod Modlinem do Wisły, Wi~<br />
tówka i Os80wica wraz z L i w c e m do Bugu ; Rządzą<br />
i Długa wraz z Czarną do Narwi, Świder wraz z dopły<br />
wami : Sienniczką>, Srebrną i Mienią do Wisły blisko<br />
Karczewa. Jeziora leżą jedne nad Wisłą, drugie nad Bugiem.<br />
Jeziora nad Wisłą są we wsiach : Otwock wielki, Nad<br />
brzeże, Duda, Glinki. Jeziora nad Bugiem we wsiach :<br />
Brzoza, Kuligów, Slężany i Czarnoił (obacz: L. Wol<br />
skiego : Jeziora i rzeki w Bibliot. Warsz. z r. 1851).<br />
oiujsce uszu zastępować mające; skorupa była gruba, już wypalona<br />
jak cegła, już niedopalona ; materyałem zdawała się być<br />
zwyczajna glina, do której mieszano na proch tłuczony granit,<br />
widać bowiem było w ich odłamie, a często i na powierzchni<br />
wiele kończastych ziarn kwarcu, feldspatu i miki, która jak<br />
złoty piasek tu i owdzie blysaczała. Obok większych były i mniejsze<br />
naczynia (płaczebnice). Dalej następuje (w pomienionem<br />
dziele) bardziej szczegółowy tych popielnic opis.<br />
J ) Kuryer codzienny (Warsz. 6 czerwca 1871) donosi: „W kolonii<br />
p. Briihla pod Grochowem rozkopano na polu cmentarzysko pogańskie<br />
z mnóstwem urn małych z popiołami, rzędem postawiowionych,<br />
które się rozsypały; w dwóch większych znaleziono<br />
obok popiołu i kosteczki, a w jednej z nich iglicę (z bronzu?)<br />
jakoby kobiecą." v '<br />
5<br />
Kobyłka wieś kościelna. Biskup Załuski ufundował tu pię<br />
kny kościół r. 1765 (według innych 1740) z kapliczkami kalwa-<br />
ryjskiemi, a przy nim missyę jezuicką. W r. 1774 otrzymali po-<br />
jezuickie te dobra Sułkowscy. Miejsce to słynne odpustami<br />
zwało się niegdyś, wedle podania, Targowa-Wola; tu bowiem po<br />
ukończonym targu na Pradze, sprzedawano pozostałe jeszcze ko<br />
nie, i z tego zapewnie powodu nazwisko Kobyłki otrzymała. Ota<br />
czały ją znaczne lasy, a pola przerzynają rzeczki : Długa i Struga.<br />
Wieś ta słynęła także z fabryki pasów jedwabnych i z mydlarni.<br />
(J. Bartoszewicz: Wiadomość o Kobyłce w Kalendarzu warsz.<br />
Ungra na r. 1852. Sprostował niektóre jego daty Winc. Matu<br />
szewski w Bibliot. warss. 1853, czerwiec). *)<br />
Okóniew v. Okuniow leży w miejscu niskiem wśród lasów<br />
nad rzeką Długą; miasteczko to było niegdyś wsią zwaną Długa-<br />
Wola, którą Stanisław z Kalenia Okuń przywilejem z r. 1538<br />
wyniósł na miasto. Szwedzi pod wodzą Karola XII doznali tu<br />
porażki w r. 1703; spalone r. 1831, podupadło.<br />
Radzymin, gniazdo Radzimińskich, za Augusta II było wła<br />
snością Eleonory Czartoryskiej kanclerzowej w. litews. która tu<br />
*) Czasop. Wędrowiec (Warsz. 1880, nr. 189, str. 102) pisze:<br />
„Niedaleko za Pragą jest wieś Kobyłka. Warszawianie prawie<br />
wcale jej nie znają ; chyba jaki pobożny rzemieślnik staromiejski<br />
przechował jeszcze tradycyonalną pamięć o „Panu Jezusie Kobylańskim"<br />
— i zajdzie tu pieszo na odpust w czasie lata przypadający.<br />
Ale będzie to już prostak bardzo „zacofany", taki,<br />
co nawet do Rokitna chodzi i do Góry Kalwaryi się puści; dla<br />
„postępowych" dosyć Bielan i Czerniakowa, bo tam znajdą nietylko<br />
„grzechów odpuszczenie", ale i „młyn dyabelski". — Kobyłka<br />
nie dorosła jeszcze do takiego eklektyzmu. Tu ludność nie<br />
zna wielkomiejskiego gwaru ; bawi się inaczej, może też i modli<br />
się inaczej."<br />
Kościół (który widać z okna wagonu) wygląda okazale ; murowany,<br />
w stylu gotyckim, należał dawniej wraz ze wsią do<br />
jezuitów warszawskich i przez nich został z muru wzniesiony.<br />
Nie wykończyli go wszakże, zwłaszcza wewnątrz, i gdy Stanisław<br />
August zjechał na konsekracyą, naprędce przyozdobili wnętrze<br />
drewnianemi posągami świętych, których dotąd nikt nie zastąpił<br />
statuami kamiennemu<br />
Na gruntach dóbr Kobyłka, niegdyś bardzo rozległych, stoi<br />
do tej pory murowany budynek, w którym się mieściła (w latach<br />
1795 — 1809) komora celna austryjaeka.