Pobierz czasopismo - Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie
Pobierz czasopismo - Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie
Pobierz czasopismo - Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
36<br />
Aspiracje<br />
Dekoracja do Siedmiu przeciw Tebom Ajschylosa przed spektaklem w Petra Theatre (Teatrze Skały) w Atenach<br />
obecnego zagrożenia. Ślady serii kul na ścianach,<br />
ślady ognia, katastrof i naznaczonego głębokimi<br />
konfliktami czasu, ubogie kostiumy i dobytek chóru<br />
– uchodźców, uciśnionych, bezsilnych świadków,<br />
czyli nas wszystkich, społeczeństw sprowadzonych<br />
do roli przedmiotu władzy – oto obrazy,<br />
których świadomy jest każdy widz w teatrze.<br />
I last but not least problem władzy, bolesny problem<br />
łączący ludzi wszystkich epok, powstały<br />
w czasach stworzenia polis, państwa–miasta.<br />
Samotność i tragiczny los władców, wyobcowanych<br />
poprzez pełnioną funkcję ze społeczności,<br />
pełnych dobrych intencji i wiary w słuszność<br />
swych racji – równocześnie poprzez fakt sprawowania<br />
urzędu ograniczonych w swej świadomości<br />
i zdolności oceny rzeczywistości. Przestrzenie<br />
spektakli pokazywały władców w trzech różnych<br />
sytuacjach: przekonanego o swej wielkości i mądrości<br />
władcę w symbolicznym „pałacu” (Edyp),<br />
podczas „słusznej” walki na ostatnim posterunku,<br />
w bunkrze (Siedmiu przeciw Tebom) i w końcu<br />
władcę stanowiącego prawo w obliczu kataklizmu<br />
dziejowego, na oczach poddanych, „na<br />
agorze”, i tam też ponoszącego moralną klęskę<br />
(Antygona).<br />
Organizowane w opisany powyżej sposób przestrzenie<br />
z założenia nie ingerowały w strukturę<br />
i znaczenia tragedii – podobnie jak reżyse-<br />
ria i reżyserskie opracowanie tekstu. Nie było<br />
naszym celem rozstrzyganie wielkich i odwiecznych<br />
racji i pytań, jakie zawarte są w dziełach<br />
poetów – nie przyznawaliśmy racji Antygonie<br />
czy Kreonowi, Eteoklesowi czy Edypowi, nie potępialiśmy<br />
ich. Opowiadaliśmy ich historie, starając<br />
się, by opowieść była tu i teraz zajmująca<br />
i istotna – odpowiedzi, o ile ona była i jest<br />
możliwa, miał udzielić sobie każdy widz z osobna.<br />
Współczesny kostium, sytuacja, wnętrze,<br />
struktura przestrzeni, perspektywa, zderzenie<br />
form, rekwizyt, mebel – dawały świadomości widza<br />
poczucie bezpieczeństwa, wprowadzały go<br />
w istotę tekstu, były podstawą odebrania przezeń<br />
przesłania spektaklu.<br />
Potwierdzeniem słuszności wybranych rozwiązań<br />
było to, że nie wystąpiła nigdy jakakolwiek<br />
wewnętrzna sprzeczność czy dysonans pomiędzy<br />
antycznym tekstem a współczesnymi realiami jego<br />
prezentacji. Spektakle odniosły sukces. Dystans<br />
2500 lat znikał bez „oporu”, bez śladu.<br />
Wielki szacunek do tekstu musi się wyrazić w jak<br />
najodpowiedniejszej dlań oprawie, unaoczniającej<br />
jego wszystkie wartości. Jak pisał Arystoteles w Poetyce:<br />
„Dla właściwego wystawienia utworu więcej<br />
od sztuki poety znaczy sztuka scenografa.”