2045/D - Instytut Fizyki JÄ drowej PAN

Barbara Obryk rozprawa doktorska - 15 -
uniwersalny, ale większość jest przydatna w pewnych specjalnych zastosowaniach. W tym
podrozdziale metody te zostaną pokrótce przedstawione.
2.2.1. Obecnie stosowane metody dozymetrii wysokodawkowej
Dozymetria wysokodawkowa posługuje się obecnie zarówno metodami znanymi
i stosowanymi od dziesięcioleci, jak i tymi, które zostały wdrożone stosunkowo niedawno
[McLaughlin1995; McLaughlin1999]. Systemy dozymetryczne, od dłuższego czasu szeroko
stosowane w przetwarzaniu żywności i innych wymienionych wyżej przemysłowych
zastosowaniach promieniowania, zostały wymienione w tabeli 2.2.1.1.
Tabela 2.2.1.1. Systemy dozymetryczne szeroko stosowane w obróbce radiacyjnej [McLaughlin1995].
System Metoda pomiaru Zakres [kGy]
Kalorymetria pomiar ciepła za pomocą termistorów lub termopar 0,001-50
Roztwory Fricke’go spektrometria UV 0,02-0,40
Roztwory dichromowe spektrometria UV lub optyczna 2,0-50
Cer i jego roztwory
spektrometria UV, optyczna, lub elektrochemiczna 0,5-50
potencjometria
Roztwory radiochromowe spektrometria optyczna 0,01-40
Roztwory etanolu chlorobenzenu spektrometria optyczna lub przewodnictwo HF 0,02-2000
Pastylki lub filmy alaninowe spektrometria EPR 0,001-100
Polimetakrylany spektrometria optyczna 0,1-100
Filmy radiochromowe densytometria lub spektrometria optyczna 0,1-100
Filmy z trójacetanem celulozy spektrometria UV lub optyczna 5-1000
Monokryształy fluorku litu spektrometria UV lub optyczna 0,5-20 000
Optyczny falowód radiochromowy densytometria lub fotometria 0,01-10
Rozwój metod dozymetrii wysokodawkowej dotyczy zarówno nowych materiałów, jak
i nowych, często tańszych, metod odczytu. Do nowszych metod i systemów dozymetrii
wysokodawkowej, wdrożonych do stosowania w przemyśle, rolnictwie i medycynie, można
zaliczyć:
• pomiar koncentracji wolnych rodników – np. w alaninie za pomocą EPR,
z zastosowaniem parafiny, poliolefinu lub silikonu jako spoiwa, zakres stosowalności
0,1-200 kGy;