ė - Śląska Biblioteka Cyfrowa

stała również z kartotek do słowników. W miarę możliwości,
głównie w badaniach fleksji doby nowopolskiej, wykorzystywała
Profesor także wskazówki mieszczące się w gramatykach
i wydawnictwach poprawnościowych. Jak widać, do
bazy materiałowej podchodziła Alina Kowalska z wielką pieczołowitością.
Wiedziała bowiem, że wadliwy sposób zebrania
materiału może wpłynąć na skrzywienie obrazu końcowych
wniosków.
Jak już wspominałam wcześniej, problematyka fleksyjna
mieści się również w studiach regionalnych Aliny Kowalskiej.
Warto podkreślić, że kwestia zróżnicowania terytorialnego (regionalnego),
już bez śląskoznawczego nachylenia, przejawia się
także w charakteryzowanych tu pozycjach: książce oraz artykułach.
Widać to szczególnie wyraźnie w jednym z pierwszych tekstów:
Zaimkowe formy „jeje(j)”, „jejich” w zabytkach języka polskiego
XIV—XVIII w., w którym głównym celem jest opisanie
rozmieszczenia geograficznego form z wtórnym je-. I znowu
warto przypomnieć, że początki pracy naukowej Aliny Kowalskiej
przypadły na lata burzliwej dyskusji na temat pochodzenia
polskiego języka ogólnego. Historycy języka bardzo skrupulatnie
dobierali źródła, z których czerpali materiał językowy,
starając się zrównoważyć ich terytorialną proweniencję, często
też stawiali sobie za cel pokazanie odmienności regionalnych.
Postępowanie Aliny Kowalskiej w tym zakresie było szczególnie
ostrożne. Brała pod uwagę nie tylko pochodzenie autora
rękopisu, ale też miejsce jego działalności; gdy chodzi o druk,
oba czynniki mogą być ważne, ponieważ z jednej strony autor
mógł unikać regionalizmów, a z drugiej — obróbka redakcyjna
mogła niwelować znamienne cechy jego języka.
Ważne było też dla Aliny Kowalskiej badanie zróżnicowania
stylistycznego i socjalnego języka. Zadanie to niełatwe, gdy
chodzi o najstarsze zabytki dość jednolite pod tym względem
(głównie teksty religijne i prawnicze), ale począwszy od doby
średniopolskiej, można już selekcjonować źródła z uwzględnieniem
ich stylistyki. Podejmuje nawet Profesor problem natury
ogólnej, co widać w tytule: Poezja jako źródło do badań wariancji
fleksyjnej w XVII wieku.
25