ė - Śląska Biblioteka Cyfrowa

asystenta naukowo-badawczego, uczyniła mnie jednocześnie
współpracownicą Aliny Kowalskiej w zakresie badań nad dziejami
polszczyzny śląskiej, jakkolwiek jako historyk języka zajmowała
się Ona także zagadnieniami dotyczącymi języka ogólnego.
Zadanie podjęte przez Profesor Kowalską już w 1957 roku
nie było łatwe, gdyż badania diachroniczne wymagają możliwie
szerokiego doboru źródeł, o które w realiach śląskich było trudno,
dlatego wzorem Stanisława Rosponda sięgnęła do zbiorów
archiwów państwowych, w tym czasie jeszcze nie zawsze uporządkowanych,
oraz parafialnych. Poszukiwania objęły archiwa
w różnych miastach, poczynając od Mysłowic, przez Gliwice,
Katowice, Bytom, Tarnowskie Góry, aż do Pszczyny.
Dla mnie historia języka regionu, w którym notabene mieszkałam,
była nowością, dlatego musiałam ją względnie szybko
poznać, studiując w możliwie szerokim zakresie dzieje Śląska.
Do kwerendy archiwalnej włączyłam się niedługo po rozpoczęciu
pracy, a wprowadzała mnie właśnie Profesor Kowalska. Początkowo
przeglądałam zbiory z Katowic, które jednak zawierały
niewiele polskich dokumentów. Na szczęście w okresie
międzywojennym Ludwik Musioł spenetrował archiwa województwa
śląskiego i przedstawił wyniki swych poszukiwań
w pracy Archiwa i archiwalia w województwie śląskim. Znalazłam
tam szesnastowieczny spis nazwisk mieszkańców Wielkich
Katowic, który potem wykorzystałam i na tej podstawie
napisałam swój pierwszy „śląski” artykuł z zakresu onomastyki:
Nazwiska dawnych mieszkańców Wielkich Katowic 1 . Ciekawym
materiałem badawczym okazały się również sądowe zbiory
XVIII- i XIX-wiecznych ksiąg wieczystych z polskimi tekstami
reprezentującymi odmianę urzędową, wykorzystane później
przeze mnie podczas pisania pracy doktorskiej.
O wiele więcej materiału dostarczyło nam archiwum w Tarnowskich
Górach, które otrzymało z Wrocławia sporo różnorod-
1
Artykuł ukazał się w: „Prace Językoznawcze”. T. 4: Onomastyka. Red.
W. Lubaś, A. Wilkoń. Katowice 1978. Przy okazji chciałabym jeszcze
dodać, iż w tym samym tomie znalazł się także artykuł A. Kowalskiej:
Nazwiska mieszkańców Katowic w siedemnastowiecznej księdze metrykalnej.
82