ė - Śląska Biblioteka Cyfrowa
ė - Śląska Biblioteka Cyfrowa
ė - Śląska Biblioteka Cyfrowa
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
z dołączonymi transkrypcjami i wyjaśnieniami realiów historycznych...<br />
Alina w roku 1991 złożyła do druku książkę zawierającą<br />
transliterację fragmentów tekstu owych historycznych tarnogórskich<br />
zapisów. Tom ukazał się w roku 1993 pt. Akta miejskie<br />
Tarnowskich Gór od końca XVI wieku do roku 1740. Nie wiadomo,<br />
czy praca ta będzie miała kiedykolwiek swoją kontynuację,<br />
więc tym bardziej należy się dokładnie przyjrzeć Jej opracowaniu<br />
sprzed 15 lat. Badaczka zaprezentowała w dużym<br />
stopniu fragmenty zapisów z siedmiu tomów: z dwóch ksiąg<br />
urzędu wójtowskiego (przełom XVI i XVII wieku), z dwóch<br />
ksiąg protokołów miejskich z pierwszej połowy XVIII wieku<br />
oraz z trzech ksiąg dokumentów związanych z kupnem i sprzedażą<br />
nieruchomości. W opisie tych tekstów przykuło moją uwagę<br />
zdanie komentarza: „Wśród siedemnastowiecznych kontraktów<br />
stosunek umów polskich do czeskich i niemieckich równa<br />
się 134 : 116 : 47” 1 . Oto jak wyglądała sytuacja języka polskiego<br />
w księstwie bytomskim w czasach, gdy leżało ono poza granicami<br />
Rzeczypospolitej.<br />
Aby prześledzić pracę edytorską Aliny, a w tym łączące się<br />
z takimi historycznymi wycieczkami w przeszłość pułapki i niebezpieczeństwa<br />
(popełnienia błędu), zająłem się bliżej zeznaniami<br />
świadków z roku 1597 (z „28 aprilis”). Chodzi w tym<br />
śledztwie o kryminalną sprawę pana Krzysztofa Siemiońskiego<br />
(Siemionskiego), który po pijanemu na rynku w Bytomiu zastrzelił<br />
chłopca („pacholę”). Spróbuję z transliteracji Aliny<br />
przejść na uproszczoną transkrypcję owego dokumentu. Wczytajmy<br />
się więc w ten dawny tekst (majuskuły moje):<br />
72<br />
JAN MALICKI, mając lat 19, wyznał, że był przy tym,<br />
we czwartek przeszły tydzień minął, w Bytomiu i stał<br />
przed sienią Kosmalinej domu na podsieniu i widział<br />
to, kiedy pan Krzysztof Siemioński, wsiadłszy na konia<br />
w sieni u Kosmalinej, wyjachał na Rynek, mając PU-<br />
1<br />
Akta miejskie Tarnowskich Gór od końca XVI wieku do roku 1740.<br />
Oprac. A. Kowalska. Katowice 1993, s. 13. Dalsze cytaty z tego tomu<br />
odnotowywane są w tekście głównym i tamże odpowiednia stronica.