You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
1. Dy modele të shërbimit shtetëror<br />
Në botë njihen dy sisteme të shërbimit shtetëror: <strong>sistemi</strong> i karrierës dhe<br />
<strong>sistemi</strong> i <strong>vendeve</strong> të punës.<br />
“Sistemi i karrierës, që mbizotëron në kuadër të Bashkimit Evropian, mund të<br />
përshkruhet si kombinim i disa elementeve: punësimi i përjetshëm në rininë e<br />
hershme, me perspektivën për të krijuar karrierë në kuadër të administratës<br />
publike; përparimi kierarkik me faza të njëpasnjëshme dhe kushtet e përparimit<br />
të përcaktuara me rregulla dhe me dispozita; supozimi se nëpunësit gjatë karrierës<br />
së tyre do të kenë një seri të <strong>vendeve</strong> të ndryshme të punes”. 1 Për dallim nga<br />
<strong>sistemi</strong> i karrierës, në <strong>sistemi</strong>n e <strong>vendeve</strong> të punës nëpunësit shtetërorë punësohen<br />
për të kryer punë të caktuar në vendin konkret të punës, pa iu garantuar me atë<br />
rast e drejta e karrierës në shërbim. Në <strong>sistemi</strong>n e <strong>vendeve</strong> të punës, shërbimi është<br />
i ndarë në numër të madh të <strong>vendeve</strong> të punës.<br />
Me fjalë të tjera, kriteri themelor sipas të cilit dallohen këto dy sisteme<br />
është mënyra e plotësimit të <strong>vendeve</strong> të punës në shërbim, në lidhje të ngushtë me<br />
mënyrën e përparimit – nëse hyrja në shërbim në të gjitha vendet e punës, duke<br />
përfshirë edhe ato më të lartat, është e hapur për personat jashtë <strong>sistemi</strong>t ose është<br />
rezervuar për kuadrin ekzistues në kuadër të shërbimit shtetëror. Së këndejmi, në<br />
sistemet e karrierës, të cilat quhet “sisteme të mbyllura” për arsye se e<br />
përjashtojnë apo e bëjnë të pamundur mundësinë për të hyrë në shërbim diku në<br />
mesin e shkallës së kierarkisë, nëpunësit shtetërorë hyjnë në “<strong>sistemi</strong>n” e <strong>vendeve</strong><br />
më të ulëta të punës në përputhje me arsimimin e tyre dhe më tej në kierarki<br />
përparojnë me automatizëm.<br />
Për dallim nga <strong>sistemi</strong> mbyllur, <strong>sistemi</strong> “i hapur” i <strong>vendeve</strong> të punës<br />
siguron konkurrencë më të madhe në plotësimin e të gjitha <strong>vendeve</strong> të punës<br />
(ndokund bëjnë përjashtim vendet më të larta të punës në shërbimin shtetëror, siç<br />
është rasti me Republikën e Maqedonisë), për arsye se është i hapur për pranimin<br />
e personave të cilët janë jashtë administratës, por të cilët i posedojnë aftësitë dhe<br />
kualifikimet e nevojshme për ushtrimin kompetent të punëve. Edhe në <strong>sistemi</strong>n e<br />
<strong>vendeve</strong> të punës mund të ndërtohet karrierë, ndonëse ajo nuk është e garantuar e<br />
as që është me automatizëm, duke punuar në disa vende të ndryshme pune.<br />
Megjithëkëtë, përparimi dhe zhvillimi në karrierë në sistemet e <strong>vendeve</strong> të punës<br />
paraqesin në të vërtetë ripunësim në vend të ri pune.<br />
1 Promoting Performance and Professionalism in the Public Service, SIGMA Papers Nr. 21 f. 7.