sistemi i vendeve të punës

objektivave të reformës së administratës publike dhe të shërbimit shtetëror gjatë
periudhës së kaluar dhjetëvjeçare, u përcaktuan për të ndërtuar sisteme të
karrierave, Republika e Maqedonisë zgjedhjen e bëri në dobi të sistemit të vendeve
të punës. Në ekspozenë e mëtutjeshme do t’i përcjellim determinantët dhe
karakteristikat themelore të sistemit tonë (të përzier) të vendeve të punës, i cili
pritet të jetësohet pikërisht në periudhën që pason.
2. Nëpunësi shtetëror sipas Ligjit për nëpunës shtetërorë të Republikës së
Maqedonisë
Me Ligjin për nëpunës shtetërorë, të miratuar në korrik të vitit 2000 4 , për
herë të parë pas një kohe të gjatë në Republikën e Maqedonisë vihet në përdorim
nocioni dhe statusi i nëpunësit shtetëror.
Në regjimin socialist paraprak, Ligji për nëpunësit publikë nga viti 1957 5
ishte ligj i fundit me të cilin rregullohej statusi i veçantë i nëpunësve në
veprimtaritë “joprodhuese” dhe posaçërisht rregullohej statusi i nëpunësve në
organet shtetërore. Me miratimin e Kushtetutës së RSFJ-së në vitin 1963, statusi i
veçantë i këtillë u braktis (u vendos barazimi në regjimin juridik ndërmjet punës
mendore dhe punës fizike, përkatësisht barazimi i pozitës ekonomiko-shoqërore të
të punësuarve) dhe nëpunësia u vu nën regjimin e legjislacionit të përgjithshëm të
punës. Ky është proces që i ka rrënjët e veta qysh në vitin 1950 dhe në fillimet e
vendosjes së vetëqeverisjes socialiste, gjë që paraqiste kthesë nga periudha e
socializmit administrativ në të cilin shteti (me qëllim të zbatimit të ndryshimeve
revolucionare) ende kishte rol të fuqishëm. Në periudhën e deetatizimit dhe të
demokracisë së vetëqeverisjes socialiste vend mbizotërues kishte doktrina për
shtetin nga periudha kalimtare i cili duhet të shuhet. Si pasojë e zhvillimit të
këtillë, në periudhën e demokracisë së drejtpërdrejtë të vetëqeverisjes socialiste
(1963-1974), siç theksuam tanimë, pozita e të punësuarve barazohet dhe humbet
statusi i posaçëm i nëpunësve në administratën publike. Aq më tepër, në bazë të
Kushtetutës të vitit 1963, u miratua Ligji themelor për vetëqeverisjen e punonjësve
në organet e administratës, kurse në vitin 1965 ligje të tilla u miratuan edhe në
disa republika të tjera në kuadër të ish-RSFJ-së.
Me vendosjen e bazave për themelimin e sistemit të ri ekonomik dhe politik
në vitin 1990 (me amendamentet e Kushtetutës së RSM-së të vitit 1974), në
4 “Gazeta zyrtare e RM-së Nr. 59/2000, 112/2000, 34/2001, 103/2001, 43/2002, 98/2002, 17/2003,
40/2003 dhe 85/2003.
5 Ligji për nëpunësit publikë, “Gazeta zyrtare e RPFJ-së” Nr. 53/57.