Aktualności Nr 50 plik do pobrania (format pdf) - bioMérieux
Aktualności Nr 50 plik do pobrania (format pdf) - bioMérieux
Aktualności Nr 50 plik do pobrania (format pdf) - bioMérieux
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
mikrobiologia<br />
Profilaktyka zakażeń paciorkowcowych w ciąży<br />
- „Co jeszcze możemy dla Pani zrobić?”<br />
dr Krzysztof Hadaś,<br />
Nereida – Specjalistyczny Gabinet Lekarski Poznań<br />
Określenie wartości diagnozowania zakażeń paciorkowcami<br />
beta-hemolizującymi (GBS) u kobiet<br />
w ciąży najlepiej obrazuje stwierdzenie, że<br />
zakażenia te są najczęstszą przyczyną zgonów u<br />
noworodków. Mogą wywoływać u noworodka<br />
posocznicę, zapalenie płuc, zapalenie opon mózgowo<br />
rdzeniowych, zapalenie szpiku kostnego<br />
i ropne zapalenie stawów. Mogą też spowo<strong>do</strong>wać<br />
zgon wewnątrzmaciczny płodu. Wśród powikłań<br />
u kobiet można wymienić posocznicę,<br />
zapalenie błony śluzowej macicy, zapalenie opon<br />
mózgowo-rdzeniowych.<br />
Ogromny stres dla matki i pierwsze pytanie:<br />
Czy można było tego uniknąć?<br />
poparte pytaniem pediatry, neonatologa – Czy miała<br />
Pani wykonywany posiew moczu w trakcie ciąży<br />
w kierunku paciorkowców grupy B?<br />
Skuteczność terapii antybiotykami pozwala na ograniczenie<br />
śmiertelności noworodków, ale przebyte zakażenie<br />
może mieć negatywny wpływ na prawidłowy<br />
rozwój dziecka.<br />
Kolonizacja paciorkowcem beta-hemolizującym przebiega<br />
bezobjawowo.<br />
Jedynie wcześniejsze wykrycie zakażenia w układzie<br />
moczowym poparte badaniem posiewu moczu pozwala<br />
zakwalifikować kobietę <strong>do</strong> grupy ryzyka i wprowadzić<br />
właściwe leczenie. Ważnym jest, aby<br />
zaznaczyć, że mocz pochodzi od kobiety ciężarnej<br />
lub zlecić wykonanie posiewu celowanego.<br />
Rezerwuarem GBS jest przewód pokarmowy. Ocenia<br />
się, że częstość występowania kolonizacji w pochwie lub<br />
odbytnicy wynosi od 10 <strong>do</strong> 30 %. Kolonizacja pochwy<br />
może mieć charakter przejściowy, dlatego wykonywanie<br />
posiewów we wczesnej ciąży<br />
nie znajduje uzasadnienia<br />
klinicznego i nie<br />
stanowi ryzyka<br />
przeniesienia<br />
zakażenia na<br />
płód i noworodka.<br />
W praktyce<br />
klinicznej<br />
może <strong>do</strong>chodzić<br />
<strong>do</strong><br />
zakażenia<br />
drogą wstępującą<br />
i być<br />
przyczyną porodu przedwczesnego, zakażenia wewnątrzmacicznego,<br />
pęknięcia błon pło<strong>do</strong>wych. Zakażenie<br />
szerzące się drogą wstępującą może<br />
<strong>do</strong>prowadzić <strong>do</strong> zakażenia wewnątrzmacicznego,<br />
zaaspirowania płynu owodniowego przez płód i <strong>do</strong>prowadzić<br />
<strong>do</strong> zgonu wewnątrzmacicznego. Doświadczenia<br />
własne, szczególnie w sytuacji przedwczesnej<br />
czynności skurczowej macicy, <strong>do</strong>legliwości<br />
bólowych podbrzusza<br />
wykazują, że należy rozważyć<br />
posiew dla zdiagnozowania<br />
zakażenia Ureaplasmą<br />
urealiticum i GBS,<br />
a w oczekiwaniu na<br />
wynik wdrożyć bezpieczną<br />
i skuteczną<br />
antybiotykoterapię.<br />
Do przeniesienia zakażenia<br />
na płód <strong>do</strong>chodzi najczęściej<br />
w trakcie porodu, po pęknięciu błon pło<strong>do</strong>wych.<br />
Czynnikiem ryzyka jest przedwczesne pękniecie błon<br />
pło<strong>do</strong>wych i przedłużony pierwszy okres porodu. Nie<br />
stwierdza się podwyższonego ryzyka w przypadku<br />
wykonywania efektywnego cięcia cesarskiego z zachowaną<br />
ciągłością błon pło<strong>do</strong>wych. Ocenia się, że<br />
obecność GBS w pochwie zwiększa ryzyko zakażenia<br />
u noworodka 25 krotnie.<br />
Postępowanie profilaktyczne.<br />
Profilaktyka zakażeń GBS u noworodków obejmuje<br />
dwie strategie:<br />
1. Określenie czynników ryzyka na podstawie obrazu<br />
klinicznego zakażenia wewnątrzmacicznego<br />
(np.: tachykardia u płodu, wzrost temperatury<br />
ciała, monitorowanie CRP w obliczu objawów zakażenia),<br />
poród przedwczesny, przedłużony czas<br />
po pęknięciu błon pło<strong>do</strong>wych. Stosowanie profilaktycznej<br />
antybiotykoterapii śródporo<strong>do</strong>wej bez<br />
wykonywania posiewów – większa częstość terapii<br />
antybiotykami i możliwość występowania<br />
objawów ubocznych leczenia.<br />
Szczególną sytuacją dla stosowania profilaktycznej<br />
antybiotykoterpii jest obciążony wywiad – urodzenie<br />
w przeszłości dziecka z zakażeniem GBS.<br />
Leczymy bez wykonania posiewów.<br />
2. Badania przesiewowe – wykonywane w zależności<br />
od sytuacji klinicznej, najlepiej w 35 <strong>do</strong> 37 tyg.<br />
ciąży, zgodnie z wytycznymi CDC oraz rekomen-<br />
11