Aktualności Nr 50 plik do pobrania (format pdf) - bioMérieux

22
w których szczepy U. urealyticum uznano za czynnik
etiologiczny.
Diagnostyka
Trudności w prowadzeniu hodowli mykoplazm,
szczególnie na podłożach stałych, wynikające z ich
wysokich wymagań odżywczych i środowiskowych
ograniczają w praktyce stosowanie metody klasycznej
hodowli w rutynowej diagnostyce. Dostępność
diagnostyki w kierunku zakażeń mykoplazmami urogenitalnymi
zapewniają głównie komercyjne testy
paskowe oparte na mikrohodowli.
Testy te pozwalają na wykazanie obecności mykoplazm
urogenitalnych, identyfikację szczepów
(określenie przynależności do rodzaju Ureaplasma
i gatunku M. hominis), ocenę półilościową oraz badanie
lekowrażliwości w ciągu 24-48 h. Wybiórczy
charakter testu zapewnia zastosowana mieszanina
antybiotyków hamujących wzrost bakterii Gramujemnych
i Gram-dodatnich oraz dodane środki
przeciwgrzybicze. Czynnikami różnicującymi mykoplazmy
są mocznik i arginina, których rozkład przez
enzymy bakteryjne (odpowiednio Ureaplasma spp.
i M. hominis) powoduje alkalizację podłoża i zmianę
(w obecności indykatora - czerwieni fenolowej) jego
zabarwienia z żółtego na czerwone.
Łatwość wykonania testu kontrastuje z trudnościami
w interpretacji klinicznej uzyskanych wyników w kontekście
wysokiej częstości kolonizacji mykoplazmami
urogenitalnymi stwierdzanej u kobiet i mężczyzn oraz
noworodków. Komercyjne testy mikrohodowlane nie
różnicują gatunków w obrębie rodzaju Ureaplasma,
jak również nie wykrywają obecności szczepów M.
genitalium. Określenie przynależności mykoplazm
do rodzaju Ureaplasma jest możliwe na podstawie
oceny wzrostu szczepów na podłożach oraz wykazania
ich aktywności urazowej; natomiast w identyfikacji
do gatunku U. parvum i U. urealyticum i
wewnątrzgatunkowym różnicowaniu U. parvum znalazły
zastosowanie techniki PCR z wykorzystaniem
swoistych oligonukleotydów starterowych dla genów
kodujących podjednostki ureazy, dla podjednostki
16S rRNA, 16S-23S rRNA, dla powierzchniowych
białek antygenowych MBA (multiple-banded antigen),
w tym również technika reakcji łańcuchowej polimerazy
z analizą w czasie rzeczywistym (real-time
PCR) oraz multiplex PCR.
W badaniach własnych, wykazaliśmy korelację detekcji
amplifikowanego DNA mykoplazm z hodowlą prowadzoną
z użyciem komercyjnych testów paskowych,
co potwierdziło dużą wartość metody mikrohodowlanej
w badaniach rutynowych i przesiewowych, mimo
braku możliwości rozróżnienia gatunków U. parvum
od U. urealyticum. Przypadki, w których obserwowaliśmy
zmianę zabarwienia tylko w ampułce z bulionem
mocznikowo-argininowym przy braku zabarwienia w
kontrolnej studzience na pasku testowym, były dodatnie
w badaniach genetycznych. Istotne jest również
to, iż bulion mocznikowo-argininowy, który jest
elementem metody mikrohodowlanej jako podłoże
transportowo-hodowlane, jest dobrym materiałem do
izolacji DNA mykoplazmowego. Daje to możliwość
kontunuacji toku diagnostycznego w celu określenia
przynależności gatunkowej szczepu Ureaplasma spp.,
którego obecność wykazuje test paskowy.
U kobiet materiałem rutynowo pobieranym do badania
na obecność mykoplazm urogenitalnych jest
wymaz z pochwy i/lub kanału szyjki macicy. Bardzo
istotne w uzyskaniu prawidłowego wyniku jest pobranie
materiału z nabłonka energicznym ruchem,
po uprzednim usunięciu nadmiaru śluzu, bowiem
mykoplazmy są silnie związane z powierzchnią komórek
nabłonka.
U mężczyzn materiałem do badań w kierunku mykoplazm
uregenitalnych są wymazy z cewki moczowej,
nasienie, a także pierwszy strumień moczu.
W nowoczesnych badaniach diagnostycznych szczególnie
cenne są metody oparte na wykorzystaniu
jako próbki badanej materiałów pobieranych metodami
nieinwazyjnymi, wygodnymi, niekrępującymi i
bezpiecznymi dla badanego, zwiększa to dostępność
i powszechność badań. W przypadku zakażeń układu
moczowo-płciowego takim materiałem jest pierwszy
strumień moczu (first void urine - FVU), tym bardziej,
iż izolowany z tego materiału DNA, może być wykorzystany
do badania w kierunku innych patogenów,
w tym przenoszonych drogą płciową np. w kierunku
Chlamydia trachomatis, Neisseria gonorhoeae. Podczas
oceny przydatności różnych materiałów diagnostycznych
pobieranych w zakażeniach układu
moczowo-płciowego do badań w kierunku mykoplazm
urogenitalnych (detekcji DNA mykoplazm),
autorzy podkreślają wysoką wartość pierwszego strumienia
moczu jako materiału diagnostycznego szczególnie
u mężczyzn natomiast u kobiet wyższą
wartość diagnostyczną posiadają wymazy z kanału
szyjki macicy i/lub pochwy.
Podsumowanie
Rola mykoplazm urogenitalnych w zakażeniach
układu moczowo-płciowego, a także w zakażeniach
o lokalizacji nietypowej dla tej grupy bakterii, stanowi
nadal przedmiot intensywnych badań. Jest to szczególnie
istotne również wobec rosnącej liczby doniesień
w literaturze światowej o znaczeniu mykoplazm
również w zakażeniach osób z grup ryzyka o zwiększonej
podatności na zakażenia. Obserwowana u
tych osób kolonizacja drobnoustrojami potencjalnie
patogennymi stanowi ryzyko wystąpienia zakażeń
oportunistycznych.
Wynikiem prowadzonych prac badawczych powinno
być doprecyzowanie roli mykoplazm urogenitalnych
z rodzaju Ureaplasma w zakażeniach zarówno u dorosłych
jak i u noworodków ułatwiające interpretację
wyników badań diagnostycznych. Istnieje szansa, iż
dalsze badania z uwzględnieniem podziału rodzaju
Ureaplasma na gatunki U. parvum i U. urealyticum
pozwolą na wyjaśnienie istniejących kontrowersji
w patogenezie zakażeń powodowanych przez ureaplazmy.