Aktualności Nr 50 plik do pobrania (format pdf) - bioMérieux

More documents

Recommendations

Info

mikrobiologia Udział Ureaplasma parvum i Ureaplasma urealyticum w zakażeniach kobiet, noworodków i mężczyzn dr n. biol. Alicja Ekiel Katedra i Zakład Mikrobiologii Lekarskiej Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach 20 Mykoplazmy należą do grupy najmniejszych, wolno żyjących drobnoustrojów całkowicie pozbawionych ściany komórkowej. Zgodnie z przyjętą taksonomią zaliczane są do klasy Mollicutes, rzędu Mycoplasmatales, rodziny Mycoplasmataceae. Gatunki mykoplazm istotne z punktu widzenia mikrobiologii lekarskiej należą do dwóch rodzajów Mycoplasma i Ureaplasma. Istniejący w obrębie gatunku Ureaplasma urealyticum (U. urealyticum) podział szczepów na 14 serowarów zebranych w dwa biowary doprowadził w roku 1999 do wyodrębnienia nowego gatunku Ureaplasma parvum (U. parvum). Ten nowo utworzony gatunek objął serowary 1, 3, 6 i 14 zaliczane wcześniej do biowaru 1 (tzw. parvo biovar). Serowary 2,4,5 oraz 7-13 należące do biowaru 2 tworzą nadal gatunek U. urealyticum. U. parvum ma obok M. genitalium najmniejszy genom wśród bakterii. U. parvum obejmuje serowary o małym genomie: 0,75-0,76 Mbp (megabase pairs), w odróżnieniu od U. urealyticum (0,88–1,2 Mbp). Spośród znanych gatunków mykoplazm obecnie pięć (M. pneumoniae, M. hominis, M. genitalium, U. urealyticum i U. parvum) odgrywa istotną rolę w patologii człowieka. Rodzaj Mycoplasma obejmuje poza wymienionymi liczne gatunki, które mogą należeć do fizjologicznej flory zarówno człowieka jak i zwierząt. Patogeneza zakażeń mykoplazmowych Do czynników warunkujących patogenność mykoplazm należą: zdolność przylegania do komórek nabłonka dróg moczowo-płciowych i oddechowych, aktywność ureazowa, wytwarzanie wysoce zmiennych białek powierzchniowych (głównie lipoprotein), co stanowi mechanizm obronny przed działaniem komórek układu odpornościowego gospodarza; stymulacja jak i supresja komórek (w tym limfocytów, monocytów, makrofagów) poprzez indukcję produkcji cytokin (głównie TNF-, IL-1, IL-1, IL-6, IL-8 oraz IL-10). Wpływ mykoplazm na stężenia cytokin wykazano zarówno w badaniach wydzieliny pochwowej, gdzie średnie stężenia IL-1, IL-1, IL-6 i IL-8 były wyższe u kobiet z dodatnim wynikiem badania na obecność mykoplazm urogenitalnych w porównaniu do grupy kontrolnej, jak i w hodowli komórek in vitro oraz na modelu zwierzęcym (myszy zarażono izolatem U. urealyticum). Mykoplazmy urogenitalne M. genitalium, M. hominis, U. urealyticum i U. parvum stanowią grupę mykoplazm urogenitalnych istotnych w patologii układu moczowo-płciowego, są uznanym czynnikiem etiologicznym nierzeżączkowego zapalenia cewki moczowej (nongonococcal urethritis – NGU), zapalenia gruczołu krokowego, zapalenia narządów miednicy mniejszej (pelvic inflammatory diseases PID), waginozy bakteryjnej (bacterial vaginosis BV); analizowany jest ich wpływ na przebieg ciąży (zapalenie błon płodowych, przedwczesne pęknięcia błon płodowych, poród przedwczesny), masę urodzeniową noworodka, wystąpienie gorączki popołogowej, a także na płodność. U noworodków, zwłaszcza urodzonych przedwcześnie i z niską masą urodzeniową mogą powodować zakażenia układu oddechowego i ośrodkowego układu nerwowego. Publikowane prace zwracają uwagę na mało jeszcze poznaną rolę mykoplazm urogenitalnych jako czynnika etiologicznego zakażeń u osób z obniżoną odpornością. Epidemiologia i następstwa zakażeń Ureaplasmaparvum i Ureaplasma urealyticum Drogi rodne 20-50% aktywnych seksualnie kobiet są kolonizowane przez mykoplazmy głównie z rodzaju Ureaplasma, ich obecność wykazano nawet u 70% badanych. Szczepy z rodzaju Mycoplasma występują rzadziej, bo tylko u kilku procent badanych, z podobną częstością stwierdza się współwystępowanie w drogach rodnych mykoplazm należących do różnych gatunków. Współwystępowanie różnych gatunków, biowarów i serowarów mykoplazm urogenitalnych w drogach rodnych jest zjawiskiem często opisywanym. Znacząca większość izolowanych szczepów z rodzaju Ureaplasma należy do gatunku U. parvum. Również w naszych badaniach obserwujemy dominację U. parvum, przynależność do tego gatunku wykazuje około 80% izolowanych przez nas szczepów, serowary 3/14 i 1 są izolowane najczęściej. W badanych materiałach wykazywaliśmy jednoczesną obecność DNA różnych serowarów U. parvum.
Wysoka częstość kolonizacji układu moczowo-płciowego szczepami z rodzaju Ureaplasma utrudnia jednoznaczną ocenę roli tych drobnoustrojów w patogenezie schorzeń. Identyfikacja do poziomu rodzaju wydaje się być już niewystarczająca w praktyce klinicznej, natomiast w badaniach nad ustaleniem patogenności ureaplazm klasyfikacja izolowanych szczepów do gatunku jest konieczna. Przeprowadzone dotychczas badania wykazują bezwzględną dominację gatunku U. parvum wśród izolowanych szczepów z rodzaju Ureaplasma. Powszechność występowania tego gatunku wydaje się potwierdzać tezę, iż szczepy U. parvum stanowią niepatogenną mikroflorę dróg rodnych, zaś szczepy U. urealyticum są izolowane z materiałów biologicznych znacznie rzadziej, ale częściej są przyczyną zakażeń objawowych, w tym również tych o ciężkim przebiegu. W badanej przez nas grupie kobiet z dysplazją nabłonka szyjki macicy i grupie kontrolnej obecność mykoplazm urogenitalnych wykazaliśmy w 34,1% przypadków. Częstość izolacji U. urealyticum była niska 4,9%. Obecność szczepów U. urealyticum częściej stwierdzaliśmy u kobiet ze zmianami dysplastycznymi nabłonka szyjki macicy niż w grupie kontrolnej. Badania wykazują wyższy odsetek kolonizacji szczepami Ureaplasma spp. u kobiet rodzących przedwcześnie w porównaniu z grupą kobiet, których poród przebiegał o czasie, zależność ta dotyczy również gatunku U. urealyticum. Wymienione szczepy występują znamiennie częściej w drogach rodnych kobiet rodzących przedwcześnie. Bezobjawowy przebieg zakażenia mykoplazmami urogenitalnymi stanowi ryzyko nieświadomego przeniesienia zakażenia na partnerów seksualnych oraz możliwość transmisji zakażeń matka – noworodek. W trakcie porodu dochodzi do kolonizacji dużego odsetka (nawet ponad 50%) noworodków urodzonych przez matki z dodatnim wynikiem badania na obecność mykoplazm urogenitalnych. U noworodków również najczęściej izoluje się serowary należące go gatunku U. parvum, co jest oczywistą konsekwencją dominacji tego gatunku u matek. W jednym z publikowanych badań częstość transmisji zakażeń matkanoworodek wynosiła 33% w przypadku porodu przedwczesnego i 17% w przypadku porodu o czasie (Kafetzis DA et al. Clin Infect Dis 2004; 39: 1113-22). W badaniach polskich autorów wykazana częstość występowania mykoplazm u noworodków mieści się w przedziale 14 - 38%. Kolonizacja dróg oddechowych noworodka, do której dochodzi w trakcie porodu, jest u większości zjawiskiem samoistnie ustępującym. Konsekwencje tych zakażeń najczęściej są obserwowane u wcześniaków oraz noworodków z niską wagą urodzeniową. Wykazano, iż zakażenia U. urealyticum częściej niż U. parvum są przyczyną przedwczesnych porodów, a także złego stanu klinicznego i wyższej śmiertelności przedwcześnie urodzonych noworodków. W badaniach polskich autorów śmiertelność w grupie noworodków z wagą urodzeniową poniżej 1kg, urodzonych przed 30 tygodniem życia płodowego zakażonych U. urealyticum wynosiła 33%, z zakażeniem U. parvum tylko 15% (Biernat-Sudolska M et al. Przegl Epidemiol 2006; 60: 53-8). Zakażenia wcześniaków z niską masą urodzeniową w połączeniu z niedojrzałością płuc, mogą nasilać bądź indukować rozwój ciężkiej niewydolności oddechowej, są również wiązane z rozwojem BPD (Bronchopulmonary dysplasia – zespół dysplazji oskrzelowo-płucnej) i CLD (chronic lung disease – przewlekła choroba płuc). Na znaczenie mykoplazm urogenitalnych w BPD i CLD wskazują prace wielu autorów, chociaż nie wszystkie potwierdzają tę hipotezę. Autorzy zwracają uwagę, iż jedynie zakażenia przewlekłe prowadzą do zwiększonego ryzyka rozwoju CLD. Wykazana in vitro zdolność szczepów do indukcji produkcji cytokin i apoptozy wskazuje na możliwy udział ureaplazm w indukcji reakcji zapalnej prowadzącej do CLD. Szereg prac uwzględniających rozróżnienie obu gatunków ureaplazm wskazuje na związek serowarów zaliczonych do gatunku U. urealyticum z rozwojem NGU szczególnie niezależnym od zakażenia C. trachomatis (nonchlamydial NGU). Deguchi w swoich badaniach wykazał, iż częstość zakażeń U. urealyticum wynosząca 7,8% w grupie kontrolnej bez objawów urethritis wzrasta u mężczyzn z NGU do 15,8%, a w przypadku NGU o etiologii wykluczającej C. trachomatis aż do 18%; podczas gdy szczepy U. parvum najczęściej izolowano właśnie w grupie kontrolnej u 13,5%, rzadziej u mężczyzn z NGU – 8,5% i z NGU o etiologii wykluczającej C. trachomatis – 11,1% (Deguchi T et al. Sex Transm Dis 2004; 31: 192-5). Również badacze japońscy wskazują na związek M. genitalium i U. urealyticum z przewleklym lub ostrym NGU szczepy gatunków M. genitalium, U. urealyticum, U. parvum izolowali z częstością wynoszącą odpowiednio 17,0%, 16,3%, 7,8% w przebiegu nonchlamydial NGU częstość izolacji wzrastała do 23,8%, 18,8%, 8,8% odpowiednio (Maeda S et al. Int J Urol. 2004; 11: 750-4). Jednak nie wszystkie badania pozwalają na przyjęcie konkluzji o roli U. urealyticum w NGU jako czynnika etiologicznego, zagadnienie jest przedmiotem dalszych prac. Wyniki niektórych badań wykazują częstość izolacji mykoplazm w grupach z NGU zbliżoną do częstości w całej populacji. W jednej z opublikowanych prac w grupie mężczyzn z rozpoznanym NGU nie potwierdzono związku ureaplazm z zapaleniem cewki moczowej, oba gatunki ureaplazm występowały częściej w grupie kontrolnej i co ciekawe U. urealyticum ze zbliżoną częstością jak U. parvum (Bradshaw CS et al. J Infect Dis 2006; 193: 336-45). Szczepy U. urealyticum są przyczyną zakażeń o nietypowej jak dla tej grupy drobnoustrojów lokalizacji szczególnie u chorych z obniżoną odpornością, w tym dializowanych i po transplantacjach. Wykazano ich obecność w płynie mózgowo-rdzeniowym, zostały opisane przypadki ropni nerki, a także ciężkich rozsianych zakażeń u chorych po transplantacji nerki, 21
Page 1 and 2: 50 wrzesień 2009 aktualności bioM
Page 3 and 4: wirusologia Postępowanie w przypad
Page 5 and 6: pozwalają na skierowanie kobiety d
Page 7 and 8: Przełom w profilaktyce raka szyjki
Page 9 and 10: Grupę kontrolną stanowiły 22 pac
Page 11 and 12: mikrobiologia Profilaktyka zakaże
Page 13 and 14: Szybki test ciążowy Wygodne forma
Page 15 and 16: naszych Czytelników Czytając Aktu
Page 17 and 18: Światowe badania w kierunku wykryw
Page 19: od badań przesiewowych do testów
Page 23 and 24: Prosta i kompleksowa diagnostyka my
Page 25 and 26: mikrobiologia Zapobieganie zakażen
Page 27 and 28: www.biomerieux.pl Zapraszamy na nas

Aktualności Nr 50 plik do pobrania (format pdf) - bioMérieux

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?