Lord Jim - eBooks

Przez cały ciąg jego przemowy okazywałem wielkie zainteresowanie się tym przedmiotem,grzeczność tego wymagała, ale teraz, przybierając wyraz żalu, szepnąłem cośo braku czasu i pospiesznie uścisnąłem jego rękę.— On nie może być obecny na śledztwie! — krzyknął za mną. — Czy jegozeznanie jest niezbędne?— Nie, wcale! — zawołałem już z bramy.IAł IWładze najwidoczniej były tego samego zdania. Rozprawa sądowa nie została odłożona.Odbyła się w wyznaczonym dniu, tłumu na nim nie brakło zapewne dlatego,że w wypadku tym wchodziły w grę rozliczne odczucia ludzkie. Nie było żadnychwątpliwości co do faktów — przynajmniej co do jednego materialnego faktu. Jakimsposobem Patna została uszkodzona, nie sposób było się dowiedzieć; sąd nawet niespodziewał się odkrycia tej tajemnicy, a w całym audytorium ani jeden człowiek nieinteresował się tym. Jak już mówiłem, wszyscy marynarze znajdujący się w tym czasiew forcie byli obecni w sądzie, licznie reprezentowany był też cały handel nadmorski.Wiedzieli o tym czy nie, ciągnęło ich tu zainteresowanie czysto psychologicznejnatury — oczekiwanie na wyjawienie całej siły, potęgi, całej okropności ludzkichwzruszeń. Rozumie się, że nic podobnego nie mogło zostać wyjawione. Przesłuchaniejedynego człowieka, który był w stanie i chciał poddać się śledztwu, obracało się bezużyteczniewokół dobrze znanego faktu i pytania rzucane w tej kwestii były równiepouczające jak stukanie młotkiem o żelazne pudełko, w którym mieści się poszukiwanyprzedmiot. Urzędowe badanie nie mogło być czym innym. Celem jego byłonie zasadnicze „dlaczego”, ale powierzchowne „jak” całej tej sprawy.Ten młody człowiek mógłby dać istotne wyjaśnienie, ale chociaż ta właśnie rzeczinteresowała całe audytorium, zadawane mu pytania odciągały go z konieczności odtego, co dla mnie na przykład byłoby jedyną prawdą godną poznania; ale czyż możeciesię spodziewać, by ukonstytuowane władze zbadały stan duszy ludzkiej — lubprzynajmniej stan jego wątroby? Ich zadaniem było rozpatrywanie skutków i, mówiącszczerze, urzędnik policyjny i asesorowie floty niezdatni są do niczego innego.Wcale nie twierdzę, że byli oni głupcami. Prezes sądu był bardzo cierpliwy. Jedenz asesorów był kapitanem żaglowca, miał rudą brodę i świętoszkowaty charakter.Drugi — był to Brierly. Wielki Brierly. Słyszeliście pewno o nim — o kapitanienajwytworniejszego okrętu linii Blue Star!Zdawał się skrajnie znudzony honorem, jakiego dostąpił. Nigdy w swym życiunie popełnił omyłki, nie miał żadnego wypadku, niepowodzenia, nie doświadczyłżadnego wahania się w swojej karierze i był to jeden z tych szczęśliwych ludzi, którzynie znają uczucia niezdecydowania, a tym mniej niedowierzania sobie. Mając lattrzydzieści dwa, otrzymał najlepszą komendanturę i umiał to docenić. Nie było równejposady na całym świecie; gdybyście go przyparli do muru, ręczę, że wyznałby,iż w jego mniemaniu nie ma drugiego takiego komendanta. Wybór padł na odpowiedniegoczłowieka. Reszta ludzkości, niedowodząca szesnastowęzłowym stalowymparowcem Ossa, należała do rzędu marnych istot. Niejednemu uratował życie na morzu,szedł z pomocą zagrożonym okrętom, dostał złoty chronometr od towarzystwaasekuracyjnego i binokle z odpowiednim napisem od jakiegoś obcego państwa napamiątkę oddanych usług. Był głęboko przekonany o swych zasługach i słusznościotrzymywanych nagród. Ja go dość lubiłem, chociaż wiem, że wielu moich znajomych,skądinąd łagodnych i poczciwych, zupełnie nie mogło go znieść. Nie miałemnajmniejszej wątpliwości co do tego, że czuł wobec mnie wyższość — gdybyś byłSąd, UrzędnikSąd, DuszaCnota, SędziaPycha, ZazdrośćSE A 25