Lord Jim - eBooks

— Struchlałem widząc je tam jeszcze — rzekł.Oto co powiedział. Przeraziła go myśl, że katastrofa jeszcze nie nadeszła. Nie mawątpliwości, że pragnął, by ta okropna rzecz stała się jak najprędzej. Nikt z siedzącychw łodzi nie odzywał się. W tej ciemności łódź zdawała się pędzić, ale w rzeczywistościnie odpłynęła jeszcze daleko. Nawałnica poszła dalej; towarzyszył jej straszny, mrożącykrew w żyłach huk morza, który ścichł w oddali. Teraz słychać było tylko szum fal,obijających się o boki łódki. Ktoś dzwonił gwałtownie zębami. Czyjaś ręka dotknęłajego pleców. Słaby głos rzekł: „Ty tutaj?” Ktoś inny krzyknął trzęsącym się głosem:„Zatonął!” Wszyscy zerwali się i spojrzeli za siebie. Nie ujrzeli światła. Było zupełnieciemno. Zimny deszczyk prószył w twarze. Łódź sunęła powoli. Zęby dzwoniłyszybciej, przestały i znów dzwoniły, ten człowiek musiał użyć całej siły, by to drżenieopanować, zanim zdołał wymówić: „W…sa…m… cz…a…s… Brr!” Jim poznał głospierwszego maszynisty, który mówił posępnie: „Widziałem, jak tonął, przypadkiemobejrzałem się w tej właśnie chwili.”Wiatr ścichł prawie zupełnie. Siedzieli w ciemnościach, nadstawiając uszu, myśląc,że usłyszą jakieś krzyki. W pierwszej chwili rad był, że ciemności zakryły przednim wszystko, ale później to, że wiedział o tym, a nic nie słyszał ani nie widział,wydawało mu się kulminacyjnym punktem strasznego nieszczęścia.— Czy to nie dziwne? — szepnął, przerywając sobie to bezładne opowiadanie.A mnie się to tak dziwne nie wydawało. Miał on jakieś nieświadome przekonanie,że rzeczywistość ani w połowie nie mogła być tak okropna, straszna, jak to, co muprzedstawiła jego imaginacja. Wierzę, że w pierwszej chwili jego serce wiło się z bólu,dusza poznała smak spotęgowanej trwogi, całą okropność, całą rozpacz ośmiuset istotludzkich napadniętych ciemną nocą przez nagłą, gwałtowną śmierć — bo dlaczegożby rzekł:— Zdawało mi się, że muszę wyskoczyć z tej przeklętej łodzi i płynąć z powrotem— pół mili — więcej — do samego miejsca…Skąd taki impuls? Czy rozumiecie jego znaczenie? Powrócić do tego samegomiejsca! Dlaczego nie płynąć dalej? — Jeżeli myślał o utonięciu — to dlaczego chciałwracać na to samo miejsce, jak gdyby jego imaginacja potrzebowała ukojenia podpostacią zdobytej pewności, że wszystko się już skończyło, zanim jego własna śmierćprzyniesie mu wyzwolenie? Wątpię, czy ktoś z was zdoła inaczej to wytłumaczyć.Był to jedno z tych dziwnych, podniecających błysków poprzez mgłę. Było to nadzwyczajneodkrycie. Powiedział to w sposób zupełnie naturalny. Zwalczył ten impulsi odczuł nadzwyczajną ciszę panującą wokoło. Cisza na morzu, na niebie, zlana z tym Ciszabezmiarem przestrzeni, niczym niemącona otaczała te szalone, drgające życiem jednostkijak cisza śmierci.— Słyszałby pan szpilkę spadającą na dno łódki — powiedział z dziwnym skrzywieniemust, jak człowiek usiłujący opanować swe uczucia podczas opowiadaniawzruszających faktów.Cisza! Jeden Bóg, który chciał, by Jim był taki, jaki był, wie, jak on ją odczuwał.— Nie sądziłem, by mogła gdziekolwiek panować taka cisza! — rzekł — Nie Klęskamożna było odróżnić morza od nieba; nie było nic słychać ani widać. Żadnego błysku,żadnego dźwięku — nic! Można było przypuszczać, że cały ląd stały zapadł się na dnomorza; ci wszyscy ludzie potonęli oprócz mnie i tamtych siedzących w drugim kąciełodzi.Pochylił się nad stołem, wyciągając ręce.— Ja w to wierzyłem. Wszystko zginęło… wszystko przepadło… — Tu westchnąłgłęboko — wraz ze mną!SE A 49