19.07.2013 Raporti Vjetor 2012 - Banka Qendrore e Republikës së ...

Raporti Vjetor 2012BQKRënia e aktivitetit ekonomik në vendet e rajonit ka ndikuar edhe në përkeqësimin e gjendjes nëtregun e punës. Vlerësimet e fundit të Komisionit Evropian tregojnë për një shkallë mesatare tëpapunësisë në EJL prej 26.7 përqind (0.7pp më lartë sesa viti 2011). Sidoqoftë, me shkallën më tëlartë të papunësisë vazhdojnë të prijnë Bosna e Hercegovina dhe Kosova..Norma mesatare e deficitit të llogarisërrjedhëse për vendet e EJL-së në vitin2012 ishte 10.4 përqind e PBB-së (0.9ppmë shumë sesa viti 2011). Të gjitha vendete EJL-së u karakterizuan me thellim tëFigura 6. Deficiti i llogarisë rrjedhëse në EJL, sipërqindje e PBB-së0-5-10deficitit të llogarisë rrjedhëse, me-15përjashtim të Shqipërisë e cila e zvogëloideficitin e llogarisë rrjedhëse dhe Kosovëse cila kishte nivel pothuajse të njëjtë me-20-25-30vitin 2011 (Figura 6). Mali i Zi, Kosova,dhe Serbia raportuan normat më të lartatë deficitit të llogarisë rrjedhëse, ndërsa2009 2010 2011 2012Kroacia dhe Maqedonia vazhdojnë të jenë Burimi: Komisioni Evropian (2013)vendet me normat më të ulëta të deficitittë llogarisë rrjedhëse. Sipas vlerësimeve të FMN-së për vitin 2012, pothuajse në të gjitha vendete EJL-së, eksportet shënuan rritje dukshëm më të ulët sesa në vitin 2011 ndërkohë që importetparashihet të shënojnë rënie. Rritja e eksporteve të mallrave dhe shërbimeve ishte 0.2 përqindkrahasuar me rritjen prej 9.5 përqind të shënuar në vitin 2011, ndërsa rënia e importeve ishte1.7 përqind ndërkohë që në vitin 2011 kishte rritje të importeve prej 5.9 përqind. Deficiti illogarisë rrjedhëse në vendet e rajonit u përkeqësua edhe si pasojë e zvogëlimit të transfereverrjedhëse në shumicën e vendeve të rajonit. Në anën tjetër, është përkeqësuar edhe bilanci iIHD-ve, i cili paraqet një komponentë shumë të rëndësishme për financimin e deficitit tëllogarisë rrjedhëse. Norma mesatare e neto IHD-ve në raport me PBB-në ishte 5.4 përqind,krahasuar me 6.1 përqind sa ishte në vitin 2011. Sa i përket shteteve individuale, Serbia,Maqedonia, Kosova, dhe Mali i Zi shënuan rënie të raportit ndërmjet IHD-ve dhe PBB-së (2.4,2.1, 1.8, përkatësisht 0.9pp), ndërsa Shqipëria, Bosnja e Hercegovina, dhe Kroacia shënuan rritje(mesatarisht 0.7pp).Aktiviteti ekonomik në rënie ka shtyrë disa nga qeveritë e vendeve të rajonit të rrisinshpenzimet qeveritare për të stimuluar kërkesën e përgjithshme në ekonomitë e tyre, gjë e cilaështë reflektuar në përkeqësim të bilancitFigura 7. Norma mesatare vjetore e inflacionit nëtë tyre buxhetor. Krahasuar me vitin EJL2011, Serbia, Maqedonia, dhe Kosova ukarakterizuan me rritje më të shpejtë të119shpenzimeve krahasuar me të hyrat75buxhetore, gjë që ndikoi në zgjerimin edeficitit të tyre buxhetor. Shkallën më tëlartë të deficitit buxhetor e shënoi Serbia(6.7 përqind të PBB-së), pasuar nga31-1-3Kroacia (4.4 përqind e PBB-së), Mali i Zi(4.0 përqind e PBB-së) dhe Maqedonia (3.5përqind e PBB-së), ndërsa Kosova,2009 2010 2011 2012Shqipëria, dhe Bosnja e Hercegovina Burimi: Komisioni Europian (2013)shënuan deficit buxhetor në nivele më tëulëta krahasuar me vendet tjera (mesatarisht 1.9 përqind e PBB-së). Për rrjedhojë, gjatë vitit2012 është thelluar edhe shkalla mesatare e borxhit publik në EJL, e cila arriti në 45.1 përqindMali i ZiSerbiaBosnja e H.Mali i ZiKosovaKroaciaShqipëriaMaqedoniaSerbiaBosnja e H.MaqedoniaKosovaKroaciaShqipëria32 |