19.07.2013 Raporti Vjetor 2012 - Banka Qendrore e Republikës së ...

BQKRaporti Vjetor 20123.4. Sektori i jashtëmBilanci i Pagesave në Kosovë vazhdon tëkarakterizohet me deficit të llogarisërrjedhëse dhe me pozicion pozitiv nëllogarinë kapitale dhe financiare. Deficiti illogarisë rrjedhëse (i prirë kryesisht ngadeficiti në bilancin tregtar) përkundërpërmirësimeve gjatë vitit 2012 vazhdon tëmbetet në nivel relativisht të lartë. Nëanën tjetër, financimi i këtij deficiti ngallogaria kapitale dhe financiare,përkundër qëndrueshmërisë sëvazhdueshme, gjatë vitit 2012 uballafaqua me sfida si rezultat i rënies sëIHD-ve dhe kredive tregtare.Figura 79. Bilanci i llogarisë rrjedhëse, në milionëeuro150010005000-500-1000-1500-2000-2500LlogariarrjedhëseMallrat Shërbimet Të ardhurat Transferetrrjedhëse2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012Burimi: BQK (2013)3.4.1 Llogaria rrjedhëseDeficiti i llogarisë rrjedhëse në Kosovëgjatë vitit 2012 shënoi rënie tëkonsiderueshme duke arritur nivelin prej379.4 milionë euro, nivel ky i cili nëkrahasim me vitin 2011 paraqet rënie prej42.4 përqind. Si përqindje e PBB-së,deficiti i llogarisë rrjedhëse gjatë vitit2012 kishte nivelin më të ulët në vitet efundit duke arritur në 7.7 përqind të PBBsë.Rënia substanciale e deficitit të llogarisërrjedhëse është ndikuar kryesisht ngaimportet të cilat gjatë vitit 2012 ishin mëtë ulëta për 1.0 përqind në krahasim me vitin paraprak. Gjithashtu, edhe rritja e eksporteve tëshërbimeve gjatë vitit 2012 ndikoi në zvogëlimin e defiçitit të llogarisë rrjedhëse. Pastaj, ndikimnë zvogëlim të deficitit të llogarisë rrjedhëse kishte edhe kategoria e të ardhurave si dhekategoria e transfereve rrjedhëse. Siç edhe është paraqitur në Figurën 80, defiçiti tregtar ështëkontribuesi kryesor në deficitin e llogarisë rrjedhëse, ndërsa kategoritë tjera si tregtia nëshërbime, llogaria e të ardhurave si dhe transferet rrjedhëse janë faktorët kryesor që ndikojnë nëngushtimin e deficitit të llogarisë rrjedhëse.3.4.1.1 Mallrat dhe shërbimetFigura 80. Importet, eksportet dhe bilanci tregtar,jo kumulative2001000-100-200-300-400-500-600-700-800T1T2T3T4T1T2T3T4T1T2T3T4T1T2T3T4T1T2T3T4T1T2T3T4T1T2T3T42006 2007 2008 2009 2010 2011 2012Eksportet Importet Bilanci TregtarBurimi: BQK (2013)Aktiviteti tregtar gjatë vitit 2012 ka shënuar ngadalsim të theksuar si në anën e eksporteveashtu edhe të importeve. Raporti i aktivitetit tregtar ndaj PBB-së gjatë vitit 2012 ishte 53.9përqind krahasuar me 57.1 përqind në vitin 2011. Ekonomia vendore konsiderohet se kamungesë të konkurrueshmërisë në tregtinë me mallra kur merret parasyshë nivel i lartë ideficitit tregtar (Figura 80). Niveli relativisht i ulët i prodhimit në ekonominë e Kosovës bënë qëvarshmëria nga importet të jetë relativisht e lartë dhe, njëkohësisht, reflektimet nga ndryshimetnë çmime të produkteve kryesore që importohen të jenë të theksuara në kuadër të çmimevevendore.| 77