19.07.2013 Raporti Vjetor 2012 - Banka Qendrore e Republikës së ...

Raporti Vjetor 2012BQK3.1.2 ÇmimetBazuar në indeksin e çmimeve të konsumit (angl. Consumer Price Index: CPI), inflacioni nëKosovë shënoi një normë mesatare prej 2.5 përqind në vitin 2012. Presionet inflacioniste gjatëvitit 2012 ishin më të ulëta në krahasim me vitin e kaluar, ndërsa ishte gjysma e dytë e vitit ecila u karakterizua me presione më tëtheksuara. Në vazhdimësi, janë produktete importuara ato të cilat po ndikojnë nënivelin e çmimeve në Kosovë, përfshirëkëtu edhe çmimet e prodhimit. Produktetushqimore në Kosovë konsiderohen sifaktori kryesor në nivelin e inflacionit. Kjopër shkak të peshës së madhe të kësajkategorie në shportën e konsumatorit.Mirëpo, trendet e përgjithshme në kuadërtë kësaj kategorie janë pozitive në nivelvendi pasi që kjo kategori gradualishtështë duke e zvogëluar pjesëmarrjen nëshportën e konsumatorit. Gjatë vitit 2012pesha e kategorisë ushqimore ka shënuar rënie në 37.8 përqind krahasuar me 42.7 përqind sa kaqenë në vitin paraprak. Gjithashtu, kjo kategori e produkteve gjatë vitit 2012 u karakterizua mestabilitet pasi që çmimet e produkteve ushqimore u rritën me vetëm 0.7 përqind. Rritje më tëtheksuar të çmimeve gjatë vitit 2012 ushënuan në kategoritë si produktetalkoolike dhe duhani si dhe shërbimet ebanimit, energjisë elektrike, ujit, gazit,etj. Mirëpo, që të dyja këto kategori kishinndikim më të limituar në mesatarenvjetore të inflacionit në vend marrëparasysh se pesha e këtyre kategorive nëgjithsej shportën e konsumatorit shënoirënie nga 8 përkatësish 10.4 përqind në5.1 përkatësisht 7.1 përqind. Kategoritëtjera që kishin ndikim në rritje tëçmimeve janë transporti me 3.7 përqindrritje të çmimeve si dhe rritje të peshës nëFigura 12. Indeksi i çmimit të konsumit, importit dheprodhimit13012512011511010510095908580JanShkuMarPrillMajQerKorrGushShtaTetNënDhjeJanShkuMarPrillMajQerKorrGushShtaTetNënDhjeJanShkuMarPrillMajQerKorrGushShtaTetNënDhjeJanShkuMarPrillMajQerKorrGushShtaTetNënDhjeJanShkuMarPrillMajQerKorrGushShtaTetNënDhje2008 2009 2010 2011 2012Burimi: ASK (2013)100%80%60%40%20%0%TjeraVeshmbathjaOrenditë shtëpiakeTransportiRekreacioni dhe kulturaRestoranet dhe hoteletIPI PPI CPIFigura 13. Peshat e komponentëve në shportën ekonsumatoritBurimi: ASK (2013)2011 2012Alkooli dhe duhaniBanimi dhe sherbimet e energjise, ujit etj.ShëndetësiaTelekomunikacioniEdukimiUshqimishportën e konsumatorit nga 8.1 në 13.3 përqind, rekreacioni dhe kultura me 4.6 përqind rritje tëçmimeve si dhe rritje të pjesëmarrjes në shportë nga 1.7 në 4.4 përqind dhe orenditë shtëpiake qënga 4.6 përqind të shportës në vitin 2011 u rritën në 10.0 përqind ndërsa rritja e këtyre çmimeveishte me 2.4 përqind.Siç edhe është paraqitur në figurën 12, çmimet në Kosovë kanë prirje të ngjashme me çmimet eimportit. Kjo pasi që influenca më e madhe në çmimet vendore vjen pikërisht nga mallrat eimportuara si rezultat i varësisë së lartë të ekonomisë së vendit në importin e mallrave. Në vitin2012, norma mesatare vjetore e rritjes së Indeksit të Çmimeve të Importeve (angl. Imports PriceIndex: IPI) ishte mbi 5 përqind por se ndikimi në këtë vit ishte më i kufizuar në CPI për shkak tërënies së peshës së produkteve ushqimore. Ndikimi i çmimeve të prodhimit (angl. Producer PriceIndex: PPI) në çmimet e konsumit mbetet më i ulët në krahasim me çmimet e importit. Rritja eçmimeve të prodhimit gjatë kësaj periudhe ishte 1.7 përqind që paraqet nivel relativisht tëngjashëm me nivelin e përgjithshëm të inflacionit në vend.36 |