qronika+230
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
294 69 77; qronikaqronika@gmail.com<br />
ardabadebuli<br />
1898 wels qveynierebas cno-<br />
ana uruSaZe<br />
bili qarTveli peizaJisti _<br />
elene axvlediani moevlina. oTxi<br />
da-Zmis Semdeg ojaxSi gogonas dabadeba gansakuTrebiT gax-<br />
arebia mamas.<br />
1924 wlis dekembers guriis sofel xidisTavSi qarTuli<br />
poeziis dedofali _ ana daibada. da-Zma kalandaZeebis mere<br />
ojaxs patara gogona Seemata.<br />
mayaSvilebis oTxSvilian ojaxSi maro 1902 wels gaCnda.<br />
qarTveli Jana d’arkis istoria bevrisTvis ucnobi, Tumca,<br />
amavdroulad, saintereso da misabaZicaa.<br />
am qalebma saqarTvelos istoriaSi<br />
mniSvnelovani roli<br />
Seasrules. isini qmnidnen, ibrZodnen<br />
da TavianT adgils ikavebdnen<br />
sazogadoebaSi.<br />
da Tu TiToeuli am qalis<br />
mSobeli gadawyvetda, rom, ubralod,<br />
es gogonebi ar unda ga-<br />
Ceniliyvnen, maSin danakargi Zalian<br />
didi iqneboda Cveni qveynisTvis.<br />
ar gveyoleboda ana,<br />
arc mayaSvilebis gmiri qali,<br />
arc peizaJebis dedofali elene<br />
da arc ojaxis mexuTe Svili<br />
nona gafrindaSvili.<br />
es mcire CamonaTvalia im warmatebuli<br />
da Zlieri qarTveli<br />
qalebisa, romlebmac Seqmnes<br />
epoqa da sakuTari saqmiT daikaves<br />
Rirseuli adgili istoriaSi.<br />
da dRes ukve naklebad daoben,<br />
qalisa da mamakacis Tanasworobaze<br />
da saRi azriT Tanxmdebian,<br />
rom Tanabar pirobebSi<br />
orive sqesis warmomadgenels<br />
warmatebis miRwevis Tanabari<br />
Sansi aqvs.<br />
Tumca, miuxedavad amisa, mainc<br />
gvxvdeba qarTul realoba-<br />
Si (da ara marto) iseTi problema,<br />
rogoricaa seleqciuri aborti.<br />
eqim-ginekologebi abortsa<br />
da mis saWiroebas ase ganmartaven:<br />
aborti mxolod samedicino<br />
CvenebiT aris eTikurad gamarTlebuli.<br />
an rodesac orsulobis<br />
gaxangrZliveba safrTxes<br />
uqmnis dedis sicocxles, an<br />
rodesac nayofi aris iseTi daavadebebis,<br />
simaxinjeebis matarebeli,<br />
romelic sicocxles-<br />
Tan SeuTavsebelia.<br />
32<br />
ana lobJaniZe<br />
sxva SemTxvevaSi es procesi<br />
qalis janmrTelobisTvis sazianoa.<br />
abortis dros, praqtikulad,<br />
yovelTvis saSvilosnos<br />
Rrus gamofxekaa saWiro. am<br />
dros, ra Tqma unda, ziandeba<br />
endometriumi, anu saSvilosnos<br />
funqciuri Sre, romelic erTerTi<br />
umniSvnelovanesi struqturaa<br />
normaluri orsulobis<br />
procesisTvis. swored amitomac<br />
iqmneba safrTxe, rom pacienti<br />
dakargavs meored ganayofierebis<br />
unars. aris SemTxvevebi,<br />
rodesac imdenad ziandeba<br />
endometriumi, rom SemdgomSi<br />
daorsuleba, praqtikulad,<br />
SeuZlebeli xdeba.<br />
ra aris abortis sakmaod<br />
gavrcelebuli forma, romelsac<br />
seleqciuri abortis saxeliT<br />
moixsenieben da yvelaze<br />
xSirad ra saxeldeba femicidis<br />
am xSiri formis mizezad?<br />
seleqciur (SerCeviTi) aborts,<br />
zogadad, uwodeben fetusis<br />
romelime arasasurvelad<br />
miCneuli niSnis gamo Catarebul<br />
aborts.<br />
yvelaze xSirad am formaSi<br />
moiazreba mSoblisTvis arCevanis<br />
Tavisuflebis micema, maSin<br />
rodesac arsebobs riski, rom<br />
nayofs aqvs garkveuli saxis<br />
darRvevebi da defeqtebi an nayofi<br />
SezRuduli SesaZleblobis<br />
matarebelia. am dros mSobelma<br />
Tavad unda gadawyvitos,<br />
gaaCinos nayofi Tu gaikeTos<br />
aborti.<br />
Tumca seleqciuri abortis<br />
erT-erTi gamovlenis forma<br />
sqess ukavSirdeba da gansaku-<br />
TrebiT postsabWoTa saxelmwifoebSi<br />
gvxvdeba, sadac gavrcelebuli<br />
tradiciebis gamo,<br />
bavSvis sqess gansakuTrebiT<br />
didi mniSvneloba eniWeba.<br />
es praqtika, ZiriTadad, mdedrobiTi<br />
sqesis fetusis aborts<br />
moicavs da gavrcelebulia<br />
sazogadoebebSi, sadac kulturuli<br />
normebiT ojaxSi upiratesoba<br />
eniWeba biWis yolas<br />
gogonebTan SedarebiT. sqesis<br />
mixedviT SerCeviTi abortebi<br />
gansakuTrebiT gavrcelebulia<br />
CineTSi, indoeTsa da kavkasiis<br />
qveynebSi, saqarTvelos CaTvliT.<br />
arsebobs<br />
gansazRvruli<br />
bunebrivi Tanafardoba adami-<br />
anebisTvis: asaxeleben 103-dan<br />
107-mde axalSobil mamrs 100<br />
mdedrze. maSin rodesac es bunebrivi<br />
Tanafardoba irRveva,<br />
Cndeba eWvi, rom qveyanaSi sakmaod<br />
xSiria seleqciuri abortebi.<br />
TavisTavad, am process sakmaod<br />
bevri safrTxe axlavs Tan.<br />
sqesis mixedviT seleqciuri abortebi<br />
gavlenas axdens mosaxleobaSi<br />
sqesTa Tanafardobaze.<br />
ZiriTadad ra iwvevs Cvens<br />
sazogadoebaSi seleqciuri ab-<br />
ortebis sixSires da SeiZleba<br />
miviCnioT Tu ara abortis es<br />
forma qalTa mimarT Zalado-<br />
bis, anu femicidis erT-erT<br />
formad?<br />
„qronika+~-Tan saubrobs<br />
saxalxo damcvelis aparatis<br />
warmomadgeneli _ ana lobJan-<br />
iZe:<br />
_ genderuli niSniT sqesis<br />
SerCevis fesvebi kulturaSi<br />
unda veZeboT, sadac vaJi miiC-<br />
`2017 wels bavSvTa uflebebis komitetma<br />
saqarTvelos rekomendaciiT mimarTa, rom<br />
aRmofxvras genderuli niSniT sqesis SerCeva da<br />
reproduqciuli janmrTelobis strategiebSi<br />
gansakuTrebuli yuradReba gamaxvildes<br />
mozardebis janmrTelobaze; aiv/SidsTan<br />
dakavSirebiT CRC komitetma saqarTvelos<br />
mouwoda, gaaumjobesos aiv infeqciiT daavadebul<br />
dedaTa da bavSvTa Semdgomi mkurnaloba da<br />
uzrunvelyos xarisxiani da asakis Sesabamisi<br />
informaciis miwodeba, seqsualuri da<br />
reproduqciuli janmrTelobis servisebi~<br />
`1990-2015 wlebSi, biWis yolis survilis gamo,<br />
saqarTveloSi 31446 gogona ar daibada.<br />
statistikis erovnuli samsaxuris monacemebiT,<br />
2016 wels dabadebulTagan 28 887 biWia, 27 682 -<br />
gogona, Tumca Sobadoba Semcirebulia.<br />
es sagangaSo ricxvebia da kidev ufro<br />
savalalo is realobaa, romelSic<br />
tradiciebiT da gvaris gamgrZeleblis yolis<br />
surviliT Sepyrobili mSoblebi uars amboben<br />
Svilebze mxolod sqesis gamo~<br />
neva ojaxis gvaris gamgrZeleblad,<br />
xolo qals, rogorc Rirebulebis<br />
armqones, am kulturaSi<br />
naklebi mniSvneloba eniWeba.<br />
aRniSnul praqtikas, rodesac<br />
is sistemur xasiaTs Rebulobs,<br />
mohyveba genderuli<br />
uTanasworoba, qalTa mimarT<br />
Zaladobis riskis zrda, mosaxleobis<br />
disbalansi da adamianis<br />
uflebebis darRveva. Tumca<br />
2015 wlis genderuli uTanasworobis<br />
globaluri indeqsis<br />
monacemebiT, sqesTa Tanafardobis<br />
maCveneblis mixedviT dabadebisas,<br />
saqarTvelo 145 qveynidan<br />
138-e adgilzea. zusti<br />
monacemi am mimarTulebiT ar<br />
gagvaCnia.<br />
jandacvis ministris brZanebiT,<br />
aborti dauSvebelia sqesis<br />
SerCevis mizniT, garda im<br />
SemTxvevebisa, rodesac es sqesisTvis<br />
damaxasiaTebeli daavadebebis<br />
prevenciisTvis xdeba.<br />
am moTxovnis Sesrulebas, jandacvis<br />
momsaxurebis xarisxis<br />
monitoringis procedurebis<br />
farglebSi, monitorings uwevs<br />
samedicino saqmianobis regulirebis<br />
saxelmwifo saagento.<br />
Sromis, janmrTelobisa da socialuri<br />
dacvis saministro<br />
aRniSnavs, rom sqesis SerCevis<br />
mizniT orsulobis Sewyvetis<br />
SemTxvevebi ar gamovlenila.<br />
seleqciuri aborti warmoadgens<br />
sqesis safuZvelze diskriminacias,<br />
rac saqarTvelos<br />
konstitucias ewinaaRmdegeba.<br />
Sesabamisad, saxelmwifo valdebulia,<br />
daicvas da genderuli<br />
uTanasworobis Tavidan asacileblad<br />
yvela saWiro zoma<br />
miiRos. rac Seexeba uaryofiT<br />
Sedegebs, pirvel rigSi, seleqciuri<br />
abortebis farTo maCvenebelma<br />
SeiZleba gamoiwvios<br />
qalTa raodenobis kleba, rac<br />
gamoiwvevs Sobadobis naklebobas,<br />
rac, Tavis mxriv, gavlenas<br />
axdens ekonomikur, politikur,<br />
kulturul da sxva faqtorebze.<br />
es problema mudmiv<br />
yuradRebas saWiroebs da aucilebelia<br />
sazogadoebis cnobierebis<br />
amaRleba.<br />
2017 wels bavSvTa uflebebis<br />
komitetma saqarTvelos rekomendaciiT<br />
mimarTa, rom aRmofxvras<br />
genderuli niSniT<br />
sqesis SerCeva da reproduqciuli<br />
janmrTelobis strategiebSi<br />
gansakuTrebuli yuradReba<br />
gamaxvildes mozardebis janmrTelobaze;<br />
aiv/SidsTan dakav-<br />
SirebiT CRC komitetma saqarTvelos<br />
mouwoda, gaaumjobesos<br />
aiv infeqciiT daavadebul dedaTa<br />
da bavSvTa Semdgomi mkurnaloba<br />
da uzrunvelyos xarisxiani<br />
da asakis Sesabamisi informaciis<br />
miwodeba, seqsualuri<br />
da reproduqciuli janmrTelobis<br />
servisebi.<br />
cnobil ekonomist amartia<br />
sens ekuTvnis „gauCinarebuli<br />
qalebis” statistikis idea,<br />
romliTac man pirvelad miapyro<br />
yuradReba sqesis mixedviT<br />
seleqciuri abortebis problemas.<br />
32 N9 (230) 20.03-26.03.2018 w.