29.03.2018 Views

qronika+230

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

294 69 77; qronikaqronika@gmail.com<br />

ardabadebuli<br />

1898 wels qveynierebas cno-<br />

ana uruSaZe<br />

bili qarTveli peizaJisti _<br />

elene axvlediani moevlina. oTxi<br />

da-Zmis Semdeg ojaxSi gogonas dabadeba gansakuTrebiT gax-<br />

arebia mamas.<br />

1924 wlis dekembers guriis sofel xidisTavSi qarTuli<br />

poeziis dedofali _ ana daibada. da-Zma kalandaZeebis mere<br />

ojaxs patara gogona Seemata.<br />

mayaSvilebis oTxSvilian ojaxSi maro 1902 wels gaCnda.<br />

qarTveli Jana d’arkis istoria bevrisTvis ucnobi, Tumca,<br />

amavdroulad, saintereso da misabaZicaa.<br />

am qalebma saqarTvelos istoriaSi<br />

mniSvnelovani roli<br />

Seasrules. isini qmnidnen, ibrZodnen<br />

da TavianT adgils ikavebdnen<br />

sazogadoebaSi.<br />

da Tu TiToeuli am qalis<br />

mSobeli gadawyvetda, rom, ubralod,<br />

es gogonebi ar unda ga-<br />

Ceniliyvnen, maSin danakargi Zalian<br />

didi iqneboda Cveni qveynisTvis.<br />

ar gveyoleboda ana,<br />

arc mayaSvilebis gmiri qali,<br />

arc peizaJebis dedofali elene<br />

da arc ojaxis mexuTe Svili<br />

nona gafrindaSvili.<br />

es mcire CamonaTvalia im warmatebuli<br />

da Zlieri qarTveli<br />

qalebisa, romlebmac Seqmnes<br />

epoqa da sakuTari saqmiT daikaves<br />

Rirseuli adgili istoriaSi.<br />

da dRes ukve naklebad daoben,<br />

qalisa da mamakacis Tanasworobaze<br />

da saRi azriT Tanxmdebian,<br />

rom Tanabar pirobebSi<br />

orive sqesis warmomadgenels<br />

warmatebis miRwevis Tanabari<br />

Sansi aqvs.<br />

Tumca, miuxedavad amisa, mainc<br />

gvxvdeba qarTul realoba-<br />

Si (da ara marto) iseTi problema,<br />

rogoricaa seleqciuri aborti.<br />

eqim-ginekologebi abortsa<br />

da mis saWiroebas ase ganmartaven:<br />

aborti mxolod samedicino<br />

CvenebiT aris eTikurad gamarTlebuli.<br />

an rodesac orsulobis<br />

gaxangrZliveba safrTxes<br />

uqmnis dedis sicocxles, an<br />

rodesac nayofi aris iseTi daavadebebis,<br />

simaxinjeebis matarebeli,<br />

romelic sicocxles-<br />

Tan SeuTavsebelia.<br />

32<br />

ana lobJaniZe<br />

sxva SemTxvevaSi es procesi<br />

qalis janmrTelobisTvis sazianoa.<br />

abortis dros, praqtikulad,<br />

yovelTvis saSvilosnos<br />

Rrus gamofxekaa saWiro. am<br />

dros, ra Tqma unda, ziandeba<br />

endometriumi, anu saSvilosnos<br />

funqciuri Sre, romelic erTerTi<br />

umniSvnelovanesi struqturaa<br />

normaluri orsulobis<br />

procesisTvis. swored amitomac<br />

iqmneba safrTxe, rom pacienti<br />

dakargavs meored ganayofierebis<br />

unars. aris SemTxvevebi,<br />

rodesac imdenad ziandeba<br />

endometriumi, rom SemdgomSi<br />

daorsuleba, praqtikulad,<br />

SeuZlebeli xdeba.<br />

ra aris abortis sakmaod<br />

gavrcelebuli forma, romelsac<br />

seleqciuri abortis saxeliT<br />

moixsenieben da yvelaze<br />

xSirad ra saxeldeba femicidis<br />

am xSiri formis mizezad?<br />

seleqciur (SerCeviTi) aborts,<br />

zogadad, uwodeben fetusis<br />

romelime arasasurvelad<br />

miCneuli niSnis gamo Catarebul<br />

aborts.<br />

yvelaze xSirad am formaSi<br />

moiazreba mSoblisTvis arCevanis<br />

Tavisuflebis micema, maSin<br />

rodesac arsebobs riski, rom<br />

nayofs aqvs garkveuli saxis<br />

darRvevebi da defeqtebi an nayofi<br />

SezRuduli SesaZleblobis<br />

matarebelia. am dros mSobelma<br />

Tavad unda gadawyvitos,<br />

gaaCinos nayofi Tu gaikeTos<br />

aborti.<br />

Tumca seleqciuri abortis<br />

erT-erTi gamovlenis forma<br />

sqess ukavSirdeba da gansaku-<br />

TrebiT postsabWoTa saxelmwifoebSi<br />

gvxvdeba, sadac gavrcelebuli<br />

tradiciebis gamo,<br />

bavSvis sqess gansakuTrebiT<br />

didi mniSvneloba eniWeba.<br />

es praqtika, ZiriTadad, mdedrobiTi<br />

sqesis fetusis aborts<br />

moicavs da gavrcelebulia<br />

sazogadoebebSi, sadac kulturuli<br />

normebiT ojaxSi upiratesoba<br />

eniWeba biWis yolas<br />

gogonebTan SedarebiT. sqesis<br />

mixedviT SerCeviTi abortebi<br />

gansakuTrebiT gavrcelebulia<br />

CineTSi, indoeTsa da kavkasiis<br />

qveynebSi, saqarTvelos CaTvliT.<br />

arsebobs<br />

gansazRvruli<br />

bunebrivi Tanafardoba adami-<br />

anebisTvis: asaxeleben 103-dan<br />

107-mde axalSobil mamrs 100<br />

mdedrze. maSin rodesac es bunebrivi<br />

Tanafardoba irRveva,<br />

Cndeba eWvi, rom qveyanaSi sakmaod<br />

xSiria seleqciuri abortebi.<br />

TavisTavad, am process sakmaod<br />

bevri safrTxe axlavs Tan.<br />

sqesis mixedviT seleqciuri abortebi<br />

gavlenas axdens mosaxleobaSi<br />

sqesTa Tanafardobaze.<br />

ZiriTadad ra iwvevs Cvens<br />

sazogadoebaSi seleqciuri ab-<br />

ortebis sixSires da SeiZleba<br />

miviCnioT Tu ara abortis es<br />

forma qalTa mimarT Zalado-<br />

bis, anu femicidis erT-erT<br />

formad?<br />

„qronika+~-Tan saubrobs<br />

saxalxo damcvelis aparatis<br />

warmomadgeneli _ ana lobJan-<br />

iZe:<br />

_ genderuli niSniT sqesis<br />

SerCevis fesvebi kulturaSi<br />

unda veZeboT, sadac vaJi miiC-<br />

`2017 wels bavSvTa uflebebis komitetma<br />

saqarTvelos rekomendaciiT mimarTa, rom<br />

aRmofxvras genderuli niSniT sqesis SerCeva da<br />

reproduqciuli janmrTelobis strategiebSi<br />

gansakuTrebuli yuradReba gamaxvildes<br />

mozardebis janmrTelobaze; aiv/SidsTan<br />

dakavSirebiT CRC komitetma saqarTvelos<br />

mouwoda, gaaumjobesos aiv infeqciiT daavadebul<br />

dedaTa da bavSvTa Semdgomi mkurnaloba da<br />

uzrunvelyos xarisxiani da asakis Sesabamisi<br />

informaciis miwodeba, seqsualuri da<br />

reproduqciuli janmrTelobis servisebi~<br />

`1990-2015 wlebSi, biWis yolis survilis gamo,<br />

saqarTveloSi 31446 gogona ar daibada.<br />

statistikis erovnuli samsaxuris monacemebiT,<br />

2016 wels dabadebulTagan 28 887 biWia, 27 682 -<br />

gogona, Tumca Sobadoba Semcirebulia.<br />

es sagangaSo ricxvebia da kidev ufro<br />

savalalo is realobaa, romelSic<br />

tradiciebiT da gvaris gamgrZeleblis yolis<br />

surviliT Sepyrobili mSoblebi uars amboben<br />

Svilebze mxolod sqesis gamo~<br />

neva ojaxis gvaris gamgrZeleblad,<br />

xolo qals, rogorc Rirebulebis<br />

armqones, am kulturaSi<br />

naklebi mniSvneloba eniWeba.<br />

aRniSnul praqtikas, rodesac<br />

is sistemur xasiaTs Rebulobs,<br />

mohyveba genderuli<br />

uTanasworoba, qalTa mimarT<br />

Zaladobis riskis zrda, mosaxleobis<br />

disbalansi da adamianis<br />

uflebebis darRveva. Tumca<br />

2015 wlis genderuli uTanasworobis<br />

globaluri indeqsis<br />

monacemebiT, sqesTa Tanafardobis<br />

maCveneblis mixedviT dabadebisas,<br />

saqarTvelo 145 qveynidan<br />

138-e adgilzea. zusti<br />

monacemi am mimarTulebiT ar<br />

gagvaCnia.<br />

jandacvis ministris brZanebiT,<br />

aborti dauSvebelia sqesis<br />

SerCevis mizniT, garda im<br />

SemTxvevebisa, rodesac es sqesisTvis<br />

damaxasiaTebeli daavadebebis<br />

prevenciisTvis xdeba.<br />

am moTxovnis Sesrulebas, jandacvis<br />

momsaxurebis xarisxis<br />

monitoringis procedurebis<br />

farglebSi, monitorings uwevs<br />

samedicino saqmianobis regulirebis<br />

saxelmwifo saagento.<br />

Sromis, janmrTelobisa da socialuri<br />

dacvis saministro<br />

aRniSnavs, rom sqesis SerCevis<br />

mizniT orsulobis Sewyvetis<br />

SemTxvevebi ar gamovlenila.<br />

seleqciuri aborti warmoadgens<br />

sqesis safuZvelze diskriminacias,<br />

rac saqarTvelos<br />

konstitucias ewinaaRmdegeba.<br />

Sesabamisad, saxelmwifo valdebulia,<br />

daicvas da genderuli<br />

uTanasworobis Tavidan asacileblad<br />

yvela saWiro zoma<br />

miiRos. rac Seexeba uaryofiT<br />

Sedegebs, pirvel rigSi, seleqciuri<br />

abortebis farTo maCvenebelma<br />

SeiZleba gamoiwvios<br />

qalTa raodenobis kleba, rac<br />

gamoiwvevs Sobadobis naklebobas,<br />

rac, Tavis mxriv, gavlenas<br />

axdens ekonomikur, politikur,<br />

kulturul da sxva faqtorebze.<br />

es problema mudmiv<br />

yuradRebas saWiroebs da aucilebelia<br />

sazogadoebis cnobierebis<br />

amaRleba.<br />

2017 wels bavSvTa uflebebis<br />

komitetma saqarTvelos rekomendaciiT<br />

mimarTa, rom aRmofxvras<br />

genderuli niSniT<br />

sqesis SerCeva da reproduqciuli<br />

janmrTelobis strategiebSi<br />

gansakuTrebuli yuradReba<br />

gamaxvildes mozardebis janmrTelobaze;<br />

aiv/SidsTan dakav-<br />

SirebiT CRC komitetma saqarTvelos<br />

mouwoda, gaaumjobesos<br />

aiv infeqciiT daavadebul dedaTa<br />

da bavSvTa Semdgomi mkurnaloba<br />

da uzrunvelyos xarisxiani<br />

da asakis Sesabamisi informaciis<br />

miwodeba, seqsualuri<br />

da reproduqciuli janmrTelobis<br />

servisebi.<br />

cnobil ekonomist amartia<br />

sens ekuTvnis „gauCinarebuli<br />

qalebis” statistikis idea,<br />

romliTac man pirvelad miapyro<br />

yuradReba sqesis mixedviT<br />

seleqciuri abortebis problemas.<br />

32 N9 (230) 20.03-26.03.2018 w.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!