تئاتر امروز- شماره ۱- گروه تئاتر اگزیت تابستان ۱۴۰۰

در حالی که براي ‏«شورا»،‏ چیزي تحت نام مجمع عمومی به مفهوم مصطلح
آن بی معناست؛ زیرا،‏ از سویی در ساختار ‏«شورا»یی اساسا نمی توان
‏«مجمع»ي را غیر عمومی برپا کرد . در اینجا بحث شکلی نیست،‏ بلکه به این
معناست که اگر شورا،‏ برگزیدگانی را به عنوان هیات دبیران یا نمایندگان
انتخاب می کند،‏ حتی این هیات نیز فقط وجه هیات اجرایی داشته و هرگونه
تصمیم گیري آن می تواند از سوي هموندان،‏ نه فقط زیر پرسش رود بلکه
می تواند بدون اعتبار عمومی اعلام شود ‏(بدین معنا که اگر هیات دبیران
‏«تصمیم اجرایی»اي گرفت و این ‏«تصمیم»‏ مورد مخالفت حتی معدودي از
هموندان قرار بگیرد،‏ بایست که مسئله به نظر عمومی احاله شود).‏ در
حالی که در ساختارهاي ‏«سندیکا»‏ و ‏«انجمن صنفی»،‏ چنین نبوده و در آنها
اگر به ‏«شورایی بودن»‏ اشاره شده،‏ فقط تاکید بر وجه ‏«شور و مشورتی»‏
پیش بردن امور از سوي ‏«مدیریت»،‏ مد نظر است؛ نه بیش از آن و اساسا در
ساختار شورایی،‏ با چیزي تحت عنوان و مفهوم ‏«مدیر»‏ و ‏«هیات مدیره»،‏
روبرو نیستیم؛ چرا که ‏«تدبیر»‏ فقط از آن ‏«شورا»‏ ‏(همۀ شورا)‏ است .
کارکرد بنیادین ‏«شورا»‏ چیزي جز ادارة همگانی امور و اجرایی کردن ارادة
همگانی بر امور نیست،‏ از این رو،‏ شورا تنها ساختار ارگانیکی ست که حد
فاصل تفرد و تجمع را با پیوند دیالکتیکی،‏ از بین برده؛ وضعیت مشارکت
مستقیم در تعیین سرنوشت خویش را براي فرد و جمع هموندان،‏ نه فقط
ممکن بلکه متعین می سازد .
شاید گفته شود که:‏ ‏«چنین چشم اندازي،‏ بسیار ایده آلی و ‏«آرمان شهري»‏
بوده و نمی توان دل به تعینش بست و از این رو،‏ تنها به عنوان یک افق
پرنسیپی دور،‏ یا حداکثر بعنوان یک معیار ‏«تعقلی»‏ براي تصحیح تصمیم ها و
کردار،‏ خوب است و نه بیش از این.‏
اما تجارب گوناگون تاریخی و زیسته،‏ خلاف چنین برداشتی را نشان داده و به
ما آموخته که:‏ ‏«شورا»ها بخشی از تجربۀ زیستۀ تاریخی همۀ جوامع بشري
به ویژه در دوران و هستار ‏«مدرن»‏ هستند و تنها،‏ ویژگی ساختاري
‏«شورا»ست که این امکان را پیش رویمان قرار می دهد که ارگانیزم
‏«برآوري»‏ خواست جمعی یک گروه اجتماعی،‏ نه فقط به عنوان ‏«پرنسیپ»،‏
که حتی در هستار ‏«کارکتر»،‏ به بخشی از وجود متفرد و متجمع هر یک از
هموندان تبدیل گشته و خودبخود هر یک از آنها را به ‏«سلولی»‏ کنشگر در
عرصۀ زیست جمع و فعلیت هایش تبدیل سازد.‏
در طرف مقابل،‏ هر دو ارگانیزم ‏«سندیکا»‏ و ‏«انجمن صنفی»،‏ بنا به بنیاد هاي
شماره یکم
تابستان 1400
121