UVODNA REČ UVODNA REČ Sektor elektronskih komunikacije, odnosno telekomunikacija, je u prethodne dve decenije beležio izuzetno brz rast, praćen konstantantnim tehnološkim napretkom. I 2015. godina, u tom smislu, prati iste tendencije. Ova godina je posebno bitna zbog završetka procesa prelaska na digitalno emitovanje televizijskog signala. Proces digitalizacije, koji je formalno započet još 2006. godine, na konferenciji RRC-06 u Ženevi, uspešno je završen u zadatom roku, što je omogućilo kvalitetniji prijem televizijskog signala svakom domaćinstvu u Srbiji, ali i oslobađanje radiofrekvencijskog spektra u opsegu 791-821/832-862 MHz (digitalna dividenda). Nakon završenog postupka javnog nadmetanja za ovaj opseg, mobilni operatori su dobili značajan i vredan deo spektra, koji im omogućava dalji razvoj bežičnih širokopojasnih sistema. Ukupan prihod ostvaren na tržištu elektronskih komunikacija Republike Srbije u 2015. godini iznosi oko 187,6 milijardi dinara (oko 1,55 milijardi evra), što predstavlja rast od 8,3% u odnosu na prethodnu godinu. U bruto društvenom proizvodu Srbije prihodi od elektronskih komunikacija su u 2015. godini imali udeo od 4,72%. Ukupne investicije u sektoru elektronskih komunikacija su u 2015. godini iznosile oko 276 miliona evra, što je za 48% više nego prethodne godine, te predstavlja vrlo obećavajući signal za naredni period. Usluge fiksne telefonije beleže stagnaciju po pitanju broja korisnika, ali je značajno da se, zahvaljujući uvođenju usluge prenosivosti brojeva, može očekivati porast konkurentnosti u ovom segmentu u narednim godinama. Segment mobilne telefonije ima najveće prihode i investicije, pa je jedan od glavnih generatora daljeg razvoja sektora elektronskih komunikacija. Broj korisnika je neznatno smanjen u odnosu na 2014. godinu, ali, ako se pogleda njihova struktura, po prvi put je broj pripejd i postpejd korisnika gotovo izjednačen, što ukazuje na visoku razvijenost i konkurentnost ovog segmenta tržišta. Veoma je važno uočiti da je tokom prethodne četiri godine količina prenetih podataka rasla po prosečnoj stopi od čak 45% godišnje. Značajan je i podatak da je ukupan broj prenosa brojeva veći od 400 hiljada. Ono što je interesantno u vezi sa segmentom Internet usluga, pored činjenice da broj korisnika, prihodi, investicije i brzine pristupa i dalje konstantno rastu, jeste činjenica da dial-up tehnologija zvanično više nije zastupljena na tržištu Srbije. U segmentu distribucije medijskih sadržaja i dalje su najzastupljeniji načini distribucije preko kablovsko-distributivnih sistema, IPTV i DTH tehnologije. Međutim, ono što se očekuje u bliskoj budućnosti jeste potpuna digitalizacija kablovsko- -distributivnih sistema, kako bi krajnji korisnici imali još bolji kvalitet usluge i mogućnost pristupa novim servisima. Na tržištu poštanskih usluga nastavlja se trend rasta prihoda, tako da je ono u 2015. godini iznosio oko 16 milijardi dinara. Ukupan broj pruženih poštanskih usluga je smanjen za 2%, s tim što je najveći pad, za 3%, zabeležen u segmentu univerzalne poštanske usluge. S druge strane komercijalne usluge i dalje nastavljaju rast, tako da je njihov obim za 14% veći u odnosu na prethodnu godinu. Ovaj pregled sadrži najznačajnije podatke koji odslikavaju stanje na tržištu elektronskih komunikacija po vrstama usluga (fiksna i mobilna telefonija, Internet, distribucija medijskih sadržaja, usluge sa dodatom vrednošću), stanje na tržištu poštanskih usluga, kao i analizu kvaliteta usluga na oba tržišta. Pored toga, prikazani su i podaci vezani za generalnu rasprostranjenost i upotrebu informaciono-komunikacionih tehnologija u Srbiji (u formi statističkih podataka i odgovarajućih indeksa), a predstavljen je i koncept zajedničkog korišćenja elektronske komunikacione infrastrukture. 6
PREGLED TRŽIŠTA TELEKOMUNIKACIJA I POŠTANSKIH USLUGA U REPUBLICI SRBIJI U 2015. GODINI 7
Change language