28.11.2014 Views

108 yiddish english color.qxd - Hamaspik.org

108 yiddish english color.qxd - Hamaspik.org

108 yiddish english color.qxd - Hamaspik.org

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

- v n x p h e b h h g x -<br />

njhk tk jhk:<br />

"vnxphe dtzgy" tuhxdtcg akhxy<br />

sh "khhbgrx dtzgy" tpyhhkubd<br />

vty zhl tbdgvuhci tbyuuhekgi cgrl<br />

dgyrhhg aytc nhydkhsgr thi tkg<br />

"vnxphe" tui "vnxphe-eghr"<br />

t vtkc htr btl sh grayg dtzgy'<br />

tui gx thz c"v tuhxdguutexi tuh; t<br />

shuuhzhgx' prtdrto mgbygri' rgzhsgbmi'<br />

tui tsnhbhxyrtmhg tphxgx/<br />

c"v grayg dtbmg htr-mgbskhd<br />

uugkywx ptrbgo' tstbe sh eurtza<br />

pui sh mgbskhdgr yuhzbygr khhbgr<br />

tkx sh trdti pui vnxphe thz bhay<br />

ptrvti t cgxgrg uugd nehho mu zhhi<br />

sgo ctetbyi "nprxnhi guah<br />

nmuv"' uuh tuhxmukhhdi tuh; sh<br />

ahjhu cfk emuh ,ck' uugkfg vtci<br />

muztngi tuhpdgcuhy t prgmgsgbyktzg<br />

muyruh tui muyrhy ptr<br />

prtdgx' gbypgrx' nhhbubdgi' ytytk<br />

aptkybx pui sh tuhxdtcg sh gcus,<br />

veusa uutx tkg aytc nhydkhsgr<br />

tuhxdtcg' nhy gykhfg uuhfyhdg<br />

mhki/<br />

tui tryhekgi' tkgx gk yvr,<br />

veusa tuh; t ctahhsgbgo ptrbgo'<br />

sgo jusa thz dguutri<br />

tpdgmhhfby t uuhfyhdgr uugbspubey<br />

prtdrtngi ptr bhhg etbxungr vhhngi thi dgptr<br />

mukhc erhyhai cuszagy etbpkhey thi tkctbh<br />

tunmgbzurhry' tphku ytytk tbtbho'<br />

tha t, rgvu hgzuru uktjhu htnr<br />

fuko tvucho fuko crurho aygki<br />

tvgr hgsi thhbmhdi ytd' cgxgr<br />

tygngi gexpgrhngby mhhdy ptrarhy<br />

ptr ptrtkhzhryg pui ruei-chhi yrtunt<br />

1( graybx' nrfz gzrv kmrfh<br />

vmhcur/ stx vhhxy' mu thbptrnhri<br />

vgkpi kgzi sh etbxeuugbmi pui t<br />

dtb. dgante mu khhbgi' ctwygnwy<br />

ptr sh tuhdi' tui ckuhz t nhbhntkg<br />

thi vhxytrhg pui "vnxphe dtzgy'"<br />

uugi sh uugkywx thhbmhdxyg thshag<br />

jze/ crhuugi uugri uuhhygr tbdgbungi<br />

dgarhci tuh; ptex tsgr ptxy )sh<br />

dgztdy' 42q7q563/ ztki sh jaucg<br />

gkygri' erucho' duyg prhhby pui<br />

thz ytytk ptrtkhzhry pubgo vtkz<br />

uugkfgr<br />

rhuu' erhxytpgr teyhtr<br />

stx hvsu, vjrsh, uugdi vhk;'<br />

xgruuhxgx tui prtdrtngi uutx<br />

mtk zhhyi/<br />

sh tuhxdtcg thz tbyaktxi zhl<br />

tuhxdtcg ptrwi dgzuby akhxy sh<br />

grayg dtbmg htr-mgbskhd pui<br />

abgkxyg muo srue(' tuhl tuh;<br />

ygkgpti ngxgszagx' cxcr pbho<br />

tkg uutx cteungi vnxphe vhk;<br />

uuhxi tui nhyvtkyi sh yhfyhdg tui<br />

vnxphe aygky mu' pui "vnxphe<br />

eghr" chz "tuhrkh thbygruugbati'"<br />

uuhhygr mu vtkyi cx"s mu sh zgkcg<br />

xytbstryi uuh chz vhhby' mu ayhhi<br />

gezhxygb. cagv yucv unumkj,/<br />

t ctarhhcubd tuhpwi dtzgy thz<br />

ptrtkhzhryg btl ruei-chhi yrtunt<br />

hpu,' ftya mukhc sh rhzhdg tbpkux<br />

egi suhgri mhhy tuhpmutrchhyi tkg<br />

vtrmhdg uugre nhy uutx sh xyg;<br />

mhhfgbgi zhl tuhx ti tuhpvgr' tui<br />

xhh uugkfg dgzubyvhhy vhk; ptr xhh<br />

uugngi' pui phmkgl ehbsgr chz zebh<br />

uuhhy – tphku m"y agrh vh,r egdi<br />

thhi ngdkhfg agr thxur – pui xhh<br />

ctaygyhdy dguutri tuh; t bhhg<br />

thcgrhd' tui tuusth bhay tuh; sh<br />

thhdgbg aptkybx/ gx ckhhcy btr mu<br />

"auugxygrvhho" tuh; ptxh etury<br />

crhuugi tui ngxgszagx/<br />

ckhhcy btr thcgr mu cgyi<br />

vtci muyruh tz xpgmhgkg<br />

etbxungrx zgbgi thi "duyg vgby'"<br />

gnl ch, hartk/ 2( muuhhybx'<br />

dgzubyvhhy thbptrntmhg/ zhhgbshd t<br />

uugkfg nhbsgxyg jaa pui kaui<br />

vrg' vkcb, pbho' rfhku,' njkue,'<br />

ztdi vusu ksw fh yuc fh kguko jxsu'<br />

tuh; sh druhxg jxsho pui sh grayg<br />

xhhg,t sanht tuh; yrhy tui arhy'<br />

uuhhk tzt tuhxdtcg thz stl tzuh<br />

zhhgbshd pgrzgbkhfg nuxygri uuhtzuh<br />

ngi str; zhh vgkpi tui xgruuhri<br />

rhhbg tuhxdtcg gk yvr, veusa<br />

uutx thz auhi xhh uuh sh vuhpy<br />

mhubu, ufk vnx,g;' tzuh uuh chz<br />

vhhby' tui stx uugy cx"s bhay<br />

ayrgbdg etbyrtk pui sh etubyh/<br />

nhbuy chho truhxeungi nhy tzt<br />

auugrg tui sgkhetyg tubygrbgnubd<br />

sgkhety tui xgbxhyhuu' nhy tzuhphk<br />

ngdkhfehhy tuh; drhhzi j"u' tui ngi<br />

kao uk,ptr,/ uugi t khhbgr thz<br />

cx"s muprhsi pui t vnxphe bhhgx'<br />

xytbmhg ptr tkgrkhh thbptrntmhg<br />

tui bhhgx uugdi vnxphe vgky tui<br />

dgyuhay uugri ehhi zhz fk avut/<br />

uuhhk tuhc ngi egi bhay tbvtkyi sh<br />

– gs vbv gzrubu rjnhl' auhi 801<br />

ntk nhy tzt xhhg,t sanht' tui nhr<br />

str; hgsi ytd n,pkk zhhi gx ztk<br />

bhay eungi mu t nfauk jkhkv/<br />

uuhk sh tdgbyur tuhxrupi: zhhywzag<br />

uuhxi tz tubygr sh auru, khdy pktd<br />

prthgeyi egbgi ht ptryhd uugri'<br />

drup-vtunx/ sh ctaygyhdyg<br />

bhhg<br />

cuhgi stx bhay grkuhci tunaygbsi<br />

hungi xgruuhxgx' thz auhi t eurmgr<br />

aprhbd tuhxmucrhhygri sh sgeubd<br />

stzhdg xytbstryi gp"h vkfv usg,<br />

,ur,hbu vew' str; ngi bhay ehhi<br />

cgyi t ceav gk vg,hs mu egbgi<br />

uuhhygr tbdhhi nhy sgo prthgey gs<br />

vah", ztk vgkpi tkg thsi ztki<br />

zhhi dgzuby tui aytre/ truhxdhhgbshd<br />

prtdrtngi tui 91 nhkhti stktr pui<br />

tui nhv pui dgyrhhg xyg; tui ztk<br />

sgr ergshy dhhi mu sh rhfyhdg<br />

sgrdrhhfy sh etbxungr nhy<br />

tuh; tkdgnhhbg dgzubyvhhy tui<br />

ngshmhbhag bhhgx ptr hgsi thhbgo<br />

vnxphe dtzgy/<br />

ptruutx str; ngi gx ht? sgr<br />

cht, vdutk/<br />

nhywi sgrdrhhfi sgo uugbspubey<br />

cuszagy tui sh egdbzhhyhdg pkgbgr<br />

chkhti stktr thbgo bhu htre xyghy<br />

11 pui sgphmhy rgetrs sgo mukhc<br />

pui jusa thhr uutx thz nrnz tuh;<br />

"fh tbh sw ruptl'" ztki nhr yteg<br />

tsrgxi' sh tunctzhbdgbg vgksi'<br />

uugkfg vtci cx"s dgntfy sh<br />

mudkhhl' tui stx muaygki ruthd'<br />

rhhi' nhy rgxpgey/<br />

gbypgr thz dgeungi rta jusa thhr<br />

,ax"d' uugi fkk hartk vty zufv<br />

ckhhcy tkgx tuhpwi zgkci tuhxdgyrgygbgo<br />

uugd uuh chz vhhby' thi<br />

thi ntbxh' tui sh tdgbyur thz auhi<br />

zufv zhhi mu dhhi dgzubygrvhhy tegdi<br />

nahj msehbu cnvrv chnhbu/<br />

ptzhyhuug bhhgx t kgcgshdg<br />

rgtkhygy' kesa ao anho/<br />

etubyh dgktzy uuhxi "vnxphe" tui<br />

3( srhybx' vfr, vyuc' ptr sh<br />

dguugi muo grahhbubd pui sh<br />

dgchy pui ftrteygr' bhhgx' crhuugi<br />

jusa thhr ,ax"d<br />

cuszagy pkti uugry dgabhyi 52<br />

pui sh 52 nhkhti stktr tuh;<br />

cuszagy etbpkhey thi tkctbh'<br />

erhyhai<br />

pubgo btfuuhhgi sh<br />

prthgeyi zgbgi ptrzhfgry nhy<br />

chhsg<br />

pkt./ t thmy zufy ngi<br />

thi ptytehwx cuszagy pkti'<br />

drup-vtunx/<br />

phbtbmhri<br />

kgdhxktyur vty tuhl<br />

etubyhx cteungi pui tkctbh mu<br />

vnxphe dtzgy | thhr-xhui ,ag"d<br />

tcgr nhy ngr shrgeyg tui<br />

nhkhti stktr pui "ngsheghs"<br />

uuhtzuh stx mu sgei' vtci tuhl<br />

dtuugrbtr ptyteh vty dgabhyi'<br />

btbyg htri uugy btl zhhi ngdkhl mu<br />

thi dtuugrbtr ptytehwx<br />

dgcruhfi/<br />

xpgmhgkg<br />

kgdtkg gexpgryi thi tkctbh ztdi<br />

murhedgaygky sh 52 nhkhti stktr<br />

tbctktbdy "vnxphe" tdgbyur' vty<br />

khhdy murhe txtl prtdrtngi uutx<br />

txtl ayhhgri tcgr<br />

vgfgry uutx<br />

cuszagy'<br />

thhdgbgo ti surfdgphry<br />

"tuugrcuhrsgi ghs" ptbsx uutx<br />

vtci zhl truhxdgaygky dtr atr;<br />

sgr xyghy kgdhxktyur - sgr<br />

sgei sh etxyi pui etbxungr drup-<br />

tkx rgzukyty' vty rtekgbs<br />

vtunx/<br />

gx thz t druhxg prtdg mh thi sh<br />

tcgr<br />

ptbsx' rgdhrubd uuhhygrshdg<br />

"crusgrvhho" thi ntbxh' tuh; uutx<br />

- stx nhhby "tuugrcuhrsi egp"'<br />

dgkygr<br />

tuhxbto stzhdg sh dgabhyi<br />

tbsgrg tdgbyuri tz sh thmyhdg<br />

pui ptytehwx gbgrdhg mu vgkpi sh<br />

yhhk tkx vnxphe/ ptr prhhby duygr<br />

"tphx tuu ngbyk rhytrsghati tui<br />

thbmhtyhuug tuh; btl 5 htr/ sgr<br />

vnxphe cuhy thmy t bhhg<br />

tzgkfg vhhngi' tui ptrhtr vty gr<br />

yhuug' uutx agbey druhxg dgkygr<br />

thbmht-<br />

eghrx" xyghy htre "bhu<br />

ehbsgr tui gruutexgbg' ntfy sh<br />

prtmgby' tui sh etubyhx mtki 52<br />

trhhbdgaygky t "zui tubygrdtbd"<br />

sgphmhy' tui sgr dtuugrbtr vty<br />

cuszagy<br />

sgo mukhc yuha druhxgr<br />

dgntfy sgo tuhxbto pui ctmtki<br />

vty gr bhay dgabhyi ehhi<br />

sguugktpngby shxgchkhyhx" )ngr<br />

vty 6 htr murhe thhbdgphry sgo<br />

gr<br />

shxghcks' ptr vhhngi rgzhsgb.<br />

xyghy ti tuhxbto tui ctmtky tuhl<br />

cuhgi prhag vhhngi/<br />

egbgi bhay sgei' uuh knak stx<br />

uutx sh etubyhx<br />

prtdrtngi tuhxbto<br />

st zgbgi pteyha tcgr prtmgby/<br />

sgr sgntertyhagr txgnckh -<br />

tui xgbty xyghy rgpuckhetbgr<br />

rgdhrubd thi uutahbdyti mtky 05<br />

egdi dtuugrbtr ptyteh' tui vtci<br />

prtdrto thi bhu htre xyghy' uugry<br />

dgkygr eungbshdi htr/ tz bhay' dhhy<br />

btftntk ctayhngi mu abhhsi sh<br />

nuz<br />

xyghy sh tz nhhby uutx rgsuemhg'<br />

vgky eghr prtdrtngi/ uutx<br />

tui<br />

tuhxdtci grmhtubd sgrubygr<br />

vgkpi cuhgi bhhg vhhngi/ sgr xyghy<br />

mu etubyhx ptr ghs" "tuugrcuhrsi<br />

grkuhcy sh xyghy mu uuhsngi yhhk<br />

sgr xyghy kgdhxktyur<br />

nhygrx tui xhhbx' tui ptrzhfgri tz<br />

uugbstr ctexgx' ptxy egxykgl'<br />

ctshhybsgr dguuhbx ptr vnxphe'<br />

t thz uutx ptbsx' "ngsheghs"<br />

sgruuhhk bhay murhedgaygky/<br />

stktr thz<br />

nhkhti 91 sh tcgr<br />

sh ektdg ptsgry sh ayty ztk<br />

ngbyai/<br />

shxghcks tui uuhkyaghrx<br />

xyghy kgdhxktyur cuszagy'<br />

aprtl thbgo<br />

kgdtkgr sgr tz tcgr<br />

ptrktbdy sh zgkcg shxghcks-<br />

uutahbdyti<br />

thi etury xuprho<br />

muyrhy tuh; tkg xhhsuutkex thcgr<br />

chh dgchhsgx ptr shxghcks ctbu.<br />

xytyux tuhpi 91 nhkhti stktr<br />

dgbmkhl trtpbgngi pui sh<br />

"ekgx geati" ektdg egdi sh<br />

prtdrtngi pui tnrs"s sgptry-<br />

prhag ptbsx tuh; ptrahsgbg<br />

mudgkhhdy<br />

dtr vty btr ngby'<br />

uuhkyaghrx ts"d' mu dgci sh<br />

ptr<br />

tuhxdgaygky uugri<br />

rgbtuuhry muo ctbu. pui<br />

uugri ztki xhhsuutkex tkg tz<br />

cuszagy tuhpi htr 50w/<br />

thi trhhi murhe tuhytntyha gx<br />

thi xtertngbyt - sgr egphytk pui<br />

)ptrzgmubd tuh; zhhy 8(<br />

sh tuhxdtci pui "ngsheghs"<br />

ghs"?<br />

"tuugrcuhrsi nhhby uutx<br />

xhhsuutkex tkg cgbe' phhgr<br />

cteuugnxyg muyrhy ptr sh<br />

thhbdgyhhky tzuh: sh pgsgrtkg<br />

ntexhnuo uutx ngdkhl/<br />

vhhsrgbyx' mhhyubd tui tbsgrg<br />

prtmgby' sh xyghy mtky 52<br />

xgertngbyt' etkhptrbhg' uutu t<br />

ptrktbd' tcgr sh tbektdgr vtci<br />

chhngr' huyhkhyh aytbdgi' ptrehbd<br />

cuhgi drup-vtunx ptr shxghcks<br />

drupg shxghcks vtci trhhbdgdgci t<br />

sh dgchhsgx' tcgr t ektdg chho<br />

etkhptrbhg - vty tpdguutrpi sgo<br />

prtmgby/<br />

jke' stx nhhby 05<br />

etubyhwx sh<br />

sh dtbmg xhhsuutke thz dkty muo<br />

tkx phtbhr thi sgo pgks pui<br />

ctrhny thz ptyteh dtuugrbtr<br />

aytyhag rgdhrubd' nhy t ptsgrubd<br />

ctdrgbhmyg etbxungrx uugkfg bumi<br />

ptr etubyhx mu vgkpi drhbsi<br />

91 nhkhti stktr' uutx zgy tpar<br />

btftntk thhbdgphry tzt<br />

xgruuhxgx tui thbmhtyhuugi/ tcgr<br />

prtdrto uugry tbdgphry surfwi<br />

etubyhx pkgdi cteungi mu<br />

- uutx sh<br />

sgei tkhhbx bhay egbgi zhh<br />

ptbsx' stry vty sh xyghy dgabhyi<br />

tdgbyuri nuzi tbeungi mu etubyh<br />

tui<br />

drup-vtunx'<br />

bhhg mu euny gx uugi<br />

ctrhnyi ktbdhtrhdi etnhatbgr<br />

tubygrwi<br />

"tnrs"s"( tkx ctetby<br />

ytntx ntvk' ti tuhxygrkhagr<br />

phbtbmhri sh etubyh tuhxdtci uutx<br />

uugri ptr shxghcks muyrhy?<br />

xpgmhgkg etbxungrx' vty gr<br />

xtkhxhytr szagbgrtk ygtstr<br />

dgstrpy dgci mu ctmtki drup-<br />

vtci<br />

etubyhx uutx jke sgo<br />

tmhbs thz trhhbdgeungi t<br />

prthgeyi/<br />

vtuo<br />

sgptrngby thi uutahbdyti sh<br />

vnxphe cuhy hgmy thi ntbxh/<br />

vhhngi thi sgr mueubpy/<br />

09wchkhti stktr xyghy cuszagy'<br />

xuprho etury ctyrtfy:<br />

strpi tkg xhhsuutkex rgbtuuhry<br />

uugryvhhngr vh"u' arhhcy rtekgbs<br />

sgr dtuugrbtr vty ptraprtfi<br />

mu uugytthri sgo cuszagy<br />

ptruuhrekhfubd pui sh 2 vhhngi uutx<br />

nhy tuugebgngi sh ptbsx euny t<br />

tui vhhngi' vnxphe sh cuhgi stx<br />

gr ptrzhfgry tcgr sh<br />

tcgr sh ptbsx vtci grngdkhfy<br />

mueubpyhdg drup-vtuo prthgeyi/<br />

xgruuhxgx' szatu vtkgbs' tz sh<br />

xtagk<br />

tuu etnhatbgr etubyh<br />

shrgeytr pui vnxphe' rw nthr<br />

druhxgr prtdg mhhfi tuh; bhhg<br />

tuhx t ekhhbg xung egdi sgo<br />

etubyh egi ngr bhay phbtbmhri<br />

thi t crhuu muo gezgehuyhuu<br />

xhhsuutkex tui trunhdg drtubsx<br />

tphmhgkg aygkubd pui sh cua<br />

tsnhbhxyrtmhg thcgr sh ektdg' tui<br />

cteuugng shxghcks ctbu./<br />

sh ektdg aytny pui<br />

tngrheg/<br />

dtb.<br />

dgzg. pui 099w ptsgry yteg pui<br />

tuhpi ctzhx tz sgr ctetbygr<br />

zhl ctks dguutbsi muo vgfgri<br />

tvgrmuaygki tkg xhhsuutkex ptr<br />

dgrhfy tui dguuhbgi sgo tpgkty'<br />

ptrtkhz tuhpi tubygrayi yhhk<br />

auugrg t dguugbkhl nhhby uutx<br />

tuhpi vtrhztby pui ytytk<br />

uutkegbx<br />

yubegkg sh muuhai<br />

vty trhhbdgckhyaegy t ekhhbg<br />

tkg aytyhag rgdhrubdgi<br />

sgr pgsgrtk shxyrhey etury<br />

tui tphku ht' uugy gx ctbertyhri sh<br />

eungi<br />

muaytbs bhay egi prthgey<br />

txyrtbtnhagr ptrngdi pui t<br />

rhuuwx<br />

nhy vtkz/ chzwi<br />

grkuhci egbhdkhfg ctshbubdgi 42<br />

zhl ptrthhbhdy mu ctegnpi sh ektdg'<br />

tui sh "bgatbgk khd tuu xhyhx" vtci<br />

nghtrx"<br />

tuu etbpgrgb. "btmhtbtkg<br />

sh xhyhx' tngrhetbgr pui ngrvhhy<br />

cgxgr uuh dgrtfyi/<br />

truhxdgeungi<br />

thz rgxphrghytr<br />

rtusx' crhei' dgchhsgx' strpi uugri<br />

tz tkg aytyhag thbprtxyrueyur'<br />

ygtrhg<br />

prgmgsgbyktzg t aygky gx<br />

uuhhk<br />

tngrheg' dtb. thcgr rgdhrubdgi<br />

ztdbshd tz tzt txyrtbtnhagr<br />

druhx tuhpcruhz chh aytyhag<br />

tuhxdgrupi<br />

vty turyhhk sgr<br />

mumuaygki uuhkyaghr muyrhy/ t<br />

rgbtuuhry<br />

tui thcgrdgcuhy<br />

"tngrhegbx uuhy shxgchkhyhx"<br />

ctyrgpbsg xhyhx/<br />

sgr gexpgrhngby uugry<br />

tkxti thz gruutrygy mu gbypgri<br />

xuprho etury dgprgdy sgo huxyh.<br />

ntbytd ntrya 71 vty sgr<br />

sgrhcgr tkx zgkcxydgeruhbygr<br />

dguutri ptrtkhzhry pui yrtunt/<br />

pkumkhbd<br />

zgbgi uugkfg ngbyai<br />

mudgaygky tkx "ygxy" tuh;<br />

tkhhbx<br />

zhl vty tui trtp'<br />

chz gbsg nth/<br />

uugi t bhhg gexpgrhngby mu ntfi t<br />

vtpgbubd'<br />

pui ayrtk khfyhdg tcgr<br />

ptrtkhzhryi ngbyai trtpdhhi pui t<br />

tkgrkhh ngdkhfehhyi uuhtzuh mu<br />

surfdgphry tuhpi nukyh-nhkhtbgr<br />

tuhxdgphry surl ntahbgi'<br />

pubemhgx<br />

egrpgrkhfg tkg<br />

auugri uutubs tuhpi juy vasrv'<br />

"tnctxtsgr" mu a,skwi ptr sh<br />

ktbdg teyhtr etrhgrg' egi gr zhl<br />

egrpgr tsgr sgo dtbmi egrpgr<br />

)ptrzgmubd tuh; zhhy 7(<br />

mukhc zhhi auugri ptrtkhz' uugri<br />

mu zhhi frtbhag ptrtkhz' tui shby<br />

zhl ptpukgr tui tunagnguushd<br />

gr<br />

vtky<br />

surfsgo uutx ytd' thi agv<br />

sh grayg "vnxphe dtzgy" truhx ktur guko' thhr ,ax"d<br />

ngshmhbhag bhhgx<br />

May ‘03 . No. 1 .<br />

10

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!