Download - qendra per arsim demokratik

Gramatika e shqipes si gjuhë e huajKoncepte, përshkrime, analizaEmine SADIKU-TEICHMANNInstitucioni shtetëror gjuhësor Bundessprachenamt, Selten gelehrte Sprachen (Albanisch),Hürth, Germany & Universiteti i ElbasanitGladiola POPAUniversiteti i ElbasanitABSTRAKTPunimi ka për objekt një nga çështjet qendrore të studimeve e kërkimeve në fushën emësimit të gjuhës së huaj. Kjo disiplinë paraqitet sot me kufij, çështje e problematikë tëpërcaktuar. Në rrethin e problemeve ende të diskutueshme të saj, në plan kombëtar dhendërkombëtar, është dhe roli e vendi i gramatikës në procesin e mësimit të gjuhës sëhuaj. Që nga koha e marshimit triumfues të pragmatikës në gjuhësi është vënë re njëlloj nënvlerësimi, ose një lloj shmangie e minimizim i gramatikës në literaturën e nëprocesin e mësimit të gjuhës së huaj. Gramatikës, në kuptimin e sistemit, e rregullavemorfosintaksore, i kundërvihet teoria mbi përdorimin e gjuhës, mbi formimin ekompetencave folëse të nxënësve në stile të ndryshme, duke e nënrenditur deri nëinjorim sistemin. Ballafaqimi i këtyre dy fronteve ka zgjatur dhjetra vjet. Sot duket seështë arritur një ekuilibër: Gramatika në mësimin e gjuhës së huaj nuk është qëllim,por mjet për të arritur qëllimin. Punimi i kushtohet konceptit dhe rolit të gramatikës,si komponent i pazëvendësueshëm në procesin e mësimit të gjuhës së huaj. Dhjetë vjetpas vdekjes së njërit prej autorëve më të suksesshëm në fushën e gramatikës së gjuhës sëhuaj, H. Kleineidam, kolegët e tij organizuan një konferencë përkujtimore. Materialet,që u referuan, u botuan në librin tejet interesant, me titullin jashtëzakonisht domethënës(që mund të ishte dhe titull i punimit tonë): Grammatica vivat! (Rroftë gramatika!)(Barrera-Vidal,A./ Raupach, M./ Zögfen, E. (Hrsg): Grammatica vivat, Gunter NarrVerlag Tübingen,1992)Fjalë kyç: gramatikë; gjuhësi; didaktikë; gramatikë e gjuhës së huaj; pragmatikë;gramatikë e pjesëve të ligjëratës dhe e fjalisë; gramatikë komunikative; gramatikë e tekstit7Volume 1 - Number 1 - 2013