FRONDA

cając się o przebaczenie do potomków Indian. Rząd Hiszpanii przygotowujesię do przeprosin za zbrodnie konkwistadorów; premier Polski przepraszał zapogrom kielecki, a prezydent ogólnie za antysemityzm. Katoliccy biskupi Francjiogłosili deklarację skruchy i zwrócili się z przeprosinami do ludu hebrajskiegoz powodu milczenia swych poprzedników w czasie drugiej wojny światowej.Biskupi hiszpańscy zamierzają przeprosić za poparcie, jakiego Kościółkatolicki udzielił rządom Franco. Niektórzy przedstawiciele hierarchii katolickiejcoraz częściej przepraszają za zbrodnie popełnione w przeszłości przez katolików:za ofiary inkwizycji, za palone na stosach czarownice, za ucisk zgotowanyludom Ameryki Południowej i Afryki przez białych chrześcijan.Wydaje się, że pod koniec XX w. mamy do czynienia z ogromną potrzebąwyjaśnienia zła historii. Motywy takiego postępowania mogą być rozmaite.Jedni wierzą, że tylko w taki sposób można pokonać demony przeszłości,gwałt, przemoc i wojny. Przeprosiny byłyby gestem otwierającym przyszłość,sposobem na walkę z urazami i przesądami. Byłyby swoistym sposobem oczyszczeniapamięci, być może nawet rachunkiem sumienia. Dla innych publicznewyznanie win w imieniu swych przodków jest aktem odwagi moralnej,rodzajem zadośćuczynienia dla ofiar, wyzwoleniem z zemsty, jawnym zerwaniemze złą tradycją. Stanowi prawdziwie nowy początek.Niestety, mimo że dostrzegam te wszystkie motywy, mimo iż doceniamich wagę, ba, niekiedy wręcz gotów byłbym się solidaryzować z przepraszającymi,czuję coraz większy niepokój. Muszę podkreślić, że powodem tego niepokojunie jest, jak wierzę, małoduszna obawa, iż cenione przeze mnie wartości,czyli Kościół i naród, utracą swój pozytywny wizerunek. Nie jest tojedynie kwestia dobrego imienia.LATO 19 9 8 13