Ecologie en veiligheid Markermeer

4 De pijlersHet plan wordt getoetst aan de hand van de vier pijlers:• ecologie;• morfologie;• economie en gebruik;• financiering.In 4.4 wordt aangegeven hoe wij het plan qua draagvlak inschatten en hoe het draagvlak eventueelvergroot kan worden4.1 Pijler 1: Toets ecologie4.1.1 InleidingIn uw uitvraag noemt u een viertal ecologische vereisten. Onderstaand geven we aan waar onzevisie c.q. uitwerking overeenkomt met het PRA en waar sprake is van optimalisatie in doelen.In eerste instantie wordt een overzicht gegeven van de ervaring met de ecologische meewaardevan luwtestructuren. Vervolgens vindt een toetsing plaats van het ontwerp aan de ecologischevereisten. Tenslotte vindt een toetsing plaats aan Natura2000 en KRW.4.1.2 Ecologische meerwaarde van luwtestructurenUit onderzoek blijkt dat luwtedammen voor alle onderzochte soortengroepen een (aanzienlijke)toegevoegde waarde hebben. Vooral voor ondergedoken waterplanten en in mindere matemosselen is het belangrijk dat de dammen dwars op de wind liggen met zo min mogelijk instromingvan slibrijk water. Des te minder slibaanwas achter de dam, des te meer planten en mosselenaanwezig kunnen zijn. Voor vissen lijkt de slibrijkdom achter de dam minder relevant,maar in grote lijnen hebben dammen die dwars op de overheersende windrichting liggen (zuidwesten)de hoogste ecologische potenties. Voor kranswieren is een diepte van ca. één meterhet meest ideaal (weinig vraat) en een diepte van ca. twee meter leidt tot meer fonteinkruiden.Gebieden met een open vegetatie aan fonteinkruiden hebben meer potenties voor mosselen en(jonge) vis dan dichte kranswiervelden. Een variatie in diepte is dus belangrijk om in alle ecotopente kunnen voorzien.Een luwtestructuur kan dus het voorkomen van mosselen ten goede komen (voorkomen opwerveling;bieden van hard substraat) en leiden tot grotere dichtheden mosselen (Muiden). Echter,als de luwtestructuur tot grote ophoping van slib leidt, verhindert dit de vestigingsmogelijkhedenwaardoor dichtheden van mosselen lager zijn (Pampushaven, vaargeulen bij Muiden en damvoor de Oostvaardersdijk).Locaties met veel oude schelpen hebben meer potentie voor mosselen; ook een wat harderebodem met zand kan positief effect hebben. Het aanbrengen van dergelijk geschikt substraat inde omgeving van een luwtestructuur zal daarom positief werken op de dichtheid aan mosselen.De dammen zelf hebben in veel gevallen ook dat effect door de aanwezigheid van hard substraatals golfbreker.Aanwezigheid van vegetatie heeft positief effect op Dreissena (vice versa ook). De verzameldegegevens leveren geen eenduidig beeld op van de rol van verschillende soorten vegetatie(Chara vs Potamogeton). Wel is bekend dat zeer dichte velden met kranswieren (onder andereChara) negatief werken op dichtheid aan mosselen en waarschijnlijk ook vis.Naast de zebramossel komt tegenwoordig ook de nauw verwante Quagga-mossel voor in hetIJsselmeergebied. Daarnaast zijn ook andere exoten (korfmosselen) en inheemse soorten (erw-GM-0067755, revisie 3Pagina 33 van 48