Ecologie en veiligheid Markermeer

De pijlerstenmosselen, zwanenmosselen) aanwezig in het Markermeer en IJmeer. Het onderzoek aan dedammen langs de Oostvaardersdijk en Houtribdijk laten zien dat de Quagga-mossel het bestandaan mosselen voortaan grotendeels bepaalt. Het onderzoek van Bij de Vaate (2011) bevestigtdit.Er zijn geen verschillen in gemiddeld biovolume per schelp tussen de deelgebieden gevonden.Dit geeft indicatie dat groeiomstandigheden voor individuele schelpen min of meer gelijk zijnvoor het gehele Markermeer.Er is nog veel onduidelijk over de ideale morfologische omstandigheden voor (jonge) vis. Belangrijkevragen hierbij: Hoe ziet een ideaal gebied (morfologie en sedimentatie) er uit om in allelevensstadia van de vis te kunnen voorzien en welke effecten zijn er mee te behalen op de visgemeenschapin het hele meer?Algemene conclusie van de monitoring is dat de luwtedammen een (aanzienlijke)toegevoegde waarde kunnen hebben voor alle onderzochte soortengroepen. Deze meerwaardeis wel sterk afhankelijk van de locatie, waarbij waterbeweging, slib en waterdiepte de sleutelfactorenzijn. Vooral voor ondergedoken waterplanten en in mindere mate mosselen is het belangrijkdat de dammen dwars op de wind liggen met zo min mogelijk instroming van slibrijk water.De waterdiepte moet daarbij dusdanig groot zijn dat de vraat door watervogels beperkt blijft.Bij een diepte van ca. 2 meter krijgen ook fonteinkruiden weer een voordeel ten opzichtevan de (dichte) kranswieren. Dergelijke gebieden hebben ook meer potenties voor (jonge)vis en mosselen. Op basis van de resultaten van monitoring (interne concept documentenRWS) trekken wij de conclusie dat ontwerp van een robuuste baai het meest kansrijk is.4.1.3 Toetsing ontwerp aan de ecologische vereistenDe vier toetscriteria zijn:• Heldere randen;• Gradiënten• Land –water zones• Versterken ecologische relaties1. Heldere randen langs de kustDit uitgangspunt vullen we volledig in. We willen dit uitgangspunt benadrukken en zelfs zwaarderinvullen omdat ons inziens deze vereiste aansluit bij de primaire doelen van N2000 enKRW. Dat luwtestructuren leiden tot bijzondere ontwikkelingen is te zien op kleinere en groterelocaties langs het Markermeer, o.a. Gouwzee, Hockeysticks etc.Door de aanleg van luwtestructuren is er minder waterbeweging, waardoor er minder slib in dewaterkolom aanwezig zal zijn en hiermee het water helderder. Hiermee nemen de groeimogelijkhedenvoor waterplanten toe. Echter niet alleen het doorzicht maar ook de waterdiepte is vanbelang. Door de luwtestructuren in de ondiepere delen langs de Noord-Hollandse kust enEnkhuizer zand te situeren wordt de potenties op korte termijn gerealiseerd met relatief beperkteinspanningen.De luwtestructuren langs de NH-kust worden op circa 2km van de kust aangelegd. Hierbij wordtrekening gehouden met de aanwezigheid van de huidige watervegetatie die bestaat uit fonteinkruidvelden.Tevens wordt hiermee de gewenste schaal gecreëerd die een substantiële bijdragekan leveren op het schaalniveau van het Markeermeer. Een dergelijke schaal is daarbij robuustermet betrekking tot ongewenste variaties met betrekking tot de waterkwaliteit en bloei vanblauwalgen.De aanleg van luwtestructuren op locaties waar nu reeds watervegetaties aanwezig zijn zal leidentot veranderingen in de soortensamenstelling van soortenarme pioniervegetaties van doorgroeidefonteinkruid naar soortenrijkere watervegetaties met ondergedoken en drijvende waterplanten.Hiervan profiteren plantenetende vogels waaronder diverse eendensoorten.GM-0067755, revisie 3Pagina 34 van 48