Ecologie en veiligheid Markermeer

VoorwoordAanleiding voor de opdrachtIn het Algemeen Overleg RRAAM d.d. 21 december 2011 is door de Tweede Kamer met deminister van I&M gesproken over het TBES en het Optimalisatierapport. De Tweede Kamerheeft de minister van I&M verzocht om een open marktuitvraag te doen voor de natuurontwikkelingsplannenzoals beoogd in de RRAAM-ambitie. De Tweede Kamer wil op deze manier decreativiteit van de private sector optimaal benutten. De resultaten kunnen worden meegenomenin de besluitvorming naar de ontwerp-Rijksstructuurvisie eind 2012. De minister heeft tijdens hetAlgemeen Overleg positief op deze open marktuitvraag gereageerd.Dit rapport is een onderdeel van het resultaat van die werkwijze.De opdrachtIn overleg met de opdrachtgever is afgesproken om accenten te leggen op:• Een sterk accent op de luwtestructuren aan de Noord-Hollandse kant in de vorm vaneen zanddam (optie van een strekdam als alternatief voor zanddam) parallel aan deNoord-Hollandse kustlijn, verbonden met de kust middels een loodrechte zanddam.Aandachtspunt is de waterkwaliteit (blauwalg) en uitwisseling met de rest van het meer.Daarnaast monden vispassages in het ontwerp uit in het Markermeer. Hoe wordt gezorgdvoor een overgang naar de luwte zone binnen de luwtestructuur? Voor de luwtestructurenkunnen twee opties voor locaties uitgewerkt worden:* alleen luwtestructuren aan de Noord-Hollandse kust* als alternatief; gedeeltelijk aan de Noord-Hollandse Kust, gedeeltelijk aan dekust van Flevoland ( bijvoorbeeld op de locatie van de VooroeverLepelaarplassen).• Uitwerken van een luwtestructuur bij het Enkhuizerzand in de vorm van een zanddammet beperkte moeras vorming (hoe maak je dit moeras en hoe richt je het in?) Wat is demeerwaarde van een moeras op deze locatie (nu heeft Enkhuizerzand ecologisch hogewaarden)? Dit beperkte moeras komt in de plaats van het grootschalige moeras voorzienin het PRA.• Uitwerken van synergiemogelijkheden met de versterking van de Houtribdijk door plaatsingvan kribachtige zandbanken langs de dijk welke door aanslibbing mogelijk kunnenuitgroeien tot oeverdijken van zand c.q. moerasoevers.• De gekozen aanpak met fasering en zonering is een sterk onderdeel van de offerte. Deaanpak van kleinschalig naar grootschalig zien wij graag terugkomen in het eindproduct.De andere onderdelen worden tot een dusdanig niveau uitgewerkt dat het mogelijk blijft om eenintegrale visie met bijbehorende totale kostenraming op te stellen.Zanddam versus stortstenen dammenHet door WMIJ gevraagde accent op zanddammen spreekt ons erg aan. We hadden het alsuitdagend alternatief aangeboden. In onze indicatieve kostenramingen waren van de meer traditionelestrortstenen dammen uitgegaan. In deze rapportage richten we ons op de zanddammen.We hebben aan het eind van de rapportage (paragraaf 5.3) een korte vergelijking tussenstortstenen dammen en de hier gerapporteerde zanddammen opgenomen.Rapportage / leeswijzerDe inleiding hebben we voor een groot deel overgenomen uit het rapport ‘Naar een ToekomstbestendigEcologisch Systeem’, Optimalisatierapport Werkmaatschappij Markermeer-Ijmeer, 17november 2011. Dit rapport samen met enkele recent verschenen rapporten zijn als basis gebruiktook op enkele andere punten.De inleiding beschrijft de historie van het Markermeer en de voorgeschiedenis van dit rapport.In hoofdstuk 3 beschrijven we het plan en de maatregelen. In hoofdstuk 4 wordt het plan getoetstop zijn ecologische en morfologische effecten.GM-0067755, revisie 3Pagina 3 van 48