Ecologie en veiligheid Markermeer

6 Conclusie en vervolg6.1 ConclusieGeconcludeerd wordt dat met luwtestructuren langs de relatief ondiepe oevers de Nature2000en KRW doelstellingen kunnen worden ingevuld. De kosten voor de fasen 2, 3 en 4 zijn in tabel6.1 gegeven. Door synergie met de dijkversterking kan een aanzienlijk kostenvoordeel wordenbehaald. Dat is aangegeven als het lage bedrag in de aangegeven marges in tabel 6.1. Als er inhet geheel geen synergie mogelijk is, ontstaat het hoge bedrag. Daarin zit ook de aanleg van deoeverdijken. Het is echter niet reeel om die vanuit WMIJ te financieren.In ons oorspronkelijke voorstel waren we uitgegaan van de aanleg van stortstenen dammenvoor de luwtestructuren. Als uitdagend alternatief noemden we de zanddammen. In de huidigemarktomstandigheden zijn die echter duurder. Met zanddammen wordt wel meer areaal ondiepezone gerealiseerd.Tabel 6.1 KostenoverzichtKostenKostenExcl. toeslagen en btw Incl. toeslagen en btwZanddammen 146 – 297 miljoen 282 – 572 miljoenStortstenen dammen 85 – 175 miljoen 165 – 338 miljoenDe kosten inclusief toeslagen en btw kunnen vergeleken worden met het PRA alternatief dat op816 miljoen is geraamd (N.B. de 631 miljoen zoals genoemd bij het PRA alternatief is excl. toeslagen).6.2 VervolgDe grootste aandachtspunten zijn draagvlak vanuit de omgeving en nadere onderbouwing vande ecologische en morfologische effecten. De variant met zanddammen is duurder en mindereenvoudig technisch te onderbouwen dan de stortstenen dammen. Het vertrouwen in de goedewerking van oeverzanddijken is nog niet aanwezig.Het ligt voor de hand dat het vervolg zich op bovenstaande richt. Er zijn uiteraard nog vele andereonderzoeksvragen. Het is echter niet waarschijnlijk dat onderzoek zal leiden tot de gewensteduidelijkheid. Wij verwachten dat in de praktijk kleinschalig beginnen meer resultaat oplevert.Dat geeft inzicht in het gedrag en effect van de maatregelen. Als de maatregelen in nauwoverleg met de omgeving worden uitgevoerd en ook gericht zijn op meerwaarde voor de omgeving,kan meer draagvlak ontstaan.Concreet denken we aan de volgende vervolgstappen:• Leg bij de Houtribdijk een stuk vooroeverdijk aan. In de bocht nabij de Houtribsluizen isde meest logische plaats (kosten orde € 250.000,- tot € 500.000,-);• Leg op het Enkhuizerzand een stuk zanddam aan (kosten orde € 250.000,- tot €500.000,-);• Schelpensubstraat achter de zanddam voor hechtingsplaatsen voor mosselen. Hier zijnal positieve ervaringen mee opgedaan (kosten voor 2 ha orde € 25.000,-).Bovenstaande maatregelen leveren voor een relatief klein bedrag veel concreet bruikbare ervaringop. De vooroeverdijk langs de Houtribdijk kan een voorbeeld zijn voor de rest van de Houtribdijken de dijken langs de Noord-Hollandse kust.GM-0067755, revisie 3Pagina 47 van 48