VOX HIERONYMI

14 |Klassieke boeken
vox hieronymi
www.usgvox.nl
redactie@usgvox.nl
Menselijke grandeur en onsterfelijke poëzie
De Vox vroeg vier docenten van de sectie Klassieke Talen naar hun favoriete boektitel. Over de
Aeneis als must-read, de eeuwige waarde van de thematiek van Ovidius’ Metamorfosen, en de
twaalfduizend verzen suspense van de Odyssee van Homerus.
Arma virumque cano…
‘Mijn verhaal gaat over oorlog en een man…’ Zo begint een
van de meest beroemde en meest geprezen literaire kunstwerken
uit de Latijnse literatuur, de Aeneis van Vergilius. Het
nationale epos van de Romeinen verhaalt over de lange
tocht, die de pius Aeneas maakt vanuit het brandende Troje
en via Carthago, het rijk van koningin Dido, naar de Italische
kust is gekomen om aldaar het Romeinse volk te stichten.
‘Na 2000 jaar is de Aeneis nog altijd een
must-read voor iedereen’
Niet alleen heeft Vergilius de Ilias en Odyssee van Homerus
tot één werk weten te vormen, maar heeft hij deze topwerken
ook weten te vermengen met de meest tragische liefdesgeschiedenis
aller tijden: die tussen Dido en Aeneas.
Al lezende zal de lezer niet alleen geraakt worden door het
prachtige poëtisch taalgebruik van Vergilius, maar zal hij ook
versteld staan van de diepe symboliek en talloze literaire en
historische verwijzingen die in het werk aanwezig zijn.
Dit alles heeft de Aeneis al in de Oudheid tot een klassieker
gemaakt en toen al werd het epos op scholen gebruikt om de
jonge Romeinen op te leiden in taal en literatuur. Na zijn
dood kreeg Vergilius een haast goddelijke status die zelfs in
de christelijke Middeleeuwen gehandhaafd bleef. Niet voor
niets heeft Dante in zijn Divina Comedia Vergilius gekozen
tot leidsman op zijn reis door de hel naar het paradijs.
Vergilius heeft met zijn Aeneis een onmeetbare invloed
gehad op de Europese literatuur en deze kan nauwelijks overschat
worden. In de gehele wereldliteratuur zijn ontelbare
verwijzingen naar zijn gedichten terug te vinden. Auteurs uit
alle landen en tijden hadden en hebben aan hem een enorme
inspiratiebron. Het is om al deze redenen dat 2000 jaar
na de publicatie van de Aeneis dit meesterwerk nog altijd een
must-read is voor iedereen!
[Stefan Landman]
De Metamorphosen van Ovidius: eeuwige roem én
invloed ‘En tot in verre landen, waar Romeinse macht zal
heersen, zal men mij lezen en ik zal door eeuwen heen - als
dichterswoorden waarheid zingen – roemvol blijven leven.’
(XV, 877-879)
‘Talloze dichters, schilders, beeldend kunstenaars
en componisten zijn in de loop der eeuwen
door Ovidius geïnspireerd’
Hoewel dit voor moderne maatstaven een enigszins arrogant
einde lijkt van een epos, blijkt Ovidius zichzelf retrospectief
toch nog onderschat te hebben: niet alleen wordt hij ook nog
gelezen in landen waar nooit Romeinse macht geheerst
heeft, maar ook heeft zijn epos vele andere doelen, behalve
slechts leesvoer, gediend. Vele dichters, schilders, beeldend
kunstenaars, componisten, en andere liefhebbers zijn
immers in de loop der eeuwen door zijn werk geïnspireerd.
Denk aan de adembenemend mooie beelden van Bernini,
het prachtige Orpheusgedicht van Rilke en de schitterende
opera van Monteverdi. Dit zegt iets over de kracht van zijn
poëzie, de eeuwige waarde van zijn thematiek en de mate
waarin de mythes die hij beschrijft tot de verbeelding spreken.
Wie wordt er immers niet bewogen door de tragiek van
een Orpheus die te vroeg omkijkt, of je het nou, zoals
Presser, in de context van de Tweede Wereldoorlog plaatst, of
zoals Vestdijk interpreteert als een narcistische actie van
Orpheus, wiens dichtkunst Ovidius natuurlijk evenaart.