VOX HIERONYMI

4 |Voorwoord
vox hieronymi
www.usgvox.nl
redactie@usgvox.nl
Creatief klagen
Hoe komen wij als Nederlanders toch
aan onze slechte naam? In het Engels is
vrijwel alles waar je ‘Dutch’ voor kan
zetten, weinig positief: Dutch courage
(jenevermoed), Dutch treat (ieder
betaalt voor zichzelf), Dutch feast (als
de gastheer eerder dronken is dan de
gasten), Dutch comfort (schrale
troost), Dutch concert (heksenketel),
Dutch nightingale (kikker) en zo kun je
nog wel even doorgaan. Maar het zijn
niet alleen de Engelsen die zo denken.
Een paar eeuwen terug was de Franse
schrijver en filosoof Voltaire (1694-
1778) regelmatig te gast in de Lage
Landen. Hij kon er werken publiceren,
die elders verboden waren, maar toch
was ook hij niet bijzonder te spreken
over wat hij hier aantrof. ‘Canards,
canaux, canaille, en Hollande rien qui
vaille’ oftewel ‘roddels, grachten, tuig,
in Nederland alles vuig’.
Naast de Engelsen kunnen dus ook de
Fransen creatief klagen over Nederland.
Met hun kritische houding wortelen ze
in een oude traditie. Sinds kort kunnen
we in Alphen aan den Rijn lezen wat de
Romeinse geschiedschrijver Tacitus
vond van het regenachtige moerasgebied
daar ergens in het noorden. Op de
walstoep aan het Rijnplein in Alphen
aan den Rijn is onlangs een tekst uit
Tacitus’ Germania onthuld:
’QUIS PORRO PRAETER PERICULUM
HORRIDI ET IGNOTI MARIS ASIA
AUT AFRICA AUT ITALIA RELICTA
GERMANIAM PETERET INFORMEM
TERRIS ASPERAM CAELO TRISTEM
CULTU ADSPECTUQUE NISI SI
PATRIA SIT’.
In de vertaling van classicus Vincent
Hunink: ‘En bovendien, nog afgezien
van het gevaar van de ruige en nog
onbekende zee: wie zou er Azië, Afrika
of Italië verlaten en op zoek gaan naar
Germanië? Het terrein is er woest, het
klimaat ruw, het leven en het landschap
zijn er somber. Hier kom je alleen
indien het je vaderland is.’
Het is een project van de Utrechtse
beeldend kunstenaar Titus Nolte.
Aanvankelijk was hij op zoek gegaan
bij Horatius en Ovidius naar passende
strofen die iets uitdrukten over het
natte noorden en de verterende weemoed
van Romeinse soldaten, ver van
huis. Toen herinnerde hij zich uit zijn
eigen gymnasiumtijd de Germania,
waar hij een pakkend citaat zocht en
vond. Het citaat van Tacitus, gebeiteld
in de walstoep, maakt deel uit van een
serie kunstwerken van Nolte, die is
geïnspireerd door de Romeinse periode
in de Alphense geschiedenis. In het
stadshart komen zes bronzen
Romeinse munten op megaformaat, en
op een groot aantal plaatsen in het centrum
heeft Nolte veertig Romeinse portretten
opgehangen. De munten en
portretten hebben een permanente
plaats gekregen. Zo komt de klassieke
geschiedenis midden in het dagelijkse
leven te staan.
Dit is de laatste Vox van jaargang 2005-
2006. Het volgende nummer van de
Vox verschijnt na de zomervakantie. Als
u dat nog niet had gedaan, kunt door
uw e-mailadres op te geven, dat nummer
- en alle Voxen in de toekomst -
direct in uw digitale brievenbus ontvangen.
Bijna 250 abonnees gingen u
voor. Het enige dat u daarvoor moet
doen, is uw e-mailadres opgeven bij
redactie@usgvox.info. We wensen
iedereen een goede vakantie toe.
De redactie van de Vox Hieronymi
Hendrik-Jan Buist
Jasper Enklaar
Maddy Hageman
Erik Jille
Jolanda van der Land
Ellen Röell
Elisabeth van Spanje
Mirjam Sternau