VOX HIERONYMI

18 |Uit de media
vox hieronymi
www.usgvox.nl
redactie@usgvox.nl
Baasjes, regelneven en tussenbaasjes
In NRC Handelsblad maakte columnist Leo Prick zich druk over de toenemende rol van managers
in het onderwijs. Hieronder zijn klaagzang over baasjes en tussenbaasjes. Daarna dient USGrector
Hanneke Taat hem van repliek: ‘De afstand tussen managers in ivoren torens en de dagelijkse
onderwijspraktijk is op het USG niet herkenbaar.’
Regelneven
Op een vorige week in Den Haag
gehouden congres ‘Van BeroepsZeer
naar BeroepsEer’ stond het probleem
centraal, dat in allerlei sectoren zoals
de rechterlijke macht, politie, gezondheidszorg
en het onderwijs steeds meer
de managers de dienst uitmaken. Zij
putten zich uit in het opstellen van procedures,
schrijven voor, controleren en
coördineren, en ontnemen daarmee de
uitvoerders steeds meer de vrijheid hun
werk naar eigen inzicht in te richten. Bij
die gelegenheid hield minister
Veerman een uitstekende inleiding
waarin hij schetste hoe deze alom om
zich heen grijpende ontwikkeling in
organisatiecultuur mensen hun plezier
in het werk ontneemt en ertoe leidt dat
ze zich er ook steeds minder verantwoordelijk
voor gaan voelen.
Zo nu en dan krijg ik mail van lezers
die zich verontrust tonen over het
almaar toenemende management op
hun school. Daaronder ook interessante
constateringen van docenten die er
een tijdje uit zijn geweest en na een
baan elders of het opvoeden van kinderen
terug zijn gekeerd naar hun oude
school. Zij verbazen zich over de sterk
veranderde cultuur waarbij allerlei
bazen en tussenbaasjes met managementtaken
de leraren voor de voeten
lopen, terwijl diezelfde school vroeger
tot tevredenheid van iedereen uitstekend
marcheerde met één rector en vier
conrectoren die ook nog een deel van
de tijd lesgaven. Die leraren klagen dus
niet omdat er meer directieleden zijn
gekomen, maar over het feit dat er
steeds meer regelneven de leraren voor
de voeten lopen, hun de wet voorschrijven,
hun verhinderen te werken op de
manier die zij de beste vinden.
Pieter Hettema, voorzitter van
Schoolmanagers VO, denkt hier heel
anders over, getuige zijn ingezonden
brief vorige week op deze pagina. Het
was in zijn ogen niet juist, wat ik
beweerde, dat scholen steeds meer geld
zouden uitgeven aan beleid, bestuur en
beheer. Het tegendeel was het geval.
Schooldirecties vormen momenteel
slechts 4,4 procent van de totale personeelsformatie,
een percentage dat de
laatste jaren alleen maar is gedaald,
aldus Hettema. Maar daar gaat het
natuurlijk helemaal niet om, om de
vraag of die bazen en tussenbazen zich
tooien met de titel directeur. Het zal de
leraren worst zijn of er nu drie of vier
conrectoren zijn, maar wat hen het plezier
in het werk ontneemt is dat hun,
als gevolg van de steeds meer om zich
heen grijpende managementcultuur,
hun professie wordt afgenomen. Deze
ontwikkeling zien we vooral in de
onderwijsinstellingen die het langst
autonomie genieten zoals de hogescholen
en de ROC's. […] Er is geen
enkele reden om te verwachten dat het
in Hettema's voortgezet onderwijs, dat
nog maar kort op eigen benen staat,
niet diezelfde kant op zal gaan. Ook
daar zien we ontwikkelingen waarbij
allerlei regelneven steeds meer taken
naar zich toetrekken, alle creativiteit de
kop wordt ingedrukt, en leraren
gedwongen worden in een knellend
keurslijf waarmee hun alle arbeidsvreugde
wordt ontnomen.
[Leo Prick - NRC Handelsblad 15 april
2006]