VOX HIERONYMI

20 |Studiebelasting
vox hieronymi
www.usgvox.nl
redactie@usgvox.nl
Van onderbouw naar bovenbouw
De overgang van de derde klas naar de vierde klas blijkt voor veel gymnasiasten erg groot te zijn.
De werkdruk neemt toe en als leerlingen niet heel goed kunnen plannen, komen ze in tijdnood.
Een pleidooi van een ouder voor een andere aanpak.
Met een paar kinderen in de bovenbouw heb ik gemerkt
hoe groot de overgang is van de derde naar de vierde klas.
Ook van andere ouders heb ik dezelfde geluiden gehoord.
Was het nog zo dat in de derde klas regelmatig tussen de
toetsweken repetities en SO’s werden afgenomen, in de vierde
klas worden de toetsmomenten teruggebracht naar de
toetsweken, waarin de gehele hoeveelheid stof uit de voorliggende
periode wordt getoetst. Veel ouders zijn hiervan
niet goed op de hoogte. Zij zetten alles af tegen hun eigen
ervaringen - de eigen middelbare schooltijd, die toch enigszins
anders van opzet was.
Planning
Uitgangspunt van het systeem dat met de tweede fase een
aantal jaren geleden werd ingevoerd, was dat leerlingen in
deze leeftijdsfase zelfstandig kunnen werken. Toch overzien
de meeste leerlingen de nieuwe situatie niet goed. Ze denken
dat ze nog zeeën van tijd hebben en plannen daardoor
alles op het laatste moment. Daardoor komen ze in tijdnood
in de toetsweken en presteren ze dus onder de maat.
Voor enkele vakken tellen de cijfers ook al mee voor het
schoolexamencijfer, waardoor veel leerlingen met een lager
cijfer beginnen dan ze eigenlijk verdienen of zouden kunnen
halen. Het is daarom van het grootste belang dat leerlingen
in de vierde klas vanaf het begin van het nieuwe
schooljaar meteen goed beginnen met een goede planning.
Zowel docenten als ouders moeten hen daarbij op een positieve
manier helpen. Immers, er worden al vakken voor de
eindlijst (schoolexamen) afgesloten.
Ook worden er in vergelijking met de derde klas veel praktische
opdrachten (werkstukken) gemaakt, waarvoor leerlingen
intensief met elkaar moeten samenwerken. Het
maken van deze opdrachten en het samenwerken kost veel
tijd. Hierbij is dus een goede planning wederom van
belang.
Werkdruk toetsweken
Toetsweken worden door veel leerlingen als erg belastend
en ook niet als zinvol ervaren. Meestal worden er in één
week rond de elf (soms wel dertien!) toetsen afgenomen,
waarvoor hard gestudeerd moet worden. De praktijk wijst
uit dat de opname van de stof voor het grootste deel in het
kortetermijngeheugen plaatsvindt, waardoor veel van de
geleerde stof meteen weer vergeten wordt.
Het is misschien handiger en zinvoller om de toetsmomenten
te verdelen over het gehele jaar. Dan blijven de leerlingen
het gehele jaar aan het werk en kunnen ze zich de stof
op een constructievere wijze eigen maken, met blijvend
resultaat. Ook voor docenten wordt de werkdruk verdeeld,
omdat zij de stof en de toetsen kunnen spreiden. Ook het
nakijkwerk en het bespreken van de toetsen wordt zo beter
verdeeld.
Door een goede planning en goede verdeling van de werkzaamheden
kan het schooljaar door zowel docenten als
leerlingen weer uitdagend en inspirerend worden. Dat zal
uiteindelijk de onderwijskwaliteit ten goede komen.
[EM]
De school heeft door ervaringen van de afgelopen jaren dit
probleem ook gesignaleerd en gaat een overgangsfase
(middenbouw) invoeren. In een volgend nummer van de
Vox hopen we hier uitgebreider over te kunnen berichten.