Vox Hieronymi

More documents

Recommendations

Info

12 |Goden ABC vox hieronymi www.usgvox.nl redactie@usgvox.nl Afrodite: uit het schuim van de zee geboren Opvallend veel goden hebben een naam die beginnen met een ‘A’! Ooit zal Zeus in deze rubriek aan bod komen, maar voorlopig hangen we nog voorin het alfa en bèta. Over de godin Afrodite is veel meer te vertellen dan het bestek van het goden ABC toelaat. Hieronder worden enige feiten uitgelicht. Wanneer we lezen over Afrodite, wordt ons onmiddellijk haar oorsprong uit oosterse culturen (Astarte, Ashera, Isjtar) gemeld. Maar de Grieken verklaarden de naam Afrodite als ‘uit schuim (van de zee) geboren’. De schrijver Hesiodus is de bron van de bekendste mythe over haar geboorte: zij werd uit het schuim van de zee geboren, op het moment dat de golven beroerd werden door een paar bloeddruppels van Ouranos, die door zijn zoon Kronos zojuist was gecastreerd. Zij rees op uit de woelige baren van de zee en was zo mooi en blank als het zilveren schuim op het water. Zephyr, de westenwind, blies haar zachtjes naar Kythera en daarna naar Cyprus. Op Cyprus bevindt zich inderdaad het oudste en belangrijkste heiligdom van Afrodite. In de Olympische stamboom was Afrodite echter ‘gewoon’ de dochter van Zeus en Dione, een oceaannimf. Afrodite was godin van de liefde, van de schoonheid en van vruchtbaarheid. Dit laatste zowel voor de mensen als voor de aarde. Enerzijds werd de hemelse, zuivere liefde en aanbidding aan haar toegeschreven, anderzijds was zij symbool voor aardse zinnelijkheid, erotiek en vruchtbaarheid. Plato vatte deze tweeledigheid door te spreken over Afrodite Ouranos (de hemelse Afrodite) en Afrodite Pandemos (Afrodite voor/van het hele volk). Mars in een gouden netje Zeus had bepaald dat van de vele aanbidders Hefaistos degene was die voor zijn schone dochter een bruidsschat mocht betalen. Hij was de smid der goden, met twee rechterhanden, die een klompvoet had en daardoor hinkend door het leven ging. Dit had een gepassioneerde relatie kunnen opleveren, zo’n mooie vrouw en een met vuur werkende man, maar Afrodite kon niets bekoorlijks in hem ontdekken. Zij begon - onder andere - een verhouding met Ares, een mooie jongen en god van de oorlog. Via Helios vernam Hefaistos van deze geheime liefde en hij smeedde een ragfijn maar ijzersterk net van goud en hing dit boven het echtelijk bed. Toen Afrodite in haar eigen huis met Ares naar bed ging, viel het net over hen heen en kwamen de mannelijke Olympische goden hen bespotten, overigens niet zonder afgunst. Afrodite, vergezeld van haar gevleugelde zoon Eros, met bosgod Pan. Afrodite heft haar linkersandaal om zich van de greep van Pan te bevrijden. Beeld uit 100 v. Chr., gevonden bij Delos (National Museum, Athene)
vox hieronymi www.usgvox.nl redactie@usgvox.nl Goden ABC| 13 Troje Afrodite was mede schuldig aan de Trojaanse oorlog: toen Paris zijn gouden appel moest ‘uitreiken’, beloofde zij hem als tegenprestatie ‘de schoonste aller vrouwen’ (Helena). Afrodite won, Paris mocht Helena schaken en Agamemnoon greep dit aan om een oorlog tegen Troje te beginnen. In a nutshell. Als laatste noemen we hier de sage over Adonis. Hij is een koningszoon, dus sterfelijk, op wie Afrodite verliefd wordt. Tijdens de jacht wordt hij door een everzwijn gedood. Afrodite gaat in droevige wanhoop bij Zeus bedelen hem weer tot leven te wekken. Zoals bij Persefone in de vorige <strong>Vox</strong>, komt Zeus met een compromis: de helft van het jaar moet Adonis in de onderwereld verblijven, in lente en zomer mag hij op aarde zijn aan de zijde van Afrodite. ’s Zomers werd ook jaarlijks het tweedaagse Adonisfeest gevierd, waarbij de eerste dag de nadruk lag op het rouwen om de gestorven jongeling. Aan het eind van de dag werd dan plotseling geroepen: ‘Adonis is niet dood, hij leeft!’, waarna het feest losbrak. Bij de Romeinen werd Afrodite gelijkgesteld aan Venus. [MH] De geboorte van Venus/Afrodite, schilderij van Botticelli (Galleria Uffizi, Florence)
Page 1 and 2: Klassieke agenda Van de rector Pega
Page 3 and 4: vox hieronymi www.usgvox.nl redacti
Page 11: vox hieronymi www.usgvox.nl redacti

Vox Hieronymi

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?