Tu than minh canh

104
ta ñaâu, laïi daàu ta ñaõ lìa coát nhuïc, song tình coát nhuïc, maùu Adong vaãn coøn soâi luïc ñuïc trong
mình ta. Ma quyû haèng kieám dòp laøm cho ta vì tình coát nhuïc, vò thoùi theá gian maø maát nghóa Chuùa.
Vaäy coù leõ naøo con daùm hôûi hôø roäng pheùp trong vieäc gaëp khaùch sao? Nay ta nhaéc laïi ít ñeàu chung,
daãu doøng naøo cuõng phaûi giöõ:
1. Chôù heà khi naøo con daùm gaëp khaùch khi chöa coù pheùp beà treân, daãu vöøa gaëp qua, noùi moät tieáng,
chaøo moät lôøi cuõng chaúng neân. Vaäy giaû söû con ñang ñi daïo vôùi anh em, doïc ñaøng gaëp moät ngöôøi baø
con, hoaëc cha meï con ñeán haàu thaêm beà treân, tình côø con ñi ngang qua coù thaáy, thì con chaúng neân
ñöùng laïi troø chuyeän hoûi han gì, moät toû maët vui veû laøm thinh nguùc chaøo moät caùi, roài cöù ñi, cöù laøm
vieäc con thoâi. Ngöôøi aáy coù muoán noùi chi nöõa, thì con noùi: Ñeå toâi xin pheùp beà treân ñaõ, seõ hay.
2. Khi truyeän troø vôùi khaùch phaûi giöõ neát na cho laém trong boä daïng, trong lôøi noùi ñeàu phaûi ñaèm
thaém nghieâm trang, phaûi giöõ cho maét ñöøng troâng xem ngang ngöûa. Neáu khaùch laø ñôøn baø, con gaùi
thì caøng phaûi giöõ neát hôn nöõa.
3. Chaúng neân ngoài laâu, phaûi laøm xong vieäc cho mau, aáy laø lôøi luaät daïy. Vì chöng ngoâi troø chuyeän
laâu voâ ích, thì maát thì giôø boû vieäc nhaø ñaõ roài, laïi cuõng sinh haïi, vì nghe noùi nhöõng chuyeän doâng daøi
ngoaøi theá gian, laøm cho con chia loøng chia trí; coù khi con laïi sa lôøi ñem vieäc nhaø maø noùi vôùi ngöôøi
ngoaøi cuõng coù. Vaäy khi coù vieäc gì, thì con haõy lieäu cho mau, töø giaõ khaùch maø vaøo nhaø cho kíp, ñöøng
ngoài noùi daøi laøm chi.
Con chôù nghó raèng: Gaëp khaùch caùch voäi vaøng böùc boái laøm vaäy, thì baát lòch söï vôùi ngöôøi ta. Con
nghó laøm vaäy thì laàm laém, vì chaúng phaûi ngoài laâu noùi dai laø lòch söï ñaâu, song noùi phoâ cho neát na
chaøo kính ñaõi ñaèng cho phaûi theá xöùng theå ngöôøi aáy cuøng xöùng baäc con, thì aáy laø lòch söï maø chôù.
Con giöõ luaät meïo chín chaén, troø chuyeän vieäc vaøn vöøa xong, con kieáu ngöôøi ta maø vaøo, thì ngöôøi ta
khoâng traùch, laïi khen con laø ngöôøi ñaïo ñöùc giöõ luaät nhaø chín chaén maø chôù.
AÁy ít ñeàu caàn con phaûi giöõ khi gaëp ngöôøi ngoaøi cho khoûi laâm phaûi söï cheo leo veà phaàn rieâng con;
laïi laøm göông toát cho ngöôøi theá gian, cuøng laøm saùng danh con nhaø Ñ. C. T. tröôùc maët thieân haï.
ÑIEÀU THÖÙ II
Khi ra ngoaøi thì con phaûi aên ôû laøm sao
Coù lôøi trong saùch Göông Phöôùc raèng: “Moãi khi toâi ra vôùi ngöôøi ta maø veà, thì toâi trôû neân ngöôøi suùt
keùm.” Haún thaät coù nhö vaäy, vì khi con ra coù vieäc ngoaøi ñôøi, thì con chaúng giöõ ñaëng luaät chung nhö
anh em, chaúng coù thì giôø ñoïc kinh nguyeän gaãm cuøng laøm moïi vieäc thieâng lieâng khaùc nhö khi ôû
trong nhaø; thöông haïi thay! Laïi gaëp nhieàu dòp toäi, thaáy nhieàu göông xaáu; con maát loã tai thöôøng
thaáy thöôøng nghe nhöõng ñeàu chaúng heà nghe thaáy trong nhaø.
Bôûi ñoù anh em khi ñaõ ra ngoaøi nhieàu ngaøy laâu thaùng maø trôû veà, neáu coù suùt keùm phaàn ñaïo ñöùc thì
khoâng laï gì. Song keû trôû veà nhaø maø ñaõ ra suùt keùm, thì töôûng laø daáu keû chaúng bieát giöõ mình; vì keû
bieát lo, thì khoûi beà sa suùt, laïi laäp theâm nhieàu coâng phöôùc maø chôù. Vaäy cho con khoûi sa suùt, laïi ñöôïc
dòp laäp coâng, thì con haõy giöõ nhöõng söï sau naày:
Thöù 1. Con chôù ham veà thaêm cha meï baø con, tröø ra khi cha meï anh em ñau naëng maø ôû gaàn, thì
môùi neân xin pheùp veà thaêm moät hai laàn. Ñöøng naêng xin veà quaù, haõy nhôù coù laàn kia coù moät moân ñeä
tôùi xin veà nhaø ñöa ñaùm cha, thì ngöôøi phaùn cuøng moân ñeä aáy raèng: Maày haõy ñeå keû cheát choân keû
cheát. Con suy lôøi aáy maø ñöøng coøn kieám lyù noï lyù kia cho ñaëng veà nhaø cha meï.