Tu than minh canh

114
V. Veà söï ôû vôùi ngöôøi ngoaøi. Khi toâi ra gaëp khaùch, toâi coù giöõ neát na, noùi phoâ cho xöùng keû ôû
nhaø Ñ. C. T. chaêng? Toâi coù öa nghe nhöõng söï phaàn ñôøi chaêng? Toâi coù daùm nghe nhöõng söï laøm cho
toâi phaûi cheo leo veà ôn keâu goïi chaêng? Khi toâi ñau ñôùn ñöôïc pheùp veà nhaø uoáng thuoác, toâi coù ôû trong
nhaø cha meï nhö ôû trong nhaø doøng chaêng? Toâi coù laøm göông toát cho moïi ngöôøi trong nhaø chaêng?
Hoaëc toâi yû theá laø ngöôøi nhaø doøng maø muoán uoán eùo laøm nuõng vôùi cha meï chaêng? Hoaëc toâi muoán
laøm lôùn vôùi maáy ngöôøi trong nhaø chaêng? Toâi coù giöõ cho khoûi moïi söï hieåm ngheøo veà phaàn roãi vaø veà
ôn keâu goïi chaêng? Toâi ñi daïy doã hay laø ñi vieäc gì beà treân daïy, toâi coù lo laøm cho trung tín, cho saùng
danh Chuùa, cho anh em ñöôïc nhôø, cho keû khaùc ñöôïc phaàn ích chaêng? Toâi coù laøm göông cho theá
gian trong lôøi noùi cuøng trong caùch aên neát ôû chaêng? Toâi coù lieàu mình maéc nghóa traùi cuøng ai chaêng?
Toâi coù ra söùc giöõ moïi luaät pheùp nhö khi ôû nhaø vôùi anh em chaêng? Vaäy toâi coù ñoïc kinh hoâm mai,
xem leã, röôùc leã, gaãm, ñoïc saùch thieâng lieâng, laàn hoät, xeùt mình moãi ngaøy chaêng? Taét moät lôøi toâi ra
ngoaøi theá gian, toâi coù laøm saùng danh Chuùa, cho raïng tieáng nhaø doøng cuøng cho toâi ñaëng theâm coâng
ñöùc chaêng? Sau heát toâi phaûi hoài taâm laïi maø hoûi mình raøy coù yeân loøng yeân trí chaêng? Giaû nhö phaûi
cheát baây giôø toâi coù saün loøng hay laø coù ñeàu gì toâi coøn sôï chaêng?
AÂy toùm taét ít ñeàu caàn giuùp con ñaëng noi theo ñoù maø xeùt mình, khi caám phoøng haèng naêm; maø khi
caám phoøng thaùng thì cuõng neân xeùt mình theo baûn aáy cho ñaëng bieát ñaõ aên ôû laøm sao, haàu söûa mình
laïi cho ra ngöôøi khuoân pheùp xöùng ñaùng keû ôû nhaø Ñ. C. T.
ÑOAÏN THÖÙ MÖÔØI HAI
Daïy rieâng veà moät ít vieäc boån phaän
Coù lôøi oâng thaùnh Phaoloâ daïy raèng: Ai coù gaùnh naøo, thì haõy söông gaùnh aáy. AÂy laø lôøi daïy cho ai naáy
ñaëng hay, ai coù vieäc boån phaän naøo, haõy laøm vieäc aáy cho neân. Söï troïn laønh thaät ôû taïi ñoù; ai laøm ñöôïc
vieäc gì caû theå maáy maëc loøng, maø chaúng lo laøm vieäc baäc mình cho troïn, thì cuõng chaúng ñöôïc ích gì.
Chuùa phaân phaùt cho ai ñeàu coù vieäc naáy; cuõng nhö thaân theå ngöôøi ta, khi phaàn naøo laøm vieäc ñöôïc
phaàn aáy, thì toaøn caû mình ñeàu ñöôïc yeân haøn vui veû. Nhöôïc baèng coù moät phaàn naøo khoâng laøm ñöôïc
vieäc mình, thì caû xaùc ñeàu buoàn laây vôùi noù, nhö: maét maø khoâng xem, mieäng maø khoâng noùi, tai maø
khoâng nghe, tay maø khoâng laøm, chôn maø khoâng ñi, thì caû mình ñeàu phieàn laém. Cuõng moät leõ aáy
trong moät nhaø tuy coù nhieàu ngöôøi, song ngöôøi naøo thuû phaän naáy, thì caû nhaø môùi ñöôïc yeân haøn. Bôûi
vaäy trong Ñoaïn naày ta neân daïy qua ít ñeàu veà moät ít vieäc boån phaän trong nhaø doøng, ñeå cho keû lo
nhöõng vieäc aáy ñaëng bieát ñaëng giöõ troïn, keûo sinh haïi cho mình laïi theâm phieàn anh em nöõa.
ÑIEÀU THÖÙ I
Veà vieäc boån phaän keû laøm beà treân
ÔÙ con, neáu ôn Chuùa thöông vaø loøng anh em sôû moä maø baøu con leân laøm beà treân, thì con phaûi lo sôï
hôn laø vui maàng, vì ñoù thaät laø moät gaùnh naëng ñaët treân vai con, vieäc hoàn xaùc anh em ñöôïc taán thoái
laøm sao, vieäc cöûa nhaø thaïnh suy theå naøo, thì cuõng do taïi nôi con; cho neân phaàn thöôûng phaït ñôøi
sau con cuõng ñoàng aên ñoàng chòu. Suy ñoù maø lo, chôù ai tham chöùc tham quyeàn maø muoán cho ñaëng
laøm beà treân; khi khoâng ñaëng nhö yù sôû nguyeàn, laïi buoàn phieàn maø sinh naày noï. OÂi! Thaät nhöõng keû
nhö vaäy chöa bieát caân nhaéc naëng nheï, chöa bieát ño ñaïc vaén daøi, thaáy cao muoán treøo leân maø khoâng
suy saåy chôn lieàn sa xuoáng vöïc.
Vaäy con ñöøng ao öôùc chöùc cao quyeàn caû laøm chi; song khi Chuùa ñònh cho con phaûi gaùnh vaùc laáy,
thì con haõy laáy loøng khieâm nhöôïng maø chòu laáy cho saùng danh Chuùa cuøng laøm ích cho linh hoàn