Tu than minh canh

88
khi naøo thaáy söï laï nhö vaäy, haõy laáy nöôùc thaùnh maø raûy; ngöôøi laáy laøm cöïc loøng laém song cuõng
vaâng cöù lôøi cha linh hoàn daïy. Maø Ñ. C. G. cuõng laáy söï aáy laøm ñeïp loøng, neân khi ngöôøi laáy daáu thaùnh
Giaù vaø raûy nöôùc thaùnh, thì Ñ. C. G. mæm cöôøi vaø khen ngöôøi coù loøng vaâng lôøi cha linh hoàn.
AÂy laø caùch thöùc caùc thaùnh duøng cho ñaëng ñi ñaøng nhôn ñöùc, phöông chi laø con thì caøng phaûi duøng
phöông theá aáy hôn nöõa; phaàn thì vì con coøn doát naùt trong ñaøng nhôn ñöùc, phaàn thì vì con chaúng
xem ñaëng nhieàu saùch daãn ñaøng nhôn ñöùc nhö caùc ngöôøi nhaø doøng nhaø phöôùc beân Taây. Vaäy neáu
con muoán taán tôùi trong ñaøng nhôn ñöùc thaät, thì chôù khaù khinh phieâu vieäc naày.
OÂi! Phaûi chi con gaëp ñaëng moät ñaáng khoân ngoan daãn ñaøng roãi linh hoàn cho con, maø con bieát nghe
theo ngöôøi chæ daãn, thì phöôùc cho con laø döôøng naøo! Song thöông oâi! Xöa nay naøo con coù duøng chi
ñeán phöông theá naày, ñeán ngaøy xöng toäi, thì lo xeùt mình, xöng toäi hoái ñi cho xong, aáy laø roài vieäc;
coøn vieäc baøn hôn thieät veà vieäc linh hoàn, naøo coù lo chi ñeán caên do neát xaáu chaúng xeùt cho ra, nhöõng
côn caùm doã taïi ñaâu khoâng nghó ñeán. Bôûi ñoù laøm vieäc xöng toäi cuõng nhö laøm cho qua leä, chaúng thaáy
taán ích laø bao nhieâu.
Vaäy töø naày saáp ñi con haõy taäp noùi khoù baøn hoûi cuøng cha linh hoàn trong vieäc ñi ñaøng nhôn ñöùc, thaø
khi cha linh hoàn con ñònh caùch khaùc thì thoâi; vì thaø vaâng lôøi cha linh hoàn chaúng thaø soát saéng baát
tieän maø laøm phieàn loøng cha linh hoàn. Voán coù moät ít keû, hay baøn hoûi nhöõng ñeàu voâ ích maø coù khi
cuõng haïi, laø vì noùi hôi coù khoe khoang cho cha ngôø mình laø ngöôøi nhôn ñöùc, hay laø noùi vì yù laáy
loøng cho cha thöông, voán thaät khoâng coù yù traùi, song laàn hoài cuõng neân sôï.
Vaäy trong vieäc noùi khoù cuøng cha linh hoàn, thì tröôùc heát phaûi giöõ cho khoûi nhöõng yù chaúng laønh, roài
thì phaûi bieát mình phaûi noùi khoù cuøng cha linh hoàn laøm sao, vaø noùi veà nhöõng söï gì. Vaäy:
1. Phaûi noùi laøm sao? Phaûi noùi caùch thaät thaø khieâm nhöôïng chôù khaù hoå ngöôi, phaûi môû löông
taâm con ra tröôùc maët ngöôøi nhö tôø saùch vaäy; ñöøng giaáu gieám vieäc gì. Song phaûi noùi cho thanh thao
lòch söï; ñöøng daïn mieäng maø noùi nhöõng lôøi thoâ keäch khoù nghe, nhöùt laø khi noùi veà nhöõng côn caùm
doã nghòch ñöùc saïch seõ, thì con phaûi giöõ neát na trong lôøi noùi cho laém.
2. Phaûi noùi veà nhöõng söï gì?
- Con phaûi noùi veà söï giöõ luaät pheùp nhaø laøm sao, con coù khinh phieâu nhöõng luaät nhoû moïn, hoaëc
daùm lieàu mình loãi luaät noï luaät kia, vì ngôø laø khoâng buoäc cho nhaët chaêng?
- Con phaûi noùi veà caùc chöôùc caùm doã con thöôøng bò; con naêng phaûi caùm doã veà söï gì; khi con phaûi
caùm doã, thì con ñaõ aên ôû laøm sao, ñaõ choáng traû caùch naøo, hoaëc con coù laøm caùch naøo cho con phaûi
chöôùc caùm doã chaêng?
- Con phaûi noùi veà tình yù cuøng tính khí con cho cha giaûi toäi bieát: Con hay öa söï gì hôn, hoaëc coù loøng
yeâu ai hôn, hay laø coù tính khoâng öa, hoaëc gheùt nhô ai, thì con ñöøng giaáu cha linh hoàn. Hoaëc con coù
tính hay khoe khoang, hay caàu danh tham lôïi, hay laø coù tính ghen töông phaân bì keû khaùc chaêng?
Hoaëc con coù lo ra mô öôùc söï theá gian, muoán ôû baäc vôï choàng? Hoaëc con coù tính khoâ khan nguoäi
laïnh vieäc linh hoàn vaø öôn eá treã naûi chaúng muoán chòu khoù laøm vieäc baäc mình cho sieâng chaêng?
Sau nöõa con phaûi naêng noùi rieâng veà moät ít nhôn ñöùc, nhö ñöùc tin, ñöùc vaâng lôøi, ñöùc saïch seõ, hoaëc
nhôn ñöùc naøo cha giaûi toäi ñaõ chæ cho con xeùt mình rieâng haèng ngaøy, thì con haõy naêng noùi khoù vôùi
cha linh hoàn veà nhôn ñöùc aáy, vaø cha linh hoàn daïy veõ cho con laøm sao, thì con haõy vaâng cöù laøm vaäy;